Transportowy Dubaj (niedalekiej) przyszłości

Dubaj już teraz intensywnie inwestuje w transport publiczny, ale rok 2020 jest datą , która dla Roads and Transport Authority (RTA, lokalny zarządca transportu) jest punktem odniesienia. To wtedy świat ma zostać zadziwiony tym, co będzie tam jeździło i woziło pasażerów.

Najważniejszą inwestycją jest rozbudowa dubajskiego metra. Istniejący dziś system – największy na świecie system automatyczny, czyli bez maszynistów, to dwie linie. Czerwona o długości 52 km prowadzi wzdłuż wybrzeża. Zielona, 22–kilometrowa, okrąża lotnisko i prowadzi na południe. Rozbudowa linii czerwonej w kierunku planowanej przestrzeni targowej to 15–kilometrowy odcinek z siedmioma stacjami, z czego dwie będą podziemne. Całość zostanie zrealizowana przez konsorcjum europejskich firm pod przewodnictwem Alstomu. Francuzi dostarczą 50 nowych pociągów (dziś metro obsługuje 79 pociągów), inna francuska firma Thales będzie odpowiedzialny za systemy kontroli ruchu a hiszpańska Acciona i turecki Gulermak zajmą się pracami budowlanymi.

Dubaj to zresztą świetny przykład rozwoju transportu publicznego od zera. Przed 2009 r. gdy uruchomiono pierwszą linię metra, w Dubaju w ogóle nie było przepisów regulujących ruch kolejowy. Z kolei przez pierwsze sześć miesięcy tego roku cały transport publiczny w emiracie obsłużył 273 mln pasażerów. Złożyło się na to blisko 99 mln pasażerów metra, ponad 97 mln wliczanych tam do tych statystyk pasażerów taksówek, 70 mln pasażerów autobusów, 7 mln pasażerów promów i 2,5 mln pasażerów uruchomionego przed dwoma laty tramwaju. Ten ostatni, najmłodszy środek transportu, to 11–kilometrowa linia, która ma 11 przystanków i jest obsługiwana przez 11 tramwajów. W każdym znajdują się wagony trzech rodzajów – klasy gold, silver, oraz tylko dla kobiet i dzieci.

Ale najbardziej efektowny może być inny pomysł, również planowany na Expo 2020. Dubaj podpisał porozumienie z amerykańską spółką Hyperloop One dotyczące budowy hyperloopowego połączenia z innym emiratem – Fudżajrą. Byłby to pierwszy hyperloop na świecie.

Carpooling po arabsku

Nie są to jedyne plany rozwoju komunikacji w Dubaju. Do 2020 r. w całości ma być zarządzana z jednego miejsca, o nazwie Enterprise Command and Control Center (EC3). Centrum ma pełnić kluczową rolę podczas obsługi Expo, ale po za nim ma być miejscem, które będzie spełniało osiem kluczowych funkcji, m.in. zarządzanie transportem miejskim i informacją pasażerską oraz planowanie wydarzeń z udziałem miejskich środków transportu.

Bardzo rozbudowane plany dotyczą miejskiej aplikacji transportowej na smartfony, która, jak wyliczają eksperci z RTA, ma mieć aż 41 funkcji. Nie będzie to jeden program, raczej zbiór aplikacji (część działa już dziś) dostarczany przez zarządcę transportu, które poza standardowymi możliwościami jak mapy sieci (np. rozbudowany planer podróży o nazwie Wojhati), wirtualna karta miejska, czy możliwość kupna biletów zapewni też specjalny program lojalnościowy z punktami za korzystanie z transportu zamiast samochodów, czy też aplikację Sharekni, która ma kojarzyć kierowców i pasażerów w ramach carpoolingu.

Zielony Dubaj

Osobnym tematem podkreślanym przy okazji prezentacji Dubaju są kwestie bezpieczeństwa i ekologii, wykraczające zresztą daleko poza transport. Ale to właśnie sfera transportowa ma w obu tych przypadkach największe znaczenie. Według danych RTA w ciągu ostatniej dekady, czyli między 2006 a 2015 r. w Dubaju liczba pasażerów transportu miejskiego wzrosła ze 129 mln rocznie do 512,5 mln rocznie. W tym czasie nie tylko wybudowano metro, linię tramwajową i przekształcono taksówki w firmę zarządzaną przez emirat, co spowodowało, że jeździ ich dziś ok. 10 tys., o 3 tys. więcej niż przed dekadą. Dodatkowo w Dubaju jest dziś ponad 1,5 tys. autobusów (626 w 2006 r.) obsługujących 111 linii, czy 65 kładek i przejść podziemnych dla pieszych (13 w 2006 r.). W efekcie, mimo rozbudowania sieci drogowej liczba śmiertelnych wypadków na dubajskich drogach spadła w ciągu dekady z 21,9 ofiar/100 tys. mieszkańców do 3,3 ofiar/100 tys. mieszkańców!

Dubajskie metro, pozwala zmniejszyć emisję CO2 o 837 ton dziennie (według danych na rok 2015). Spośród 48 promów kursujących między 32 przystaniami, od 2013 r. siedem ma napęd elektryczny, a niedługo ta flota zostanie rozbudowana do 17 promów z takim napędem. Do 2021 r. połowa dubajskiej floty taksówkowej ma się składać z samochodów hybrydowych, jednocześnie RTA zaczęło testować autobusy elektryczne i napędzane CNG.

Dodatkowo w emiracie stopniowo zastępuje się klasyczną sygnalizację świetlną halogenami LED–owymi. Docelowo ma to pozwolić na zaoszczędzenie miliona kilowatów rocznie.