Szalejąca inflacja, wzrost cen energii i paliw, podwyżki wynagrodzeń oraz ubytki w budżecie wynikające z nowych przepisów podatkowych powodują drastyczny wzrost kosztów organizacji transportu publicznego w Gdańsku. Dla władz miasta priorytetem jest utrzymanie wysokiej jakości usług i dalszy rozwój komunikacji zbiorowej, dlatego podjęto decyzję o zmianie taryfy, by zwiększyć wpływy ze sprzedaży biletów. Podwyżki cen biletów wejdą w życie prawdopodobnie 1 czerwca br.
W środę, 2 lutego, Piotr Borawski zastępca prezydent Gdańska ds. przedsiębiorczości i ochrony klimatu przedstawił szczegóły propozycji zmian taryfowych, które miałby obowiązywać w Gdańsku od 1 czerwca.
- W tej kadencji, komunikacja miejska w Gdańsku stała się dla władz samorządowych absolutnym priorytetem – podkreślił Piotr Borawski. – We wszystkich badaniach opinii publicznej, a prowadzimy je dosyć regularnie, reprezentatywna grupa mieszkańców naszego miasta widzi zdecydowaną poprawę w komunikacji miejskiej.
Wzrost jakości transportu
W ostatnich latach podróżni odczuli znaczącą poprawę w funkcjonowaniu gdańskiej komunikacji miejskiej. Pojawiły się nowe autobusy i tramwaje. Tylko w ciągu ostatnich trzech lat do gdańskiej floty dołączyły 94 nowe autobusy Mercedes Citaro o najbardziej restrykcyjnej normie emisji spalin Euro VI, a niedługo w mieście pojawią się
pierwsze autobusy elektryczne. Do miasta dotarło także 30 nowoczesnych tramwajów PESA Jazz Duo. Od 5 marca 2021 r. wszystkie gdańskie linie obsługiwane są wyłącznie przez tramwaje niskopodłogowe. Z ruchu wycofane zostały ostatnie wysokopodłogowe tramwaje Konstal 105N. Gdańsk jest pierwszym polskim miastem (spośród tych, w których komunikacja tramwajowa funkcjonuje nieprzerwanie) oferującym pasażerom w pełni niskopodłogową flotę tramwajową. Gdańsk był także pierwszym dużym miastem, które pochwalić mogło się w 100 procentach niskopodłogową flotą autobusową. Wciąż rośnie też niezawodność usług realizowanych przez Gdańskie Autobusy i Tramwaje. W 2021 r. poziom wykonania pracy przewozowej, czyli tak zwanych wozokilometrów osiągnął 99,82 proc.
Od wiosny 2020 r. obowiązuje wspólny bilet ZTM na autobusy, tramwaje oraz kolej w granicach Gdańska. To bezprecedensowy projekt w historii gdańskiej komunikacji miejskiej. Pasażerowie posiadający imienny bilet okresowy ZTM obowiązujący w strefie „Gdańsk” oraz Gdańską Kartę Mieszkańca ze zdjęciem mogą korzystać na terenie miasta, oprócz autobusów i tramwajów, również z pociągów SKM i POLREGIO.
Nadal obowiązuje bezpłatna komunikacja dla uczniów (do 24. roku życia), uprawnionych do korzystania z Gdańskiej Karty Mieszkańca. Młodzi mieszkańcy Gdańska mogą korzystać z tego przywileju od lipca 2018 r.
Piotr Borawski zapewnił, że mieszkańcy Gdańska w dalszym ciągu mogą liczyć na wysoką jakość świadczonych usług komunikacyjnych.
- To jest moje zobowiązanie, które chciałbym wszystkim przekazać. Nie chcemy w naszym mieście w żaden sposób ciąć siatki połączeń przewozów tramwajowych i autobusowych. Nie zamierzamy ograniczać częstotliwości. Stawiamy na jakość komunikacji miejskiej – podkreślił prezydent.
