Łódź. Witraż na membranie pod "Centralem"

Roman Czubiński, "Transport-Publiczny.pl": Nie ma chyba mieszkańca Łodzi, który nie widziałby wizualizacji zaprojektowanej przez Pana wiaty. Proszę jednak opisać swój projekt z myślą o Czytelnikach spoza naszego miasta.

Jan Gałecki: Zadaszenie ma 100 metrów długości, 33 m szerokości i 13 wysokości. Konstrukcja ze stalowych rur jest bardzo elegancka. Została ona maksymalnie odchudzona, żeby uzyskać efekt lekkości. Na tych 13 metrach znajduje się dach, który jest witrażem - nie na szkle, ale na membranie. Dach przypomina abstrakcyjną, barwną mozaikę, w której dominuje błękit, ale są też wzmocnienia - "uderzenia graficzne" fioletu, czerwieni czy żółci.

Czy był to Pana pierwszy projekt związany z komunikacją zbiorową?

- Tak, PPC jest moim pierwszym związanym z nią projektem w tak dużej skali.

Czy doświadczenie nabyte przy opracowywaniu poprzednich, licznych projektów wpłynęło w jakiś sposób na rozwiązania zastosowane w projekcie przystanku Piotrkowska Centrum?

- Zdecydowanie tak. Najbardziej przydało się doświadczenie zdobyte w pracowniach architektonicznych w Finlandii i Holandii, gdzie nauczyłem się projektowania funkcjonalnych i zarazem unikalnych budynków w centrach miast. Nowatorskim rozwiązaniem wynikającym z udanej współpracy międzynarodowej jest zastosowanie wspomnianej już membrany ETFE. Przystanek Piotrkowska Centrum ze swoim barwnym dachem będzie największym na świecie budynkiem wykonanym w tej technologii.

Co było dla Pana natchnieniem przy tworzeniu wzoru na membranie?

- Trudno wymienić jeden czynnik. Jedną z inspiracji była z pewnością łódzka architektura secesyjna. Wymieniłbym wśród nich również witraże kościołów, a także zachód Słońca.

Największym budynkiem, z którym będzie sąsiadował obiekt, jest jednak nie secesyjna kamienica czy willa, lecz dom towarowy "Central" z lat 70. ubiegłego wieku. Czy zadaszenie dobrze wpisze się w krajobraz najbliższego otoczenia?

- Myślę, że obiekt będzie dominował nad okolicą. Projekt jest na tyle charakterystyczny, że będzie mocno skupiał na sobie wzrok przechodniów, a wszystkie okoliczne budynki staną się dla niego tłem.

Nie można zapomnieć o walorach użytkowych. Jak zostanie rozwiązany problem odśnieżania?

- Podczas tworzenia projektu budowlanego spadek połaci dachowych został powiększony na tyle, że śnieg będzie pod własnym ciężarem zsuwał się z nich do koryt dachowych. Te będą ogrzewane elektrycznie, tak by śnieg się w nich roztapiał i spływał poprzez również ogrzewane rury spustowe do kanalizacji. Nie grozi nam więc zamarzanie wody wewnątrz rur i ich pękanie.

Jak będzie rozwiązany problem wymiany zużytych fragmentów membrany? Czy w magazynach zostaną zgromadzone elementy zapasowe?

- Trudno byłoby drukować drugi dach na zapas i trzymać go w magazynie. Został jednak stworzony graficzny wzór membrany, zapisany w plikach elektronicznych. Na jego podstawie w każdej chwili można wydrukować dany fragment, który zostanie uszkodzony lub z innych powodów będzie wymagał wymiany. Można więc będzie regenerować dach fragmentami. Sztukowanie dachu przypadkowymi, niepasującymi do całości elementami nie będzie więc miało miejsca.

Zadaszenie nad dworcem przesiadkowym jest bardzo charakterystycznym, ale i równie kontrowersyjnym elementem centralnego odcinka Trasy W-Z. Jeden z radnych niemal w każdej wypowiedzi na temat inwestycji używa sformułowania "szkaradna wiata". Jak odnosi się Pan do takich głosów?

- Myślę, że to naturalne w przypadku projektów odbiegających od kanonu projektowania. Wszystkie projekty charakterystyczne i nowatorskie budzą skrajne emocje, ale to nie znaczy, że nie należy ich projektować. Wieża Eiffla też początkowo była uznawana za szkaradztwo, które należy jak najszybciej rozebrać, by nie szpeciło Paryża. Dziś jest jednym z symboli Francji.

---

Już 9 października Łódź będzie gospodarzem IV Kongresu Kolejowego, organizowanego przez ZDG TOR i TOR Konferencje. Wszystkie informacje o tym wydarzeniu znajdziecie tutaj.