Olsztyn Główny zabytkiem? Minister zlecił ponowną analizę

W Olsztynie toczy się batalia o zachowanie dotychczasowego budynku dworca Olsztyn Główny. Odkąd PKP SA ujawniło plany związane z wyburzeniem obiektu i zastąpieniem go mniejszą bryłą, w działania na rzecz ochrony dworca włączyli się aktywiści. Złożyli oni do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków wniosek o wpisanie dworca do rejestru zabytków. Został on jednak odrzucony. Wtedy do sprawy włączyło się Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które z urzędu wszczęło całą procedurę określenia dworca zabytkiem.

Po zakończeniu postępowania Wojewódzki Konserwator Zabytków na początku lutego uznał, że na ochronę kompleksu dworcowego Olsztyn Główny zasługują jedynie stare wiaty na peronach 2, 3 i 4. Odmawiając tym samym wpisu do rejestru zabytków dworca. Konserwator zabytków powołał się na interes społeczny związany z urealnieniem planów inwestycyjnych dotyczących przebudowy dworca. Decyzja wskazuje na liczne przekształcenia wnętrz dworca, co wpływa niekorzystnie na wartość budynku, w tym zniweczy efekt integralności części PKP i PKS. To otwiera drogę PKP SA do zburzenia budynku i zastąpienia go mniejszą bryłą.

Decyzję tę zaskarżyli do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego aktywiści – Forum Rozwoju Olsztyna, Stowarzyszenie Architektów Polskich i Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków. Jak się okazało, działania społeczników okazały się skuteczne.

Będzie kolejna analiza

Jak czytamy w piśmie z resortu: „Warmińsko-Mazurski Konserwator Zabytków w sposób niekonsekwentny wyjaśnił przesłanki odmowy wpisania kompleksu do rejestru zabytków. Ministerstwo wskazało także, że nie przeanalizowano aspektów wystroju wnętrz dworca. Należy stwierdzić, że Wojewódzki Konserwator Zabytków dokonał oceny wartości omawianego kompleksu po pierwsze niezgodnie z ustawowymi przesłankami odnoszącymi się do historycznych zespołów budowlanych, a po drugie nie odnosząc się do obecnego stanu wiedzy dotyczącego wartości architektury reprezentowanej przez budynki przy placu Konstytucji 3 Maja w Olsztynie." – czytamy w piśmie.

Zdaniem ministra istnieje potrzeba ponownej analizy zgromadzonego materiału dowodowego i rozważanie, czy budynek zasługuje na miano zabytku. – Obecnie analizujemy dokładnie treść decyzji i zastanowimy się, jakie kroki możemy jeszcze podjąć, aby dworzec został uznany za zabytek – wyjaśniają społecznicy z Forum Rozwoju Olsztyna.

Nietypowe zwroty akcji

Sprawa dworca w Olsztynie ciągnie się już od 2012 roku, kiedy to prywatny inwestor odkupił od Skarbu Państwa część PKS z zamiarem wybudowania w części autobusowej galerii handlowej. PKP SA, właściciel części kolejowej, nie doszły do porozumienia z prywatną firmą i postanowiły zrealizować swoją inwestycję niezależnie. Po wyłonieniu wykonawcy projektu budowy nowego budynku, w sprawę zaangażowało się CBA, twierdząc, że olsztyński przetarg zorganizowany przez PKP SA jest ustawiony.

W międzyczasie FRO przekonywało, że gruntowny remont obecnego budynku pozwoli przywrócić dawny blask dworca. Pokazano nawet wizualizacje wskazujące na dużą wartość użytkową kompleksu.