Dochody i wydatki
Przez wiele lat w Gdańsku obowiązywała zasada, zgodnie z którą połowa przychodów na funkcjonowanie komunikacji miejskiej powinna pochodzić z biletów, a pozostała część z budżetu miasta. Od 2019 r. komunikacja miejska stała się priorytetem, co miało odzwierciedlenie w ponoszonych na ten cel nakładach. Od tamtej pory roczny budżet dotyczący przewozów został zwiększony o ponad 150 mln zł. Jednocześnie zmniejszało się pokrycie tych wydatków z wpływów pochodzących ze sprzedaży biletów. W 2021 r. wydatki przeznaczone na przewozy wyniosły prawie 415 mln zł. Dochody z biletów stanowią zaledwie 22 proc. tej kwoty:
Koszty rosną, wpływy maleją
W ostatnich miesiącach nastąpił olbrzymi wzrost kosztów funkcjonowania komunikacji. Aż o 37 proc. wzrosły ceny energii elektrycznej, a paliwo podrożało o 22 proc. Do tego należy dodać podwyżki wynagrodzeń i wysoki poziom inflacji, który skutkuje wzrostem cen wielu zamawianych usług i towarów. Wejście w życie przepisów podatkowych Polskiego Ładu uszczupli budżet Gdańska o 270 mln zł, a jednorazowa rządowa rekompensata nie pokryje tego ubytku.
– Do tego doszła pandemia, podczas której właściwie nie ograniczaliśmy oferty przewozowej, natomiast dochody z biletów znacząco spadły – poinformował Borawski. – W planach na 2022 roku zaledwie 1/4 wydatków na komunikację pokrywana będzie z biletów kupowanych przez pasażerów. W takich warunkach niestety nie da się uniknąć podwyżki cen biletów. Ich wyższe ceny umożliwią jednak rozwój oferty. Całość środków finansowych z podwyżek, zostanie przeznaczona właśnie na ten cel. Dotyczy to przede wszystkim uruchomienia nowych linii tramwajowych po oddaniu Nowej Warszawskiej oraz zakupu nowego taboru dla naszej komunikacji.
Nowe stawki
Zgodnie z zaproponowaną taryfą:
- w ofercie pojawi się bilet jednorazowy w cenie 4,80 zł, który zastąpi dotychczasowe bilety: na jeden przejazd oraz 1-godzinny. Z nowym biletem pasażer będzie mógł korzystać z autobusów i tramwajów aż przez 75 minut od momentu skasowania. Bilet pozwala również na swobodne przejechanie od pętli do pętli.
- Cena biletu 24-godzinnego po zmianach wyniesie 18 zł. Ceny biletów ulgowych wzrosną proporcjonalnie i wyniosą odpowiednio 2,40 zł (bilet jednorazowy) i 9 zł (bilet całodobowy).
- Podobnie jak w przypadku biletów jednorazowych, oferta biletów miesięcznych też zostanie uproszczona. W miejsce dwóch biletów, z których jeden był ważny od poniedziałku do piątku, a drugi przez wszystkie dni tygodnia, pojawi się jeden, z którego będzie można korzystać przez cały tydzień. Zaproponowana cena to 109 zł za bilet normalny i 54,50 zł za bilet ulgowy. Nabywcy tego biletu, w dalszym ciągu będą mogli korzystać nie tylko z autobusów i tramwajów, ale też z pociągów SKM, PKM i POLREGIO w granicach Gdańska.
- Porównanie zaproponowanej ceny biletu z takimi miastami jak Kraków, Łódź, Wrocław czy Bydgoszcz, pokazuje, że ta cena jest dalej bardzo konkurencyjna – wyjaśniał podczas konferencji zastępca prezydent Gdańska.
Zmiany prawdopodobne od 1 czerwca bieżącego roku
Propozycja nowych taryf będzie przedmiotem dyskusji na najbliższym posiedzeniu MZKZG, które zaplanowane jest na 11 lutego. Z kolei projekt uchwały dotyczący tych zmian będzie skierowany na sesje Rady Miasta, która odbędzie się 31 marca.
- Jeżeli radni zgodzą się i przegłosują nową taryfę, to po ogłoszeniu przez wojewodę i opublikowaniu w dziennikach urzędowych, chcielibyśmy, aby ta podwyżka weszła w życie 1 czerwca – tłumaczy Piotr Borawski.