Walka z hulajnogami elektrycznymi w miastach trwa w najlepsze i chociaż sytuacja się poprawia, to ślimacze tempo zmian bywa frustrujące. A gdy w grę wchodzi bezpieczeństwo w mieście najłatwiej jako winnych wskazać służby porządkowe – policję i straż miejską. Czy słusznie?
W Polsce korzystanie z hulajnóg elektrycznych, w tym tych dostępnych w systemach sharingowych, jest regulowane ogólnokrajowymi przepisami, które weszły w życie 20 maja 2021 roku w ramach nowelizacji ustawy „Prawo o ruchu drogowym”. Wówczas to uznano hulajnogę elektryczną za odrębny typ pojazdu i przypisano jej konkretne zasady użytkowania, zarówno w kontekście infrastruktury drogowej, jak i wieku użytkownika (osoba poniżej 18. roku życia musi posiadać kartę rowerową, a dzieci do lat 10 nie mogą poruszać się hulajnogą elektryczną po drogach publicznych, nawet pod opieką dorosłych) oraz jego obowiązków. Dzięki temu ujednolicono zasady poruszania się hulajnogami w całym kraju, co miało na celu poprawę bezpieczeństwa wszystkich uczestników ruchu drogowego.
E-hulajnogi zgodnie z przepisamiJak potwierdza
Referat Prasowy Straży Miejskiej m.st. Warszawy:
– Zgodnie z Prawem o ruchu drogowym kierujący hulajnogą elektryczną jest zobowiązany do korzystania z drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów, jeśli są one wyznaczone dla kierunku, w którym się porusza lub zamierza skręcić. Dodatkowo, w sytuacji, gdy nie ma drogi ani pasa dla rowerów, kierujący hulajnogą elektryczną jest zobowiązany do korzystania z jezdni, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością nie większą niż 30 km/h.
– W takiej sytuacji prędkość jazdy musi być zbliżona do prędkości pieszego, a kierujący hulajnogą musi zachować szczególną ostrożność, ustępować pierwszeństwa pieszym oraz nie utrudniać im ruchu – dodaje Referat Prasowy Straży Miejskiej m.st. Warszawy.
Jazda w kasku na hulajnodze elektrycznej nie jest obowiązkowa. Strażnicy miejscy informują jednak użytkowników hulajnóg, rowerów i innych urządzeń o tym, że choć jazda w kasku nie jest wymagana, to dla własnego bezpieczeństwa warto go zakładać.
Przepisy dotyczące hulajnóg elektrycznych regulują jednak nie tylko sposób poruszania się, jak przypomina nam w rozmowie
Stołeczna Policja, ale też kwestie bezpieczeństwa i korzystania z przestrzeni publicznej. Zgodnie z ustawą, hulajnoga elektryczna jest środkiem transportu przeznaczonym wyłącznie dla jednej osoby. Oznacza to zakaz przewożenia innych osób, zwierząt czy ładunków, co ma ograniczyć ryzyko wypadków i nieodpowiedzialnego korzystania z pojazdu. Choć sytuacje takie są wciąż dość częste – zwłaszcza wśród młodzieży – stanowią one naruszenie przepisów i mogą skutkować mandatem.
Istotnym aspektem jest również sposób parkowania hulajnóg – szczególnie tych wypożyczanych w systemach miejskich. Nowe regulacje wprowadziły obowiązek zostawiania hulajnogi w wyznaczonych miejscach parkingowych, jeśli takie istnieją. Gdy takich stref nie ma, hulajnogę można zaparkować na chodniku, ale tylko równolegle do jego zewnętrznej krawędzi i w sposób nieutrudniający ruchu pieszych – z pozostawieniem co najmniej 1,5 metra wolnego przejścia. Niewłaściwe parkowanie nie tylko zagraża pieszym, zwłaszcza osobom z niepełnosprawnościami, ale także podlega karze grzywny.
Kary i edukacja w wykonaniu straży miejskiej– Strażnicy interweniują w sprawie hulajnóg elektrycznych. Działania te wynikają zarówno z interwencji własnych, jak i ze zgłoszeń mieszkańców. Chcemy również zaznaczyć, że hulajnoga może zostać usunięta z drogi na koszt właściciela [aplikacji dop. redakcji] na podstawie art. 130a ustawy Prawo o ruchu drogowym w przypadku, gdy została pozostawiona w strefie obowiązywania znaku drogowego B-36 z tabliczką T-24 lub w miejscu, gdzie jest to zabronione, utrudnia ruch lub w inny sposób zagraża bezpieczeństwu – informuje Referat Prasowy Straży Miejskiej m.st. Warszawy i dodaje:
– W 2024 roku strażnicy miejscy wydali 171 dyspozycji usunięcia hulajnogi z drogi, natomiast w 2023 roku – 510. Porównanie tych liczb sugeruje, że nasilenie problemu porzucanych hulajnóg zmniejsza się. W zakresie usuwania hulajnóg z dróg publicznych straż miejska ściśle współpracuje z Zarządem Dróg Miejskich W Warszawie, który dysponuje pojazdami przeznaczonymi do przewozu tych urządzeń i pomieszczeniem do ich przechowywania.
