Wprowadzono do Krajowego Planu Odbudowy środki – w wysokości 200 mln euro – na zakup nowych tramwajów, choć – w przeciwieństwie do zero- i niskoemisyjnych autobusów – będą one udzielane w formie pożyczek. Aż 1,1 mld euro przeznaczono natomiast – w formie grantów – na zakup autobusów zero- i niskoemisyjnych.
Samorządy mogą mówić o częściowym sukcesie. W ramach przygotowanego Krajowego Planu Odbudowy z wykorzystaniem funduszy unijnych do 2026 r. uwzględniono środki na tramwaje. W przeciwieństwie do zakupu autobusów zero- i niskoemisyjnych fundusze będą miały charakter pożyczek. Generalnie w większym stopniu samorządy mogą liczyć na pożyczki, granty bezzwrotne w większym stopniu przeznaczono dla instytucji rządowych.
W ramach komponentu „Zielona inteligentna mobilność” przeznaczono ok. 200 mln na inwestycje w transport szynowy (tramwaje). Jak czytamy w dokumencie, szczególnie istotne jest „zwiększenie atrakcyjności i wykorzystania transportu tramwajowego w miastach, który charakteryzuje się wysoką zdolnością przewozową oraz stanowi zero-emisyjną formę transportu”.
Wsparciem objęte będą działania w obszarze zakupu nowoczesnego ok. 110 tramwajów (przy koszcie jednego tramwaju wynoszącym 8 mln zł). Wsparcie będzie udzielane w pierwszej kolejności obszarom gdzie wprowadzono lub planowane jest wprowadzenie stref czystego transportu. Projekty będą wybierane w formule konkursowej – otwartej i konkurencyjnej dla wszystkich zainteresowanych podmiotów spełniających kryteria. Analizowane kryteria dla przedmiotowego konkursu obejmują m.in. dojrzałość projektu oraz planowany poziom wykorzystania taboru (potoki pasażerów).Projekt będzie realizowany do III kwartału 2026 r.
Bardzo duże środki przewidziano na dostawę taboru autobusowego – w formie grantowej. Realizowane będą inwestycje związane z wymianą ok. 1580 autobusów na zero- i niskoemisyjne. Przewiduje się różne rodzaje technologii zasilania autobusów zeroemisyjnych i niskoemisyjnych (elektryczne na baterie, hybrydy klasyczne i plug-in, na gaz: w tym LNG, LPG, CNG oraz spełniające normę EURO VI). Zaplanowano na ten cel aż 1,131 mld euro.
W części wdrażanej przez NFOŚiGW projekty zakupu taboru autobusowego z napędem elektrycznym i wodorowym wraz z infrastrukturą ładowania i tankowania. Projekty wyłaniane będą w formule otwartych i konkurencyjnych naborów ciągłych ogłaszanych na początku każdego roku kalendarzowego do wyczerpania alokacji na dany rok lub formule konkursowej programu skierowanego do samorządów. W części wdrażanej przez CUPT projekty będą wybierane w formule konkursowej – otwartej i konkurencyjnej dla wszystkich zainteresowanych podmiotów spełniających kryteria, w zakresie transportu zero i niskoemisyjnego, na obszarach pozamiejskich. Analizowane kryteria dla przedmiotowego konkursu obejmują m.in. wsparcie dla obszarów wykluczonych komunikacyjnie, projektów wspierających/zapewniających integrację transportową (połączenia z transportem kolejowym, miejskim, podmiejskim), na tabor obsługujący nowo utworzone linie autobusowe wsparte ze środków Funduszu Autobusowego.
Zapisano też spore środki na kolej. Na pasażerski tabor
przeznaczono 500 mln euro do podziału w ramach mechanizmu pożyczkowego i 482,5 mln euro w trybie grantowym.