Łódź: wreszcie zawracamy bez pętli

Rozpoczęcie przebudowy trasy W–Z i przeciągające się remonty innych łódzkich ulic skłoniły miasto i lokalnego przewoźnika do poszukiwania rozwiązań, które pozwoliłyby na prowadzenie ruchu na niewymagających zamknięcia odcinkach ulic odciętych od pętli. Zakup 18 używanych wagonów dwukierunkowych, o którym pisaliśmy we wrześniu, umożliwił m.in. obsługę odcinka al. Piłsudskiego pomiędzy tzw. skrzyżowaniem Marszałków a Kilińskiego. Dzięki wprowadzeniu niespotykanego wcześniej w Łodzi typu rozjazdu tramwaje pojechały także ulicą Kilińskiego.

Zakaz wjazdu: budują nowy dworzec

Prace wokół Nowego Centrum Łodzi, kompleksu ulic otaczających powstającą podziemną stację Łódź Fabryczna, uniemożliwiają przejazd po ulicy Kilińskiego pomiędzy Tuwima a Narutowicza. Zamknięcie leżącego w sercu Śródmieścia odcinka oznacza brak możliwości prowadzenia ruchu taborem jednokierunkowym praktycznie na całej południowej części tej ważnej dla ruchu w mieście ulicy.

Trudne byłoby też uruchomienie autobusowej komunikacji zastępczej. Wokół Dworca Fabrycznego brakuje placu do zawracania, a na prostopadłych do Kilińskiego ciasnych ulicach tworzą się korki – zawracanie na kryterium ulicznym uniemożliwiłoby rozkładową realizację kursów. Poza tym miejski przewoźnik uruchamia już kilka linii zastępczych, praktycznie nie posiada więc rezerw taborowych.

Szyny na szynach

Tor tramwajowy, z wyłączeniem krótkiego zamkniętego odcinka, jest jednak przejezdny i, nie licząc braku pętli, nie ma przeszkód do jego wykorzystania. Tabor dwukierunkowy nie rozwiązuje problemu – kilkukilometrowy odcinek do pętli przy dworcu Chojny jest zbyt długi, by obsługiwać go wahadłowo po jednym torze. Zdecydowano się więc po raz pierwszy w historii miasta na zamontowanie rozjazdu nakładkowego. To znane choćby z Warszawy i Gdańska rozwiązanie polegające na czasowym nałożeniu na istniejące torowisko szyn pozwalających na zjazd na tor równoległy, oraz zwrotnicy, która automatycznie kieruje wagon na właściwy tor. W miejscu połączenia rozjazdu ze stałym torem szyna rozjazdu jest zespawana z szyną w ulicy.

Taki właśnie rozjazd umożliwił uruchomienie tymczasowego krańca Tuwima. Nowo zakupione wagony M8C kursujące na zastępczej linii Z1 dojeżdżają tu od strony Chojen właściwym torem i przejeżdżają przez rozjazd „na wprost”. Motorniczy zmienia kabinę i zjeżdża na sąsiedni tor.

Nowa kultura zmiany kierunku?

Zastosowania podobnego rozwiązania brakowało podczas wielu dotychczasowych łódzkich remontów. Można było np. obsłużyć tak część ul. Zgierskiej podczas niektórych etapów budowy trasy ŁTR w 2008 roku, prowadzić ruch podczas prac punktowych na skrzyżowaniach itp. Warto więc, by wdrożenie rozjazdów międzytorowych i obsługa linii zastępczych składami dwukierunkowymi nie stały się doświadczeniem jednorazowym, a stałą praktyką. Okazje do montażu będą się pojawiać podczas kolejnych etapów przebudowy trasy W–Z, np. gdy prace przetną ważny ciąg Śmigłego-Rydza – Kopcińskiego, ale też przy okazji innych remontów. Jedną z nich będzie przyszłoroczna naprawa torowiska do pętli Wycieczkowa. Rozjazd nakładkowy pozwoliłby na utrzymanie ruchu na wyremontowanej w zeszłym roku ul. Łagiewnickiej, która biegnie przy sporym blokowisku – os. im. Jagiełły.