W ostatnich latach w Polsce kolejne samorządy decydują się na inwestycje w wodorową komunikację miejską. Jednym z nich jest Płock, który prowadzi aktualnie postępowanie przetargowe na zakup 18 autobusów o napędzie wodorowym. Co skłania miasto do takiej strategii?
Obecna flota autobusowa w Płocku składa się ze 109 pojazdów: 21 sztuk 18-metrowych autobusów, 76 12-metrowych i 12 mniejszych niż dziewięć metrów. Na tę liczbę składa się 15 autobusów w normie Euro 3, 10 w normie Euro 4, 27 zgodnych z normą Euro 5 i 57 z normą Euro 6. Jeśli natomiast chodzi o zastosowaną technologię, 77 egzemplarzy stanowią autobusy spalinowe, a 32 hybrydowe.
Płock pod koniec 2024 roku ogłosił przetarg na
dostawę 18 autobusów wodorowych. Do miasta wpłynęła jedna oferta mieszcząca się w planowanych na ten cel funduszach. W budżecie miasta na 2025 rok zapisano również środki na zakup autobusów spalinowych, jednak wynika to jedynie z konieczności odnowy istniejącego taboru.
Jakie przesłanki idą za inwestowaniem w autobusy zeroemisyjne w mieście?
Dlaczego autobusy wodorowe?
Ewa Janiszewska z płockiego ratusza wskazuje, że miasto kieruje się kilkoma przesłankami w kontekście inwestycji w autobusy wodorowe. Pierwszą z nich jest kwestia ustawy o elektromobilności, która narzuca na miasta powyżej 100 tysięcy mieszkańców obowiązek nabywania autobusów zeroemisyjnych.
– Kolejna to zeroemisyjność. Autobusy wodorowe emitują jedynie parę wodną, co wpisuje się w cele redukcji emisji gazów cieplarnianych i poprawy jakości powietrza – wyjaśnia.
Dla miasta ważny jest również długi zasięg i tankowanie. Ratusz tłumaczy, że w porównaniu do autobusów elektrycznych, autobusy wodorowe mają większy zasięg i krótszy czas tankowania, co może być kluczowe dla efektywnej obsługi tras miejskich.
Na koniec dla władz miasta ważna jest również kwestia finansowa.
– Unia Europejska i rząd Polski oferują dotacje i fundusze na rozwój technologii wodorowych, co zmniejsza koszty inwestycji dla miasta – tłumaczy przedstawicielka UM Płock.
Autobusowa strategia Płocka
Płocki urząd miasta zdaje sobie sprawę, że pojazdy z napędem zeroemisyjnym stanowią dla samorządów wyzwanie finansowe, organizacyjne i logistyczne.
– Spółka miejska - Komunikacja Miejska Płock posiada już doświadczenia w eksploatacji autobusów elektrycznych w postaci autobusów hybrydowych z silnikiem diesla. Ich eksploatacja, wiedza pozyskana z rynku oraz doświadczenia innych miast były przesłanką do podjęcia decyzji o dywersyfikacji i zbieraniu doświadczeń z różnymi rodzajami napędów używanych w zeroemisyjnych autobusach komunikacji miejskiej, w szczególności pod względem organizacyjno-logistycznym – tłumaczy ratusz.
To sprawiło, że pierwszymi planowanymi do wprowadzenia do eksploatacji autobusami zero emisyjnymi są autobusy elektryczne o zasilaniu w energię elektryczną uzyskiwaną z wodoru w ogniwie paliwowym.
Obecne postępowanie przetargowe będzie w stu procentach dofinansowane z Unii Europejskiej, a ostateczne koszty eksploatacyjne autobusów wodorowych będą znane po rozstrzygnięciu postępowania przetargowego na dostawę wodoru, które jest prowadzone przez KM-Płock Sp. z o.o.
Miasto nie wyklucza jednak, że następnymi kupowanymi autobusami zero emisyjnymi będą autobusy elektryczne bateryjne.
– Zakładamy, że z upływem czasu rynek wodoru będzie się rozwijał. Będą dostępne nowe źródła jego pozyskania, koszt jego zakupu się zmniejszy, co w konsekwencji spowoduje, że eksploatacja autobusów wodorowych będzie na poziomie autobusów z napędem konwencjonalnym i elektrycznym – dodaje Ewa Janiszewska.
Miasto gotowe na ustawę o elektromobilności?
Ustawa o elektromobilności, która narzuca miastom powyżej 100 tysięcy mieszkańców kupno wyłącznie autobusów zero emisyjnych na potrzeby komunikacji miejskiej wejdzie w życie od 2026 roku. Władze Płocka cały czas przygotowują się, by być w pełni gotowe na szykujące się zmiany.
– Analizujemy te kwestie na poziomie naszego samorządu i we współpracy z innymi miastami, w których już funkcjonuje transport wodorowy lub które przymierzają się do wprowadzenia takiego rozwiązania. Toczy się również dyskusja między samorządami a odpowiednimi ministerstwami w rządzie – zdradza przedstawicielka ratusza.
Zaznacza również, że miasto ma przewagę nad innymi samorządami, posiadając na miejscu strategicznego partnera.
– W przeciwieństwie do innych miast mamy na miejscu partnera – ORLEN – z którym podpisaliśmy kilka lat temu list intencyjny dotyczący współpracy w tym zakresie i m.in. zobowiązał się do wybudowania stacji tankowania wodoru – dodaje.
Do wspomnianego podpisania listu doszło w październiku 2021 roku m.in. przez przedstawicieli władz samorządowych w Płocku, producentów samochodów wodorowych i ORLENU. Jego celem było utworzenie „Mazowieckiej Doliny Wodorowej” mającej zwiększyć wykorzystywanie pierwiastka w transporcie publicznym. Jak jednak objaśnia Janiszewska, projekt ten nie będzie zajmował się dostawą samego wodoru dla miasta. Skoncentruje się natomiast na budowie łańcucha wartości wodoru w obszarze Mazowsza, realizacji projektów badawczo-rozwojowych, stworzeniu systemowych rozwiązań dla kształcenia wyspecjalizowanych kadr i prowadzeniu działalności na rzecz wsparcia procesów regulacyjnych.
– Monitorujemy i analizujemy cały czas wszystkie te aspekty, jak również sytuację geopolityczną, wahania cen gazu, energii i innych paliw – podsumowuje.