Warszawska linia 198: proste, a genialne

W rozkładzie jazdy linii 198, przy każdym kursie realizowanym w porze wieczornej (po godz. 20.30), znajduje się adnotacja, że autobus na przystanku początkowym PKP Wesoła (położonym przy linii kolejowej Warszawa – Siedlce) oczekuje do 15 lub 30 min na ewentualne opóźnienia pociągów SKM, jadących z Warszawy do Sulejówka. Tego rodzaju działanie powinno być wzorem dla organizatorów transportu zbiorowego we wszystkich polskich aglomeracjach, jak również na obszarach prowincjonalnych.

Wzrastająca kongestia na drogach (czyli popularne „korki”), jak również coraz powszechniejsze zjawisko tzw. suburbanizacji (wyprowadzania się mieszkańców miast na peryferia, przy utrzymaniu w centrum dotychczasowych miejsc pracy i nauki) wpływa na fakt, że transport kolejowy coraz szybciej staje się (a przynajmniej: powinien się stawać) pełnoprawnym użytkownikiem komunikacji wewnątrzmiejskiej (wewnątrzaglomeracyjnej). Istotą sprawnie funkcjonującej komunikacji zbiorowej wewnątrz nowoczesnych aglomeracji jest bowiem opieranie podróży z centrum na peryferia – jak i w obrębie centrum – na transporcie szynowym (pociągach, tramwajach, metrze). Natomiast komunikacja autobusowa spełniać powinna li tylko rolę dowozową pomiędzy przystankami komunikacji szynowej a poszczególnymi częściami osiedli peryferyjnych.

Aglomeracja warszawska dość systematycznie, jako pierwsza metropolia w Polsce, dąży do spełnienia tych kryteriów. W rozkładzie jazdy ZTM Warszawa już dziś co raz trudniej szukać bezpośrednich linii autobusowych łączących centrum stolicy z Ursynowem, Tarchominem czy Targówkiem, choć jeszcze niedawno takich linii było w sumie co najmniej kilkanaście. Systematycznie rozwijany jest system linii „osiedlowych” (w tym – linii uzupełniających „L” uruchamianych przez podwarszawskie gminy, zintegrowanych taryfowo z ZTM). Wspomniany wyżej mechanizm funkcjonujący na linii nr 198 jest natomiast krokiem dalej. Daje bowiem podróżnemu gwarancję dojazdu nawet w wypadku opóźnienia pociągu. Oczywiście zarówno w Warszawie, jak i w innych aglomeracjach (a także na obszarach prowincjonalnych) setki innych kursów pociągów i autobusów są ułożone tak, że pozwalają na przesiadkę, ale podróżny nie ma gwarancji, że w przypadku opóźnienia przesiadka ta będzie zapewniona.

Życie uczy, że integracja różnych gałęzi transportu nie zawsze wygląda sprawnie. W Polsce znaleźć można dziesiątki sytuacji, w których nawet pociągi tego samego przewoźnika nie są ze sobą skomunikowane i jeden pociąg odjeżdża ze stacji węzłowej kilka minut przed przyjazdem drugiego. Trudno się tym samym dziwić, że „współpraca” pomiędzy różnymi przewoźnikami, a już zwłaszcza pomiędzy różnymi gałęziami transportu wygląda jeszcze gorzej.

A szkoda, bo brak współpracy pomiędzy poszczególnymi organizatorami transportu zbiorowego i przewoźnikami działa na szkodę ich wszystkich. Brak skomunikowań (o integracji taryfowej – która poza aglomeracjami nie istnieje – nie wspominając) zniechęca do podróżowania komunikacją zbiorową i utwierdza tysiące Polaków w przekonaniu, że samochód jest jednak najpewniejszym środkiem transportu. Dlatego też zainteresowane podmioty – we wszystkich ośrodkach, od wiodących metropolii po głuchą prowincje – powinny rozpatrzeć, czy nie skopiować rozwiązania stosowanego na niepozornej warszawskiej linii 198.