Jaka Strefa Czystego Transportu? Kraków po konsultacjach

– Przekazaliśmy przewodniczącemu Rady Miasta Krakowa raport z konsultacji społecznych dotyczących projektu Strefy Czystego Transportu. Szczególnie mocno wybrzmiały w nich dwa wnioski: jest powszechna zgoda na to, że należy zrobić kolejny krok w zakresie poprawy jakości powietrza, ale jest także oczekiwanie, by wprowadzenie nowych zasad było poprzedzone odpowiednio długim okresem przygotowawczym. Dlatego proponujemy, aby uchwała określała termin wejścia w życie strefy na dzień 1 czerwca 2024 roku, czyli mniej więcej za dwa lata od dzisiaj – poinformował zastępca prezydenta Krakowa ds. polityki społecznej i komunalnej Andrzej Kulig podczas konferencji prasowej, która odbyła się 13 czerwca w magistracie.

Konsultacje społeczne trwały od 17 marca do 13 maja. Miasto przedstawiło do zaopiniowania wstępne scenariusze dotyczące zasad i sposobu wprowadzenia SCT. W celach informacyjnych powstała specjalna strona internetowa, wykorzystano również komunikację w mediach społecznościowych, rozdystrybuowano około 20 tys. ulotek informacyjnych wśród mieszkańców, zorganizowano 7 otwartych spotkań z mieszkańcami, 3 spotkania z przedsiębiorcami, 5 dyżurów telefonicznych. Ponadto miasto zaangażowało ekspertów w dziedzinie medycyny i budowy silników spalinowych oraz stworzyło grupę roboczą z innymi miastami i Ministerstwem Klimatu. Tylko za pośrednictwem specjalnego formularza konsultacyjnego mieszkańcy zgłosili 600 uwag i opinii.

Po analizie postulatów mieszkańców sformułowano najważniejsze wnioski:

• SCT powinna być wprowadzona w oparciu o łagodne etapowanie ograniczeń, pozwalające mieszkańcom strefy oraz osobom wjeżdżającym do niej na dostosowanie się do nowych regulacji;
• SCT powinna spełniać swoją główną funkcję w zakresie poprawy jakości powietrza, przy jednoczesnym uwzględnieniu niezbędnych wyłączeń, obejmujących indywidualne i uzasadnione potrzeby mieszkańców;
• SCT musi być skutecznie egzekwowana.

Zaproponowane rozwiązania dotyczące wprowadzenia strefy będą tak przygotowane, by stały się kompromisem pomiędzy osiągnięciem celów ekologicznych a oczekiwaniami mieszkańców. Czyli, aby wprowadzanie przyjętych rozwiązań, dotyczących maksymalnego ograniczenia zanieczyszczeń powietrza pochodzących z sektora transportu, nie skutkowało ewentualnymi gwałtownymi zmianami ekonomicznymi. Jednocześnie w tym miejscu należy dodać, że mieszkańcy Krakowa oczekują od miasta – jak wskazują badania Barometru Krakowskiego – dalszych, skutecznych działań polepszających jakość życia poprzez poprawę jakości powietrza.

W przygotowanym projekcie uchwały, zostaną zaproponowane łagodniejsze i rozłożone w dłuższym czasie zasady wprowadzenia i funkcjonowania SCT. Takie podejście do działania pozwoli zainteresowanym na spokojne przygotowanie się do proponowanych zmian i osiągnięcie zamierzonego celu.

Mając na uwadze postulaty uczestników konsultacji oraz obecną sytuację ekonomiczną i prognozy dotyczące najbliższej przyszłości, Kraków zaproponował takie rozwiązania:

• nowy termin wprowadzenia zasad obowiązywania SCT – 1 czerwca 2024 r., będą one dotyczyły pojazdów zarejestrowanych po 1 stycznia 2023 r.;
• zamiast pierwotnie zakładanych sześciu etapów wdrożenia – mniej etapów i początkowo łagodniejsze traktowanie już poruszających się po mieście pojazdów;
• I etap będzie dotyczył wyłącznie pojazdów nowo rejestrowanych od 2023 r. Założenie jest takie, że w przypadku obecnie poruszających się po ulicach Krakowa pojazdów, zasady zaczną obowiązywać od 2026 r.;
• dopuszczony wjazd pojazdów minimum „Euro 4” w przypadku silników benzynowych oraz „Euro 6” w przypadku silników diesla;
• objęcie bezterminowym wyłączeniem pojazdów osób starszych – w wieku 70+;
• pojazdy posiadające odpowiednie oznakowanie, którymi poruszają się osoby niepełnosprawne, będą zwolnione z obostrzeń obowiązujących w SCT;
• bezterminowy wjazd do strefy dla pojazdów historycznych oraz pojazdów specjalnych (m.in. kampery, bankowozy, food trucki czy karawany);
• wykorzystanie systemu cyfrowej rejestracji wjazdu oraz kontroli – wcześniej planowane jest przygotowanie bazy danych o pojazdach dopuszczonych do wjazdu, tak aby korzystały z niej służby porządkowe.