PKS+. Kolejna ewolucja bez rewolucji?

Fundusz Rozwoju Przewozów Autobusowych stał się realnym narzędziem mającym na celu walkę z wykluczeniem komunikacyjnym poprzez stworzenie możliwości uruchamiania połączeń autobusowych o charakterze regionalnym. Z roku na rok wzrasta liczba linii komunikacyjnych, jakie zostały objęte dopłatą z funduszu, lecz z drugiej strony od momentu uruchomienia całego programu eksperci jasno wskazują mankamenty w funkcjonowaniu FRPA. Chodzi przede wszystkim o okres obowiązywania umów zawieranych w ramach funduszu, a także o stawkę dopłat do jednego wozokilometra.

Umowa na rok i 3 złote dopłaty

Aktualnie w ramach programu można wnioskować o dopłatę w wysokości maksymalnie 3 złotych do jednego wozokilometra nowej linii autobusowej. Stawka ta została zwiększona w 2020 roku, lecz według ekspertów nadal jest to kwota zbyt mała w stosunku do realnych potrzeb branży, zwłaszcza w sytuacji ogromnej inflacji oraz wysokich cen paliw. Także okres obowiązywania umów (aktualnie w ramach PKS+ można je zawierać na rok) nie sprzyja tworzeniu sprawnej i pewnej komunikacji, a z perspektywy operatora nie zachęca do inwestycji w nowy tabor z racji niepewności tego, co wydarzy się w kolejnym roku.

Umowy długoletnie

Teraz jednak Ministerstwo Infrastruktury zapowiada kolejne zmiany w funkcjonowaniu funduszu, o czym mówi nam rzecznik prasowy resortu, Szymon Huptyś.

– Nowelizacja, obejmująca m.in. zmianę ustawy o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej, zakłada wprowadzenie możliwości zawierania przez wojewodę z organizatorem zarówno rocznych, jak i wieloletnich umów o dopłatę. Umowa ta będzie zawierana przez organizatora z wojewodą na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat. Stawka dopłaty do jednego wozokilometra przewozu o charakterze użyteczności publicznej zostanie utrzymana na obecnym poziomie, w kwocie nie wyższej niż 3 zł. Projekt zakłada także utworzenie 5 proc. rezerwy w ramach środków przewidzianych na dany rok budżetowy, która pozostanie w dyspozycji ministra infrastruktury jako dysponenta Funduszu – przekazał nam Szymon Huptyś.

Przedstawiciel ministerstwa jednoznacznie wykluczył możliwość wsparcia kursów komunikacji miejskiej, a w szczególności tych, które w wielu miejscach ciągle spełniają funkcję komunikacji podmiejskiej. Tak jest np. w Kaliszu. – Warunki, w jakich realizowane są przewozy komunikacji miejskiej, są znacząco odmienne od tych, w jakich funkcjonują przewozy pozamiejskie. Fundusz rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej został powołany w związku z potrzebą likwidacji tzw. białych plam komunikacyjnych oraz wykluczenia transportowego obywateli, którzy zamieszkują tereny oddalone od dużych ośrodków miejskich – powiedział nam rzecznik prasowy resortu.

Przyszłoroczny nabór jeszcze na starych zasadach

Dowiedzieliśmy się również, że projekt zmian w funduszu już niedługo ma stać się ogólnodostępny. Oczywiście od momentu prezentacji projektu ustawy do jej ostatecznego przyjęcia poszczególne zapisy planowanej nowelizacji mogą ulec znacznym zmianom, dlatego też w tym momencie trudno jest mówić o tym, co na pewno zmieni się w funduszu.

Pewne jest natomiast to, że nabór wniosków na 2023 rok zostanie przeprowadzony jeszcze na podstawie aktualnych przepisów, a więc umowy będą mogły zostać zawarte na maksymalnie rok, a kwota środków, dostępnych w ramach całego programu, ponownie wyniesie 800 milionów złotych.

Ponad 631 milionów złotych wykorzystano

– W ramach przeprowadzonych do tej pory naborów wniosków na 2022 rok dopłatą objęto 5 688 linii komunikacyjnych, a wnioskowana przez organizatorów kwota dopłaty z Funduszu to 631,4 milionów złotych – w taki sposób Szymon Huptyś podsumował tegoroczne nabory w ramach PKS+.