Donald Trump chce obciąć wydatki na transport o 2,4 mld dol.

Przedstawiona w czwartek propozycja do dopiero zarys budżetu na 2018 r., który jest uchwalany przez Kongres. Demokraci już zdążyli wspomnieć, że obietnice Trumpa z kampanii wyborczej, w której zapowiadał uruchomienie wielkich programów infrastrukturalnych, były „wielkimi, tłustymi kłamstwami”. Wspierający prezydenta republikanie oraz nowa sekretarz ds. transportu Elaine Chao przyznali, ze są przeciwni niektórym cięciom, więc w praktyce pieniędzy nie będzie tak bardzo mniej, jak to wyszczególniono w projekcie. Pewne jest jednak to, że dla transportu publicznego w USA przyszły ciężkie czasy.

Pomysł na transport minus 13 proc.

Budżet Departamentu Transportu, szacowanego na ponad 18,5 mld dol., ma się zmniejszyć o 2,4 mld dol., czyli znacznie. Tę oszczędność przyniosą cięcia programów, które pozwalały na rozbudowę infrastruktury transportowej zarówno w miastach, jak i poza nimi. Trump założył m.in. skasowanie wartego 0,5 mld dol. programu TIGER, który był elastycznym źródłem finansowania linii BRT, infrastruktury rowerowej, ale też np. remontu miejskiej sieci kolejowej w Chicago. Program, który funkcjonował od 2009 r., był jednym z niewielu – co podkreśla opisujący sprawę serwis CityLab – na który w kongresie mógł liczyć na ponadpartyjne wsparcie obu głównych amerykańskich ugrupowań.

Drugim radykalnym cięciem jest zamrożenie federalnych programów znanych jako New Stars i Small Stars. Ten pierwszy w największym uproszczeniu polegał na dotowaniu miejskich projektów transportowych, których wartość przekraczała 300 mln dol. (Small Stars dotyczył mniejszych inwestycji). Z budżetu centralnego zostałyby więc wsparte, według planów Trumpa, tylko te projekty, które już dziś mają pełne finansowanie. Pozostałe, które dopiero zbierają fundusze, na pieniądze liczyć by nie mogły.

Transportowy bloger i konsultant Yonah Freemark sporządził listę kilkudziesięciu projektów miejskich, które na tym stracą, która od zeszłego tygodnia jest szeroko publikowana przez amerykańskie media. Znajdują się na niej liczne linie BRT, miejskie linie tramwajowe, połączenie kolejowe do lotniska w Orlando, ale też elektryfikacja sieci kolejowej CalTrain wożącej pasażerów w okolicach San Francisco i Doliny Krzemowej.

„Republikanie nienawidzą wydawania pieniędzy podatników na cokolwiek, z czego ci podatnicy mogą skorzystać” – można przeczytać w zgryźliwym komentarzu w serwisie „Clean Technica”. „Wolą przekazywać pieniądze firmom zbrojeniowym, zarządom wielkich korporacji i bankierom inwestycyjnym z Wall Street. Nic w tym dziwnego, bo właśnie oni płacą za to, by zostali wybrani”.

Bez kolei i samolotów

Nie tylko miejskie projekty nie budzą sympatii Donalda Trumpa. Projekt budżetu zakłada całkowite obcięcie dotacji dla międzystanowych połączeń tamtejszego przewoźnika kolejowego, czyli Amtraka, to ma spowodować koncentrację spółki na krótszych połączeniach. Chodzi o 15 linii, z których rocznie korzysta 31,2 mln pasażerów.

Czyli pasażerowie podróżujący na długich dystansach mieliby do wyboru samochód lub samolot? Raczej nie to drugie, bo w trumpowym budżecie zaproponowano też zamknięcie programu Essential Air Service, z którego dotowano połączenia lotnicze na małe, lokalne lotniska. Zamiast tego zaproponowano przeznaczenie aż 624 mln dol. dla NASA na badania, które pozwolą rozwinąć pasażerskie lotnictwo ponaddźwiękowe.

Projekt budżetu nie rusza w ogóle głównego amerykańskiego funduszu transportowego czyli Highway Trust Fund, który co roku jest zasilany częścią wpływów ze sprzedaży benzyny i oleju napędowego, a następnie (w proporcjach 80–20) finansuje budowę i utrzymanie autostrad, oraz inne projekty transportowe. Stan Highway Account to na luty 2017 r. – 47 mld dol. a stan Mass Transit Account – 17,3 mld dol.).