Warto przypomnieć, że za nieprzestrzeganie przepisów użytkownik hulajnogi może zostać ukarany mandatem. Przykładowo, jazda po spożyciu alkoholu wiąże się z karą od 300 do 500 zł, a nieprawidłowe parkowanie może skutkować odholowaniem pojazdu na koszt użytkownika – w zależności od indywidualnych ustaleń miasta z konkretną aplikacją oraz zasadami narzuconymi przez aplikację na jej użytkowników. W praktyce jednak egzekwowanie tych przepisów – szczególnie w przypadku hulajnóg współdzielonych – bywa utrudnione, co powoduje napięcia między użytkownikami a służbami porządkowymi oraz mieszkańcami miast. Oprócz działań doraźnych Straż Miejska decyduje się często również na edukowanie:
– Chcemy podkreślić, że warszawska straż miejska cyklicznie prowadzi działania informacyjne dotyczące bezpieczeństwa na drodze. Są one realizowane w ramach działań profilaktycznych w warszawskich placówkach oświatowych, a szkolenia z przepisów ruchu drogowego odbywają się na terenie Miasteczka Ruchu Drogowego Straży Miejskiej przy ul. Sołtyka 8/10 – tłumaczy referat prasowy.
Wspomniane działania profilaktyczne Straż Miejska m.st. Warszawy realizuje między innymi w postaci kampanii informacyjnych w swoich mediach społecznościowych:
Edukacja z punktu widzenia warszawskiej Policji
Nie tylko jednak straż miejska zajmuje się edukacją uczestników ruchu drogowego na hulajnogach. Swój udział ma w sprawie również Policja – jak dowiedzieliśmy się od jej Komendy Stołecznej.
– Policjanci Sekcji Profilaktyki Społecznej Wydziału Ruchu Drogowego KSP, w trakcie spotkań profilaktycznych odbywających się w placówkach oświatowych, jak również w ramach zajęć informacyjno-edukacyjnych z osobami pełnoletnimi, omawiają przepisy ruchu drogowego dotyczące hulajnóg elektrycznych – informuje nas asp. Kamil Sobótka, Specjalista Wydziału Komunikacji Społecznej Komendy Stołecznej Policji i dodaje:
– Przedmiotowa problematyka poruszana jest również podczas nagrywania spotów filmowych i artykułów umieszczanych na stronie internetowej tut. wydziału i w social mediach, jak również do nagrań audycji radiowych i telewizji.
Ponadto, jak informuje nas asp. Sobótka, w 2024 roku WRD KSP brał udział m.in. w ogólnopolskiej akcji pn. „Jednośladem bezpiecznie do celu”, która skierowana była do kierujących motocyklami, motorowerami, rowerami a także hulajnogami elektrycznymi. Prowadzona akcja miała na celu przypomnienie i uświadomienie kierujących jednośladem o zagrożeniach związanych z poruszaniem się po drodze, jak również promowaniem właściwych zachowań wobec innych uczestników ruchu i przestrzeganiem przepisów prawa.
Podsumowując więc, wygląda na to, że służby miejskie robią, co mogą aby edukować, a i w ramach dostępnych im środków i czasu, patrolują ulice i wychwytują łamanie przepisów na bieżąco – nie tylko zresztą w Warszawie, bo przytoczone przez nas działania są odpowiednio wdrażane w wielu innych polskich miastach. W praktyce jednak, mimo ujednolicenia przepisów, o których pisaliśmy na wstępie niniejszego artykułu, miasta często muszą sobie z tematem radzić same (o czym już pisaliśmy podsumowując tę kwestię dla miast takich jak:
Wrocław,
Poznań,
Trójmiasto,
Kraków i oczywiście
Warszawa), bo problemy zaczynają się już na etapie zgody na wprowadzenie do przestrzeni miejskiej pojazdów nowej firmy – a zatem w momencie, gdy miejskie służby porządkowe nie mają ze sprawą jeszcze nic wspólnego…