Budowa metra z pierwszymi odkryciami archeologicznymi, w tym szczątkami

Dalszej budowie metra tradycyjnie towarzyszą znaleziska archeologiczne. – Metro Warszawskie zawarło z Państwowym Muzeum Archeologicznym umowę na pełnienie nadzoru budowlanego w czasie budowy odcinków zachodniego i wschodniego-północnego – mówi Hanna Gronkiewicz-Waltz, prezydent Warszawy. Również Muzeum Powstania Warszawskiego przekazuje informacje o miejscach związanych z walkami. W przypadku odkryć prowadzone są interwencyjne badania wykopaliskowe, a w przypadku szczątków ludzkich powiadamiana jest też policja i w uzasadnionych przypadkach IPN.

Pod koniec listopada ruszyła budowa odcinka zachodniego do Księcia Janusza. – W tej chwili toczą się prace związane ze zmianą lokalizacji urządzeń podziemnych, by mogły ruszyć budowy korpusów stacji C6 i C7 – mówi Jerzy Lejk, prezes Metra. Na Woli archeolodzy spodziewają się przede wszystkim odkryć związanych z licznymi wydarzeniami historycznymi. – Jesteśmy teraz na Woli, która była hekatombą. Nie tylko spodziewamy się znalezisk w postaci przedmiotów, ale również szczątków ludzkich – mówi Gronkiewicz-Waltz. Wymienia m.in. z Insurekcją Kościuszkowską, powstaniem listopadowym, walk z I i II wojny światowej i przede wszystkim Rzezi Woli. Na odkrycia długo nie trzeba było czekać. – 29 listopada, w czasie robót teletechnicznych, w miejscu, gdzie będzie budowana stacja C7 Młynów w rejonie skrzyżowania Górczewskiej i Syreny zostały odkryte szczątki ludzkie. Kierownik budowy zawiadomił odpowiednie instytucje – mówi Lejk. Szczątkom, leżącym na głębokości 1,5-2 m, towarzyszyły kawałki paska i sprzączki.

Na odcinku wschodnim-północnym spodziewane są przede wszystkim relikty architektoniczne (fundamenty, piwnice), związane z rozwojem Pragi oraz obiekty osadnicze średniowieczne i starsze na terenie Targówka. Przykładowo na stacji C18 Trocka odkryto 15 obiektów z ceramiką datowane na XVII w. Znaleziono też korpus pistoletu P08, łuski, stare butelki, obrzędowe kufelki z II poł. XIX w., miedziane trzy kopiejki z końca XIX w., a także kulę armatnią do działa sześciokątowego, która wiązana jest z walkami o Pragę pod koniec XVIII w. albo początku XIX w.

Niestety, z uwagi na charakter inwestycji nie ma możliwości zachowania obiektów archeologicznych na miejscu. – Nie ma innego sposobu jak dokumentacja reliktów. Elementy kolidujące ze stacją zostaną zniszczone – mówi Wojciech Borkowski, zastępca dyrektora Państwowego Muzeum Archeologicznego ds. Badań i Ochrony Obiektów Archeologicznych.

– Zespół archeologów, który współpracuje z Metrem jest dobrane przez naszą placówkę. Zakładaliśmy, że powinniśmy znać trochę lepiej historię. Odcinek zachodni jest przydzielony osobom mieszkającym na Woli, natomiast wschodni pracownikom, którzy są związani również rodzinne z Pragą – mówi Borkowski, który – jak podkreśla – jest wolakiem i „rezydentem” powstającej stacji C7. Jak dodaje, praca archeologów spotyka się ze zrozumieniem budowniczych. – Dużo czasu spędzamy na budowie, więc nawiązujemy także bezpośredni kontakt i zaprzyjaźniamy się z operatorami koparek. Zrozumienie tematu jest bardzo duże – mówi Wojciech Borkowski.

Odkrycia archeologiczne były jedną z przyczyn wydłużenia budowy centralnego odcinka II linii. Natrafiono m.in. na piwnice Fabryki Drożdży z początku XX w., kamień węgielny z 1912 r., pomieszczenia techniczne budynku PAST-y, ponad 450 sztuk amunicji, w tym ponad 100 pocisków artyleryjskich, pozostałości przedwojenne zabudowy, naczynia z XVIII w.