Odwołania w przetargu Metra na 45 pociągów. Znów nierealne parametry?

Po wielu miesiącach i wyroku Sądu ws. odtajnienia ofert Metro Warszawskie pod koniec czerwca wreszcie rozstrzygnęło przetarg na dostawy 37 jednoprzestrzennych pociągów z opcją na kolejne osiem składów. Zwycięzcą zostało konsorcjum Skoda Transportation i Skoda Vagonka, które zaoferowało najniższą cenę i pokonało konkurentów w kryterium systemu utrzymania pojazdów (okresy międzyprzęglądowe). Następne miejsca w ogólnej punktacji zajmują Stadler, CAF, Siemens i Newag oraz Alstom Konstal. Rezultat ten może nie być ostateczny, zgodnie z przewidywaniami od wyniku przetargu do Krajowej Izby Odwoławczej odwołali się konkurenci.

Na razie w postępowaniu wpłynęły dwa odwołania. Jako pierwsza pismo z uwagami złożyła firma Alstom Konstal, która ma zastrzeżenia dotyczące deklarowanych systemów utrzymania pojazdów, zaoferowanych przez Skodę oraz Stadlera. Wykonawca ten odwołuje się także od przyznania 0 punktów w kryterium zużycia energii we własnej ofercie.

Alstom kwestionuje okresy międzyprzeglądowe

Jak wskazuje Alstom, zgodnie ze specyfikacją zamówienia powinna zostać zachowana korelacja liniowa pomiędzy przebiegami kilometrażowymi międzyprzeglądowymi a okresami międzyprzeglądowymi wyrażonymi w jednostce czasu. Producent, przyjmując za punkt wyjściowy dane dotyczące Inspiro, zauważa, że Skoda oraz Stadler nie zachowują tej korelacji. Biorąc pod uwagę parametry podane w ofertach, w przypadku Skody przegląd poziomu trzeciego P3 może zostać wykonany już po 11 dniach po przeglądzie P2, podczas gdy powinien to być okres 17,47 miesięcy. W przypadku Stadlera przegląd P3 może być wykonany po 10 dniach od przeglądu P2, podczas gdy okres ten powinien wynosić 12 miesięcy. Zgodnie z przytoczonymi planami utrzymania przeglądy P5, oznaczające naprawę główną, w przypadku Skody wypadają po 46 latach i 7 miesiącach, w przypadku Stadlera – po 32 miesiącach. Oznacza to niewiarygodną żywotność pojazdów na poziomie odpowiednio ponad 93 lat lub 64 lat.

Alstom przekonuje, że wydłużone okresy przeglądowe P1 i P2 miały na celu wyłącznie uzyskanie większej liczby punktów, podczas gdy w rzeczywistości są one nierealne do osiągnięcia. Będą musiały one zostać zmienione w trakcie eksploatacji, gdyż szybciej zostanie osiągnięty limit kilometrów niż podane czasy poziomów od P3 do P5.

Producent odnosi się też do kwestii nieprzyznania jego ofercie żadnych punktów w kryterium zużycia energii elektrycznej, stanowiących aż 24% kryterium oceny ofert. Jak wskazuje Alstom, gdyby jego oferta była niezgodna z SIWZ, to zostałaby odrzucona, a tak się przecież nie stało – w takiej sytuacji niemożliwe jest więc, aby otrzymał zero punktów. Alstom wylicza, że powinien był otrzymać 23,29 punktów, przez co plasowałby się na co najmniej trzecim miejscu, a nie piątym.
Alstom wnosi o dokonanie powtórnej oceny ofert w zakresie zużycia energii oraz odrzucenie ofert Skody i Stadlera jako niezgodnych z SIWZ. Przy takim rozwiązaniu Alstom plasowałby się na pierwszym miejscu jako zwycięzca przetargu.

Siemens kwestionuje poprawność ofert Skody, Alstomu, Stadlera i CAF-u

Znacznie dłuższe odwołanie złożyło konsorcjum Siemens i Newag, którego oferta zajęła przedostatnie miejsce w klasyfikacji. Producenci, podobnie jak Alstom, zgłosili zastrzeżenia co do systemu utrzymania pojazdów, zaoferowanych przez Skodę i Stadler. Jak podkreśla konsorcjum, 131-dniowy okres między przeglądami P1 jest niespotykany na rynku europejskim i nie zapewnia zachowania niezbędnego poziomu bezpieczeństwa (dla porównania Alstom zaoferował 91 dni, a Siemens – 92 dni). Odwołujący ma również zastrzeżenia odnośnie do P2. Skoda zaoferowała aż 17,47 miesięcy, a Stadler – 12 miesięcy (pozostałe oferty mieszczą się w przedziale 4,57-6 miesięcy). „Przyjmując dla oferty Skoda roczny przebieg na poziomie 105 000 km, dla wartości 17,47 miesiąca uzyskamy przebieg na poziomie 153 863 km, zaś uwzględniając rzeczywiste możliwe roczne przebiegi uzyskiwane przez pojazdy metra można szacować, że rzeczywisty przebieg do przeglądu drugiego poziomu utrzymania (P2) wyniesie nawet 200 000 km. Tak duże przebiegi pomiędzy weryfikacją podstawowych parametrów geometrii kół stanowią poważne zagrożenie i mogą być powodem wykolejenia pociągu” – przekonują przedstawiciele producentów. Konsorcjum wskazuje, podobnie jak Alstom, że przyjęty okres dla P5 (naprawy głównej) oznacza niewiarygodnie długie okresy eksploatacji pojazdów, które są niemożliwe do spełnienia, biorąc pod uwagę właściwości fizyczne materiałów. Jednocześnie konsorcjum wskazuje, że Stadler niewłaściwie określił interwał wykonania przeglądu poziomu utrzymania P1 na trzy miesiące, podczas gdy termin ten powinien zostać określony w dniach. Zdaniem konsorcjum oferta Stadlera z powodu niezgodności z SIWZ w tym aspekcie powinna zostać odrzucona.

