15 lat przewozów warszawskiej Szybkiej Kolei Miejskiej

Na początku SKM obsługiwała tylko jedną linię o długości 24 km na trasie Warszawa Zachodnia – Warszawa Falenica. Piętnaście lat później, w 2020 r. pociągi SKM kursują na czterech liniach o łącznej długości 162 km.

Geneza

W 2004 roku Warszawa powołała pierwszą i jak dotychczas jedyną w kraju, miejską spółkę kolejową – Szybką Kolej Miejską. Była to odpowiedź na brak oferty ze strony Polskich Kolei Państwowych dla mieszkańców stołecznych dzielnic położonych w znacznej odległości od centrum.

Początki nie były łatwe. Pierwszy kurs do Falenicy obsłużył używany skład wypożyczony z trójmiejskiej SKM, potem dołączył do niego pociąg wyprodukowany dla nowego warszawskiego przewoźnika kolejowego. Po niespełna roku od uruchomienia pierwszej SKM-ki, w lipcu 2006 roku, zdecydowano o wycofaniu pociągów z Otwocka i skierowaniu ich na nową linię S2, obsługującą początkowo odcinek z Warszawy Rembertowa (potem z Sulejówka Miłosny) do Pruszkowa.

Od 20 do ponad 160 km

Pociągi wróciły na linię otwocką w połowie 2010 roku, gdy – w związku z zagrożeniem powodziowym – zamknięto Wał Miedzeszyński. Uruchomiono wówczas linię S10 na trasie Warszawa Wschodnia – Warszawa Falenica. Jeszcze w tym samym roku pociągom kursującym na linii otwockiej przywrócono oznakowanie S1 i skierowano je do obsługi wydłużonego odcinka Otwock – Pruszków. Pociągi linii S2 zaczęły kursować na trasie Sulejówek Miłosna – Warszawa Zachodnia. W 2010 roku uruchomiono także nowe połączenie kolei aglomeracyjnej S9, łączące Warszawę Gdańską z Legionowem.

Kolejnym impulsem do rozwoju Szybkiej Kolei Miejskiej był 2012 rok i oddanie do użytku nowej linii kolejowej łączącej stacje Warszawa Służewiec i Warszawa Lotnisko Chopina. Wydłużono tam trasę linii S2. Do lotniska zaczęły dojeżdżać z Legionowa także pociągi SKM nowej linii S3.

Ostatnie zmiany w układzie linii SKM miały miejsce na początku 2020 roku – wybrane pociągi linii S3 rozpoczęły kursowanie na wydłużonej trasie do Radzymina przez Nieporęt i Dąbkowiznę.

W 2006 roku pociągami SKM podróżowało 3,6 mln osób. W 2010 roku, wraz z uruchomieniem linii S9 do Legionowa – 9,3 mln osób. Rok 2012 przyniósł nową linię S3 z Lotniska Chopina do Legionowa, wydłużenie do Lotniska Chopina linii S2 oraz wzrost liczby pasażerów do 17,2 mln. W 2019 roku z usług SKM skorzystało ponad 22 mln osób.

Nowoczesne pociągi

Na początku działalności Szybka Kolej Miejska miała do dyspozycji kilka pociągów, wyprodukowanych specjalnie dla niej na bazie popularnych elektrycznych zespołów trakcyjnych EN57, a oprócz tego posiłkowała się taborem wypożyczanym od innych spółek kolejowych. Ważnym zadaniem, jakie stanęło przed przewoźnikiem, był rozwój parku taborowego.

Nowe pociągi 19WE – wyprodukowane przez nowosądecki Newag – trafiły do spółki w 2010 roku. Wyróżniał je, wykorzystany po raz pierwszy w polskich pociągach, boczny układ siedzeń. Rok później park taborowy SKM zaczęły zasilać pociągi 27WE Elf wyprodukowane przez bydgoską Pesę. Były to wówczas najdłuższe pociągi znajdujące się w posiadaniu spółki – mierzyły 107 metrów i mogły pomieścić ponad 900 osób. W 2012 i 2013 roku na stołeczne tory wyjechały składy Newagu 35WE Impuls, które z długością prawie 113 metrów wyprzedziły Elfy. To jedne z najdłuższych elektrycznych zespołów trakcyjnych, jakie kursują po polskich torach.

Dziś w barwach SKM nadal jeżdżą pociągi 19WE, Elfy i Implusy. Jest to nowoczesny, przyjazny pasażerom tabor, wyposażony m.in. w klimatyzację, elektroniczny system informacji pasażerskiej oraz monitoring. Ponadto, już w 2022 roku Szybka Kolej Miejska otrzyma 21 nowych „Impulsów II”, które umożliwią uruchamianie nowych połączeń.