Nowy Olsztyn Główny. Prawdziwy dworzec w galerii handlowej?

Sprawa olsztyńskiego dworca, który jest połączeniem części kolejowej i autobusowej, ciągnie się od lat. Odkąd PKP SA ujawniły, że nie chcą modernizować obecnego obiektu, tylko go zburzyć i wybudować nowy, organizacje społeczne rozpoczęły starania o zachowanie budynku. Nie spotkało się to ze zrozumieniem ze strony kolejarzy, a przede wszystkim firmy Retail Provider. Ta ostatnia jest właścicielem olsztyńskiego PKS-u i nie ukrywa, że chce w Olsztynie wybudować galerię handlową z kompleksem hotelowym, która miałaby pełnić funkcję dworca PKS. O tym, jak ważna jest budowa nowego dworca oraz kompleksu handlowego przekonywali uczestnicy debaty w Olsztynie, zorganizowanej przez Gazetę Olsztyńską. Udział wzięli w niej Krzysztof Mamiński, prezes PKP SA, Piotr Grzymowicz, prezydent Olsztyna, Rafał Twarowski, prezes Retail Provider, a także architekci i lokalni politycy.

Bilet kupisz na dworcu, a bułki w galerii handlowej

Już na początku spotkania prezes PKP SA, Krzysztof Mamiński, przypomniał dwukrotnie zorganizowane warsztaty kreatywne z mieszkańcami Olsztyna. – W 2016 i 2017 roku spotkaliśmy się z mieszkańcami, od których chcieliśmy się dowiedzieć, jakiego chcą dworca. Przeprowadziliśmy badania potoku podróżnych, a także liczby przejeżdżających i zatrzymujących się w Olsztynie pociągów. Wtedy zaproponowaliśmy wyburzenie istniejącego dworca i wybudowanie nowego, w pełni odpowiadającego potrzebom i ilości pasażerów, a także w pełni przystosowanego do obsługi wszystkich pasażerów, również tych z niepełnosprawnościami – wymieniał Mamiński. Podkreślił, że projekt obejmie również przebudowę całego układu torowego i peronowego na stacji oraz zapewnienie połączenia dworca z Zatorzem za pomocą tunelu lub kładki.

Prezes firmy Retail Provider, trudniącej się kupowaniem Przedsiębiorstw Komunikacji Samochodowej i budowaniem w ich miejscu kompleksów handlowych, zaznaczył, że sprawa olsztyńskiego dworca jest najdłużej ciągnącym się dla firmy sprawą w Polsce. – Od samego początku nasze plany się nie zmieniają. Cały czas chcemy wybudować dla Olsztyna dopełnienie powstałego nieopodal zintegrowanego centrum przesiadkowego. Będzie nim część handlowa, która w sposób naturalny połączy wszystkie elementy komunikacyjne, czyli tramwaje, autobusy miejskie, autobusy dalekiego zasięgu oraz kolej – mówił Rafał Twarowski, prezes Retail Provider. Pod koniec swej wypowiedzi podkreślił, że firma zobowiązała się do powstania także funkcji dworca PKS-u. – Chcemy, aby dworzec PKS był dworcem obsługującym wszystkich, bo im więcej pasażerów, tym większa szansa, żeby byli to klienci naszej galerii handlowej – podsumował.

Piotr Grzymowicz, prezydent Olsztyna, wyraził zdziwienie działaniem organizacji społecznych, które chcą wpisania dworca na listę zabytków. – Już w 2013 roku przyjęliśmy miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla tej części obszaru. Uwzględniał on plany inwestorów co do przyszłości dworca. Wówczas organizacje pozarządowe, które dzisiaj chcą żeby wpisać ten obiekt do rejestru zabytków, chciałbym zauważyć nie zgłaszały – podkreślił włodarz.

Dworzec na miarę XXI wieku

Prezes PKP SA, Krzysztof Mamiński, podkreślił, że spółka deklaruje zachowanie wskazanych przez konserwatora zabytkowych elementów. – Są to podpory wiat na peronach, mozaiki wewnątrz budynku i neony – wyliczał. Wskazał także, dlaczego koncepcja pozostawienia dotychczasowej bryły się nie sprawdzi. – Projekt przewiduje podniesienie peronów na stacji. Jeżeli zostawimy starą bryłę budynku, to nie dokonamy tego na peronie pierwszym, który ściśle przylega do dworca. Poprowadzenie kładki przy tej bryle jest niemożliwe – zaznaczył Mamiński. Przekonywał też, że PKP SA nie chcą wybudować w mieście kilkukrotnie mniejszego obiektu (choć liczby mówią co innego). Wskazał, że należy oddzielić funkcję dworcową od funkcji handlowej. – Wielkość poczekalni będzie taka sama, jak obecnej przestrzeni pasażerskiej. Proponujemy przestrzeń dostosowaną do liczby podróżnych, która będzie nowoczesna, ale zachowująca elementy zabytkowe – mówił.