Siemens i Newag mają też poważne zastrzeżenia odnośnie do zużycia energii względem zadeklarowanej masy pojazdów w ofertach Skody, Stadlera, jak i Alstomu. Jak wskazują dostawcy Inspiro, zamawiający precyzyjnie określił wymagania odnośnie przejazdu teoretycznego – zdefiniowana została krzywa przebiegu dla obliczeń symulacyjnych. „Wykonując obliczenia, jaką masę musiałyby mieć pojazdy dla zadeklarowanego zużycia energii przez firmy Stadler, Alstom oraz Skoda, możemy uzyskać wynik, który wskazuje na nierealność wyników symulacji wymienionych firm. Dla każdego z wymienionych przypadków zużycia energii masa pojazdu musiałaby być znacząco (o kilkadziesiąt ton) mniejsza, niż zadeklarowana przez wykonawców. Osiągnięcie tak niskiego zużycia energii jak zadeklarowana przez firmy Stadler (50,5 kWh/ 256,78 t), Alstom (52,1 kWh/ 283 t) czy Skoda (55,80 kWh/ 265,4 t) wymagałaby masy pustego pojazdu na niemożliwym do osiągnięcia przy obecnym stanie techniki, bardzo niskim poziomie” – przekonuje Siemens i Newag.

Producenci Inspiro mają też dwa zarzuty konkretnie do Skody. Jak wskazują, wcześniej przy skargach od wyroku KIO Skoda wnosiła o zwolnienie z kosztów sądowych, uzasadniając to tym, że nie posiada dostatecznych środków na poniesienie opłaty i nie jest w stanie wpłacić 75 tys. zł opłaty bez uszczerbku dla bieżącego funkcjonowania przedsiębiorstwa (które ostatecznie jednak spółka ta zapłaciła). Skoda wnioskowała też o wyznaczenie terminu rozprawy przed upływem terminu ważności gwarancji wadialnej, której przedłużenie wiąże się z dużymi kosztami. To, zdaniem konsorcjum, może wskazywać na trudną sytuację finansową Skody i niespełnianie warunku finansowego udziału w postępowaniu. Drugi zarzut dotyczy warunków doświadczenia – Skoda powołuje się na należycie wykonane w 2016 r. zamówienie pociągów InterPanter na rzecz Kolei Czeskich. Tymczasem w prasie czeskiej ukazywały się liczne artykuły wskazujące na problemy w eksploatacji tych pojazdów i konieczność ich zastępowania starszymi składami.

Konsorcjum Siemens i Newag oczekuje również wykluczenia oferty CAF-u. Jak wskazuje konsorcjum, CAF we wstępnym planie utrzymania pojazdu nie wskazał okresów przeglądowych między przeglądami P3, P4.1, P4.2, P4.3, i P5, a jedynie przebieg w kilometrach. Zamawiający wezwał CAF do wyjaśnień, są one jednak objęte tajemnicą przedsiębiorstwa. W ocenie odwołującego kwestia ta nie może być przedmiotem wyjaśnień, które z kolei mogą prowadzić do niedozwolonej zmiany treści oferty (to, zdaniem Siemensa i Newagu, należy traktować jako negocjacje treści oferty, co jest zakazane).

Siemens i Newag wnoszą o unieważnienie wyboru oferty Skody jako najkorzystniejszej, ponowną ocenę ofert i powołanie biegłych z zakresu energetyku i kolejnictwa w zakresie sprawdzenia, czy system utrzymania pojazdów oraz zużycia energii względem zadeklarowanej masy w kwestionowanych ofertach są zgodne ze obecnym stanem techniki oraz realne. Następnie konsorcjum wnosi o odrzucenie ofert złożonych przez Skodę, Stadler, CAF i Alstom Konstal, a także poprawę oczywistej omyłki w swojej ofercie związanej z masą pojazdu obciążonego nominalnie z 267 214 kg do 263 340 kg. Zdaniem Siemensa i Newagu jego oferta powinna zostać wskazana jako najkorzystniejsza bądź postępowanie powinno zostać unieważnione.

Jak informuje Metro Warszawskie, w poniedziałek 2 lipca mija termin składania ewentualnych odwołań do Krajowej Izby Odwoławczej. Jak pisaliśmy, odwołać postanowili się także Stadler oraz zwycięska Skoda (co ciekawe, zarzuca konkurencji zaoferowanie nierealnych parametrów, choć sama ich przebiła). Werdykt KIO może zostać też zaskarżony do Sądu Okręgowego. Biorąc pod uwagę wielkość zamówienia, można spodziewać się zaciętej walki pomiędzy producentami, co odsuwa perspektywę podpisania umowy.