W najbliższą sobotę, 30 listopada na linii nr 19 pojawi się zabytkowy wagon N. Tramwaj wyruszy z pętli w Łagiewnikach o godzinie 12:06 i będzie kursował do 17:03. Nie jest to przypadek. Wysłanie tego zabytkowego tramwaju na linię jest bowiem okazją do przypomnienia, że dokładnie 25 lat temu, w listopadzie 1988 roku te popularne tramwaje przestały obsługiwać regularne linie i zniknęły z krakowskich ulic. Obecnie wagon typu N można zobaczyć jedynie na Krakowskiej Linii Muzealnej.
arto przypomnieć, że wagony tego typu były eksploatowane we wszystkich miastach z siecią tramwajową w Polsce. Początkowo miały być pojazdami tymczasowymi do czasu wprowadzenia nowoczesnego rozwiązania. Okazało się, że woziły pasażerów w Krakowie przez prawie 40 lat.
Wszystko zaczęło się w czasie trwania wojny. Wiosną 1943 roku w zakładach w Duesseldorfie zaprezentowano pierwszy wagon, który do jazd próbnych skierowany został do stolicy Niemiec. Na podstawie prób i wprowadzonych poprawek seryjną produkcję wagonów silnikowych i przyczep rozpoczęto w 1944 roku. Jesienią tego samego roku do Gdańska, Katowic i Poznania trafiły pierwsze seryjne tramwaje KSW (późniejsze wagony typu N). W czasie odbudowy zniszczonych w wyniku działań wojennych polskich miast komisja tramwajowa działająca w 1946 roku na najwyższym szczeblu przyjęła, że wagony tego typu zostaną wprowadzone do produkcji w Polsce. Zgodnie z przyjętymi założeniami rozwiązanie takie miało być tylko przejściowe w celu zaspokojenia najpilniejszych potrzeb zniszczonych miast. Ilość wagonów do zbudowania oszacowano na poziomie 200 sztuk po czym miała rozpocząć się produkcja wagonów nowoczesnych. Produkcję powierzono czterem fabrykom: w Sanoku, Chorzowie, Świdnicy i Gdańsku.
Pierwsze wagony typu N wyjechały na ulice Krakowa we wrześniu 1949 roku i choć były nowe to niestety swym wyglądem i wyposażeniem znacznie odbiegały od tramwajów SN2 z 1939 roku czy pięknych Zeppelinów z 1909 roku.
Wraz z otwarciem linii tramwajowej do Nowej Huty nowe tramwaje typu N stały się jedynymi pojazdami przewożącymi budowniczych robotniczej dzielnicy „starego Krakowa”. Do obsługi centrum miasta powróciły dopiero w na początku lat 60-tych gdy ich liczba pozwalała na zastępowanie wagonów pochodzących jeszcze z okresu sprzed I Wojny Światowej.
Ostateczna likwidacja tramwajów N rozpoczęła się dopiero jesienią 1988 roku. 27 listopada 1988 roku na linię nr 7 po raz ostatni skierowano skład wagonów o numerach 80+513. W ciągu prawie 40 lat eksploatacji w Krakowie wykorzystano 186 wagonów silnikowych i 210 przyczep łącząc je w składy jedno dwu i trzywagonowe.
Podanie adresu e-mail oraz wciśnięcie ‘OK’ jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na:
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa na podany adres e-mail newsletterów zawierających informacje branżowe, marketingowe oraz handlowe.
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa (dalej: TOR), na podany adres e-mail informacji handlowych pochodzących od innych niż TOR podmiotów.
Podanie adresu email oraz wyrażenie zgody jest całkowicie dobrowolne. Podającemu przysługuje prawo do wglądu w swoje dane osobowe przetwarzane przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa oraz ich poprawiania.