Częstochowscy uczniowie pilotażowo jeżdżą bezpłatnie

Prezydent Częstochowy Krzysztof Matyjaszczyk zarządzeniem wprowadził bezpłatną komunikację miejską dla uczniów do 15. roku życia zamieszkałych w Częstochowie. Ograniczenie terytorialne wynika z faktu, że organ władzy wykonawczej jednej gminy nie może decydować o mieszkańcach innych jednostek samorządu terytorialnego.

Gest pod publikę?

Z wnioskiem o wprowadzenie takiego rozwiązania do prezydenta wystąpił jego rodzimy klub radnych SLD. Ten po analizach zdecydował o przychyleniu się do propozycji. – Od 1 października uczniowie szkół podstawowych i gimnazjów będą mogli korzystać z naszej komunikacji miejskiej za darmo – oznajmił prezydent Matyjaszczyk.

Działanie to będzie wprowadzone pilotażowo, aby można było sprawdzić preferencje młodych pasażerów. – Pilotaż potrwa do końca 2018 roku. Wówczas poznamy twarde dane i wskaźniki, które pozwolą nam poczynić kolejne kroki – powiedział prezydent. – Naszym celem jest, by część mieszkańców chętniej niż do tej pory przesiadła się do autobusów czy tramwajów. Z drugiej strony mam nadzieję, że rodzice, którzy zaoszczędzą pieniądze, które wydaliby na bilety dla swoich pociech, będę mogli przeznaczyć te środki np. na ich zajęcia dodatkowe – stwierdził Matyjaszczyk.

Część komentujących zarzuca władzom populizm przed zbliżającymi się wyborami samorządowymi i zwraca uwagę na fakt, że uczniowie podstawówek nie jeżdżą autobusami, bo w przytłaczającej większości uczęszczają do rejonowych szkół zlokalizowanych nieopodal miejsca zamieszkania, więc w praktyce nie będzie to żadna ulga. Niemal wszyscy pytają o to, dlaczego decyzją nie objęto uczniów szkół średnich, którzy dla odmiany podróżują na większe odległości. Warto w tym miejscu zauważyć, że wokół tych placówek pojawia się problem z parkowaniem, bo młodzież zaraz po uzyskaniu prawa jazdy ucieka z komunikacji miejskiej.

Transport Publiczny przestrzegał...

Dokładnie cztery lata temu nasz dziennikarz w felietonie o bezpłatnej komunikacji zauważył, że sama nieodpłatność, to za mało, aby zachęcić pasażerów do korzystania ze środków transportu zbiorowego. Istotnym jest bowiem dostępność komunikacji – ta może być albo żadna, albo nawet zbyt dobra, jak niedawno zauważył prof. Suchorzewski – a także atrakcyjność.

Jeśli więc autobus jeździ nieregularnie, długo i daleko od celu, to zwyczajnie nie ma sensu, aby do niego wsiadać. Tym bardziej jeśli jego rozkładu jazdy trzeba się uprzednio nauczyć, bo godziny są „dowolne”. Aby nieodpłatna komunikacja miała sens, czyli oprócz regularnych pasażerów przewoziła również tych z doskoku, to musi być przewidywalna, a więc musi oferować rozkład jazdy niewymagający znajomości większej niż stałej częstotliwości. Do tego autobusy i tramwaje powinny jeździć w miarę bezpośrednio, a najlepiej, aby były preferowane w ruchu – nie tylko na skrzyżowaniach, ale przede wszystkim w miejscach wyłączonych z ruchu kołowego.

...a ekonomista punktuje

W Częstochowie jest dokładnie na odwrót. Zwrócił na to uwagę redaktor prowadzący lokalne wydanie Gazety Wyborczej – Tomasz Haładyj – z wykształcenia ekonomista transportu. Odnosząc się do argumentów radnych, prowadzących konferencję prasową na temat wówczas jeszcze propozycji, wypunktował tylko główne przywary częstochowskiej komunikacji miejskiej.

Kiedy radny Niesmaczny wspomniał o najnowocześniejszej komunikacji w Polsce, Haładyj odparł, że sam nowoczesny tabor (7 Twistów, 40 Solarisów IV generacji, 40 hybryd, które aktualnie są uziemione) to za mało, by nawet sam radny zrezygnował z samochodu. "Z osiedla, na którym mieszka, do przystanku jest aż 600 m. Musiałby przy tym dobrze wyliczyć tempo marszu, bo jeśli się spóźni na autobus, to na kolejny poczeka pół godziny. Nie trzeba dodawać, że wyjść tak sobie na przystanek w tej sytuacji nie może – muszi dostosować swój plan do rozkładu. Może też radny pójść z domu w innym kierunku, na autobus jeżdżący co kwadrans, ale to jeszcze dłuższa droga, w dodatku wiodąca pustkowiem, po błocie albo w kurzu” – napisał w swojej opinii, zastanawiając się jak taką komunikację polecić dziecku.

Rozbite wiązki komunikacyjne, zygzakujące trasy, nieregularne i rzadkie godziny odjazdów, taryfa oparta na biletach jednoprzejazdowych (miasto broni się przed taryfą przesiadkową) i wyrugowanie komunikacji z obleganej arterii na rzecz samochodów to podstawowe wady komunikacji miejskiej w Częstochowie, które zniechęcają pasażerów do niej. Dlatego właśnie młodzież ucieka do samochodów, a pod szkołami średnimi trawniki i chodniki służą za parkingi.

– Liczymy, że przyniesie to także korzyści dla środowiska i wpłynie na poprawę komfortu poruszania się po mieście. (…) Tylko nowoczesna, bardziej dostępna i bezpieczna komunikacja miejska może być ciekawą ofertą dla mieszkańców – powiedział na konferencji prezydent, nie zdradzając, kiedy taka się pojawi...