Wkrótce, po kilku nieudanych próbach, ma zostać wybrany projektant nowego obiektu. Wykonawca będzie miał 52 tygodnie na sporządzenie dokumentów. – Oddanie dworca do eksploatacji przewidujemy w II kwartale 2022 roku – powiedział Mamiński.

W debacie przywołano także pamiętne słowa, że „Olsztyn nie ma szczęścia do dworców”. Prezes Mamiński przywołał perturbacje związane z budową w mieście innego obiektu – Olsztyna Zachodniego. – Wreszcie, po wielu próbach i perturbacjach, udało się otworzyć nowy dworzec i możecie państwo powiedzieć, że jest to dworzec na miarę XXI wieku. Pozwólcie nam zatem wybudować także nowoczesny dworzec Olsztyn Główny. Będzie on wspaniały, tak jak Zachodni, a nawet lepszy, bo połączony z centrum komunikacyjnym. Będzie bramą do miasta i najpiękniejszym obiektem, który będzie witać wszystkich klientów i turystów w tym mieście. Dajcie nam tylko szansę – apelował prezes. Mamiński zaznaczył także, że istnieje groźba zabrania unijnych środków w wysokości ponad 20 mln zł. – Wiadomo ile trwa projektowanie takiego obiektu i uzyskiwanie wszystkich pozwoleń oraz budowa. Zakładamy naprawdę krótkie terminy. Musimy mieć pewność, że do końca 2022 roku zrealizujemy i rozliczymy projekt, bo jeżeli powstanie realna przesłanka do tego, że nie zdążymy, to tych środków po prostu nie otrzymamy – zaznaczył.

Galeria handlowa teraz albo wcale

Firma Retail Provider nie kryje, że maleje jej zainteresowanie Olsztynem. Wskazywana jest tutaj przede wszystkim rosnąca popularność sfery e-commerce, a także ograniczanie handlu w niedziele. – To oczywiście wpływa na nasze kalkulacje. Nie jestem w stanie dzisiaj powiedzieć czy za miesiąc lub rok będę tak entuzjastycznie nastawiony jak dzisiaj do budowy galerii handlowej. Na pewno firma nie jest już tak entuzjastycznie nastawiona do tego projektu jak jeszcze 4-5 lat temu, bo sytuacja na rynku się dynamicznie zmienia. Jesteśmy zdeterminowani, żeby jeszcze w tym roku zdobyć pozwolenie na budowę i rozpocząć realizację naszego projektu – wyjaśnił Twarowski. Kroki w tej sprawie uzależnia od wyjaśnienia sprawy z uznaniem dworca zabytkiem.

Prezes prywatnej firmy podkreślił także, że jeżeli obecny dworzec zostanie zabytkiem, to firma nie będzie inwestować w restrukturyzację obiektu i zapowiada złożenie roszczeń o odszkodowanie od Skarbu Państwa.

Autobusy zjadą do podziemi

– Nie traktujemy obowiązku utrzymywania funkcji PKS jako coś uciążliwego. To jest coś, na czym nam bardzo zależy – podkreślał Twarowski z Retail Provider. – Koncepcja zakłada dworzec autobusowy na poziomie minus jeden, czyli autobusy będą zjeżdżały z pasażerami do podziemia. Będzie tam pięć platform przystankowych, gdzie autobusy będą się zatrzymywały. W obiekcie znajdzie się także całe zaplecze, jak kasy, nadzór ruchu, biura czy zarządca dworca – wyliczał. Problemem może się jednak okazać za to brak placu postojowego.

Oba obiekty – dworzec PKP oraz galeria – miałyby powstać oddzielnie. Jak zapewniał prezes PKP SA, Krzysztof Mamiński, nikt nie powinien zauważyć, to są że dwie osobno prowadzone inwestycje. Podkreślił to także w swej wypowiedzi Twarowski z Retail Provider. – Zapewnimy razem z PKP SA funkcjonalne przejście, aby była bliska relacja pomiędzy dworcem kolejowym a dworcem autobusowym – wyjaśnił.

Bolączką podróżnych jest obecnie brak miejsc parkingowych w okolicy dworca. Odpowiedź na te bolączki ma dać galeria handlowa. – W ramach naszego obiektu galerii handlowej z hotelem powstanie 2 tys. miejsc parkingowych – zaznaczył Rafał Twarowski, prezes Retail Provider. – Co więcej, jesteśmy na końcówce analizy, jak zagospodarować przestrzeń z której dzisiaj nie korzystają autobusy PKS. Najprawdopodobniej w ciągu miesiąca zbudujemy na naszym terenie około 50 miejsc parkingowych dla mieszkańców – zapowiedział. Kolejną nowością ma być hotel, który ma stanowić nową dominantę w przestrzeni dworca. Jak zapowiada Retail Provider, obiekt ma mieć charakter biznesowy, czyli ma zostać dostosowany do przyjazdów na dwa-trzy dni.