Czas pracy kierowców w komunikacji miejskiej reguluje ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. 2012.1155 j.t. ze zm.). Przepisy ustawy dotyczą kierowców, wykonujących przewóz drogowy, a także motorniczych tramwajów. W sprawach nieuregulowanych – do czasu pracy kierowców stosuje się przepisy kodeksu pracy. Czas pracy kierowców będzie tematem II edycji specjalistycznego seminarium, które odbędzie się 22 kwietnia w Warszawie.
Czynności, wykonywane w ramach czasu pracy kierowcy Kierowcy w komunikacji miejskiej (w przewozach regularnych, których trasa nie przekracza 50 km), a także motorniczy tramwajów, muszą przestrzegać nie tylko norm czasu pracy (określonych w kodeksie pracy) – dobowych i tygodniowych, ale także norm, określających długość dziennego czasu prowadzenia pojazdu. „Dzienny czas prowadzenia pojazdu” to tylko jeden z możliwych elementów, składających się na czas pracy kierowcy – oprócz prowadzenia pojazdu, do czasu pracy kierowcy zalicza się wiele innych czynności: obsługę codzienną pojazdów i przyczep; inne prace podejmowane w celu wykonania zadania służbowego lub zapewnienia bezpieczeństwa osób, pojazdu i rzeczy; niezbędne formalności administracyjne; utrzymanie pojazdu w czystości.
Dzienny łączny czas prowadzenia pojazdu jest to łączny czas prowadzenia pojazdu określony w rozkładzie czasu pracy kierowcy na daną dobę, zgodnie z ustalonym rozkładem jazdy.
Dzienny czas prowadzenia pojazdów dla kierowców, wykonujących przewozy regularne, których trasa nie przekracza 50 km nie może przekroczyć 10 godzin. Tygodniowy łączny czas prowadzenia pojazdu nie może z kolei przekraczać 60 godzin, a w ciągu dwóch kolejnych tygodni - 90 godzin.
Kierowcy w komunikacji miejskiej, inaczej niż pracownicy, podlegający przede wszystkim przepisom kodeksu pracy (przykładowo maszyniści), nie mogą świadczyć pracy dla dwóch i więcej podmiotów w sposób nieograniczony. Wynika to z zasady zliczania łącznego czasu prowadzenia pojazdu oraz dziennego i tygodniowego okresu odpoczynku bez względu na liczbę podmiotów, dla których są wykonywane przewozy (art. 31d. ust. 1 ustawy o czasie pracy kierowców). Informację o tym pracodawca powinien uzyskać na podstawie oświadczenia kierowcy o wymiarze zatrudnienia u innego pracodawcy lub o przeciętnej tygodniowej liczbie godzin wykonywanych przewozów drogowych lub innych czynności, na innej podstawie niż stosunek pracy (w przypadku ich wykonywania lub bycia zatrudnionym). Jednak w praktyce weryfikacja składanych oświadczeń bywa trudna.
Przerwy Kierowcy w komunikacji miejskiej, a także motorniczemu tramwaju, przysługują niezależnie dwa rodzaje przerw. Jedną z nich jest przerwa w pracy, wliczana do czasu pracy i płatna. Wynosi ona 15 minut, gdy dobowy wymiar czasu pracy kierowcy wynosi co najmniej 6 godzin. Przerwa ta wynika z przepisów kodeksu pracy. Drugim rodzajem przerwy jest przerwa przeznaczona na odpoczynek. Prawo do tej przerwy wynika z przepisów ustawy o czasie pracy kierowców i przysługuje niezależnie od płatnej przerwy w pracy, o której mowa wyżej. Przyjmuje się. że przerwa przeznaczona na odpoczynek nie jest płatna. W przypadku, gdy dzienny łączny czas prowadzenia pojazdu. wynosi co najmniej 6 i nie więcej niż 8 godzin – przerwa przeznaczona na odpoczynek powinna trwać co najmniej 30 minut. W przypadku, gdy łączny dzienny czas prowadzenia pojazdu jest dłuższy niż 8 godzin – przerwa ta powinna trwać nie krócej niż 45 minut. Przerwa przeznaczona na odpoczynek przysługuje kierowcy przed upływem 6 godzin łącznego dziennego czasu prowadzenia pojazdu. Może być ona dzielona na krótsze okresy (nawet kilkuminutowe), pod warunkiem, że jedna z przerw trwa co najmniej 15 minut.
Już 22 kwietnia 2015 r. w Warszawie odbędzie się II edycja seminarium „Czas pracy kierowców w publicznym transporcie zbiorowym”, które poprowadzi radca prawny dr Justyna Stencel-Walter. Stosowanie przepisów o czasie pracy kierowców, wykonujących przewóz drogowy budzi w praktyce wiele wątpliwości. Celem seminarium jest wyjaśnienie wątpliwości, a także uporządkowanie praktycznej wiedzy z zakresu czasu pracy kierowców w publicznym transporcie zbiorowym (drogowym), a w szczególności w komunikacji miejskiej.
Seminarium adresowane jest przede wszystkim do osób, które w ramach swoich codziennych obowiązków zawodowych stosują przepisy o czasie pracy kierowców – w szczególności kadrowych w miejskich zakładach komunikacyjnych. Program spotkania obejmuje także wprowadzenie w ogólne zagadnienia czasu pracy, zatem seminarium będzie także pomocne dla tych osób, które dopiero poznają skomplikowaną tematykę czasu pracy kierowców.
Podczas seminarium odpowiemy w szczególności na pytania: Jakie systemy czasu pracy można stosować do kierowców, jak prawidłowo tworzyć grafiki i jak rozliczać czas pracy kierowców, jak wprowadzać i rozliczać przerwy w pracy, mając na względzie ich skomplikowaną problematykę, jak regulować specyficzny czas dyżuru. Wskażemy także, jak prawidłowo formułować umowę o pracę dla kierowców, zwłaszcza mając na uwadze ograniczenia w podwójnym zatrudnianiu w charakterze kierowcy. Powiemy także o sankcjach za naruszanie przepisów o czasie pracy kierowców oraz omówimy przepisy wspólnotowe.