Częstochowa odrzuciła, po czym… przyjęła plan transportowy

O projekcie częstochowskiego „planu transportowego” pisaliśmy przed dwoma laty. Trudno go jednak w ten sposób nazywać. Był on ponad dwustustronnicowym zbiorem opowieści o historii miasta i historii tutejszych klubów sportowych, wzbogacony wątkami sensacyjnymi o metodach radzenia sobie z niekasującymi biletów pielgrzymami tłoczącymi się w autobusach, co powoduje przekroczenie ich pojemności i niszczenie taboru.

Ten dokument, przygotowany przez firmę BlueOcean, został przeredagowany i najbardziej absurdalnych wątków już w nim nie ma. Pozostały inne.

Kwestie wątpliwe

Mimo przeredagowania, w dokumencie nadal pozostały fragmenty budzące zastrzeżenia. Plan opisuje obecną rzeczywistość wskazując jej wady, ale przeważnie nie postulując konkretnych zmian. Stwierdza m.in. malejące zapotrzebowanie na autobusy przegubowe, co ma być wynikiem spadającej liczby pasażerów, ale nie podpowiada, jak pasażerów odzyskać. Sugeruje jedynie podmianę brygad przegubowych na zwyczajne.

Rażą oczywiste błędy. W planie można także obszerny i nieaktualny już spis taboru komunalnego przewoźnika – MPK wraz z analizą struktury wiekowej, choć wspomniano też o zdobytych już autobusach z programu Gazela. W przypadku analizy relacji obsługiwanych przez komunikację miejską wymieniono główne ciągi komunikacyjne i – wyłącznie po numerach – kursujące po nich linie. Pominięto bardzo istotną informację, czyli sumaryczną częstotliwość dla tych ciagów, a niektóre numery linii są już po prostu nieaktualne.

Autor planu zajął się także tak nieistotnymi szczegółami, jak kierunki ruchu na poszczególnych pasach wybranych ulic, bądź numeracja taborowa poszczególnych przewoźników, czy kolory karoserii autobusów.

Kontrapasy i brak kierunków

Część postulatów brzmi sensownie, w dodatku powinno się je wprowadzić już dawno. Tworzenie interwałowych rozkładów jazdy (był okres, że je stosowano, ale wraz z demontażem komunikacji stopniowo z nich zrezygnowano), stosowanie buspasów w najbardziej newralgicznych obszarach, czy nawet kontrapasów autobusowych na ulicach jednokierunkowych. Ciekawym elementem jest zalecenie budowy tzw. przystanków bezpiecznych, tj. uniemożliwiających ominięcie autobusu stojącego na nim, co ma pomóc pasażerom komunikacji w przejściu przez jezdnię. Plan podpowiada także filozofię budowy skrzyżowań – najważniejszy ma być pieszy i transport zbiorowy, na indywidualny.

Nie określono jednak, w jakich kierunkach, czy relacjach i jaką ilość kursów należy utrzymywać (!). Wspomniane wcześniej, zaproponowane w planie interwały de facto nie są ze sobą kompatybilne. To stawia pod znakiem zapytania sens ich stosowania, bo wartości uniemożliwiają tworzenie tzw. wiązek komunikacyjnych z linii komunikacyjnych o różnym obciążeniu.

Brak też zapotrzebowania poszczególnych obszarów miasta na określone częstotliwości. Zaproponowano badanie potoków pasażerskich w celu dopasowania rozkładów jazdy do bieżących potrzeb, ale to z kolei może destabilizować układ komunikacji – rozkłady i trasy zmieniane zgodnie z tą zapowiedzią nie będą dla pasażera pewne, co spowoduje, że ucieknie on do samochodu. Tylko w miarę stały układ komunikacyjny przyczynia się do procesów miastotwórczych.

Tramwaje tu i tam

W planie ujęto rozbudowę sieci tramwajowej – zgodnie z postulatami społeczników – w dzielnicach Północ, Raków i Parkitka. Dodatkowo autor pokusił się o postulat budowy zarzuconej w PRL budowy torowiska z dzielnicy Północ do dzielnicy Wyczerpy (zakładano wówczas budowę osiedla mieszkaniowego, które ostatecznie nie powstało). Tyle tylko, że dzielnica ta komunikuje się poprzez centrum miasta, zaś postulowany tramwaj docierałby tam na około, co czyni go nieatrakcyjnym. Dokument przewiduje także budowę trasy tramwajowej dookoła centrum. Nie określa jednak kolejności rozbudowy.

Plan przewiduje budowę pętli awaryjnej i trójkąta manewrowego w pobliżu środkowej części sieci. To ważne, bo częstochowskie tramwaje są obecnie bardzo wrażliwe na jakiekolwiek zakłócenia spowodowane zdarzeniami na trasie. Obserwatorzy już od dawna postulują budowę miejsca do zawracania w centrum. Plan przewiduje budowę takiej pętli, wskazuje nawet dokładną lokalizację. sęk w tym, że… na obrzeżach centrum, co czyni je niefunkcjonalnymi.

Mętny plan

Plan transportowy miasta Częstochowy jest długi i nudny. Zawiera wiele propozycji, ale są one tak mętnie opisane, że w ostatecznej wersji autor dodał tabelkę z wykazem i ich lokalizacją. Propozycje nie mają charakteru twardych postulatów, są raczej wykazem potrzeb.

Dokument zawiera dużo szczegółowych propozycji tam, gdzie powinny być wskazane ogólne kierunki działania, z kolei wykonawca planu nie znajdzie konkretów tam, gdzie powinien ich się spodziewać.

Mimo, że po prezentacji dwa lata wcześniej radni zażądali poważnych zmian w dokumencie, w Sylwestra przestawiono im tylko przeredagowaną wersję, dlatego głosami opozycji go odrzucili. Jednak tego samego dnia na wieczornej sesji nadzwyczajnej musieli go przyjąć, bo MPK od nowego roku nie otrzymywałoby dopłat.