IGKM: Apelujemy o jasną podstawę legislacyjną do badania trzeźwości kierowców

Na briefingu zorganizowanym w Warszawie w piątek 10 lipca br. przedstawiciele IGKM, MPK w Lublinie, MZK w Oświęcimiu i MZA w Warszawie poinformowali o ponownym apelu do Ministerstwa Infrastruktury o podstawę prawną umożliwiającą pracodawcom przeprowadzanie wśród kierowców profilaktycznych badań przesiewowych.

− Istnieje systemowy i administracyjny problem z brakiem możliwości przeprowadzania przesiewowych badań na obecność alkoholu u naszych pracowników. Zazwyczaj jest tak, że po takiej tragedii,  jaka miała miejsce ostatnio w Warszawie, wybucha dyskusja publiczna, ale potem kurz opada i my jako instytucja zostajemy sami z problemem. Obserwujemy również upolitycznianie tematu, który przecież polityczny nie jest. Dlatego apelujemy o zaprzestanie takich praktyk – powiedziała podczas briefingu Dorota Kacprzyk, prezes IGKM.

Temat nie jest polityczny

Prezes IGKM zaznacza, że wprowadzanie do dyskusji na ten temat argumentów dotyczących winy zagranicznego przewoźnika jest bezcelowa. Jak podkreśla Dorota Kacprzyk, jeśli przewoźnik zagraniczny startujący w przetargu zaoferował najlepszą cenę i warunki, to nie ma podstaw, by to podważać.  Zdaniem prezes IGKM pochodzenie kapitału firmy nie jest istotne −  w Warszawie jeździ też firma Mobilis, która ma kapitał turecki.

Jak dodała Dorota Kacprzyk, IGKM alarmowała o problemie od 8 lat. Impulsem do podjęcia tematu był wypadek w 2012 r. w Łodzi, kiedy pijany kierowca śmiertelnie potrącił kobietę. IGKM od 2012 roku, wspierając się Państwową Agencją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Biurem ds. Przeciwdziałania Narkomanii, apelowała do różnych organów.

− Zwracaliśmy się z postulatami o zmianę legislacji do Ministerstwa Infrastruktury, do Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Cyfryzacji, Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Ministerstwo Infrastruktury nie odpowiedziało wcale na nasze prośby. Dopiero 14 sierpnia 2019 r. otrzymaliśmy odpowiedź od Ministerstwa Zdrowia, które oświadczyło, że nie będzie zajmować się procesem legislacyjnym. Apelujemy ponownie o jasną podstawę prawną umożliwiającą przeprowadzanie profilaktycznych badań przesiewowych na obecność substancji odurzających u kierowców – dodała prezes IGKM.

Testy tylko w razie uzasadnionych podejrzeń

Jak wskazywali przedstawiciele instytucji transportowych, przeszkodą jest art. 17 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Mówi on o możliwości przeprowadzenia testu, ale tylko w przypadku, gdy pracodawca nabierze uzasadnionych podejrzeń co do nietrzeźwości pracownika.

− Posiadamy testy, którymi dysponuje policja. Ale od kiedy obowiązuje RODO, a od nie dawna UODO, kierowca ma prawo do odmowy poddania się testowi, co często się dzieje. Wtedy pracodawca wzywa policję, wydłuża się czas oczekiwania i wyjazdu autobusu z zajezdni. Wiąże się to z kosztami społecznymi i finansowymi – mówił Jan Kuźmiński, prezes MZA w Warszawie. – W przypadku narkotestów sprawa jest jeszcze bardziej skomplikowana. Rzetelny wynik daje tylko badanie krwi i moczu. Ostatni wypadek w Warszawie pokazał, że takie badanie wykryje obecność narkotyków w organizmie nawet kilka dni po ich zażyciu. Dlatego możliwość przeprowadzenia takich profilaktycznych badań nawet kilka razy w roku już dałaby ogromny efekt – dodał Jan Kuźmiński.

Zmiana ustawy

Jak podkreślali uczestnicy konferencji, uprawnienie pracodawców do okresowych profilaktycznych badań przesiewowych mogłoby umocnić prawdopodobieństwo rzetelnych wyników. Same narkotesty mogą dać na początku błędny wynik, tak jak było to w przypadku 63-letniego kierowcy, pracownika MZA w Warszawie.

IGKM po raz kolejny zwróciła się z wnioskiem o podjęcie niezwłocznej inicjatywy legislacyjnej mającej na celu uregulowanie powyższych kwestii. Postulowane jest między innymi wykreślenie z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi artykułu 17. Wnosi się również o dodanie zapisów o niedopuszczeniu do pracy kierowcy podejrzanego o bycie pod wpływem alkoholu lub środków odurzających oraz o przeprowadzenie zabiegu pobrania krwi na żądanie kierownika zakładu pracy.