Plan transportowy dla Warszawy: Trwają konsultacje

To informacje zawarte w projekcie dokumentu „Plan zrównoważonego rozwoju transportu zbiorowego dla m.st. Warszawy z uwzględnieniem publicznego transportu zbiorowego organizowanego na podstawie porozumień z gminami sąsiadującymi”. Do 20 lutego mieszkańcy mogą zgłaszać uwagi do tego dokumentu, które następnie rozpatrzone zostaną przez Biuro Drogownictwa i Komunikacji oraz Zarząd Transportu Miejskiego.

267 linii autobusowych, 26 tramwajowych, 4 kolejowych i 1 linia metra – to cały system transportowy Warszawy. Ponadto doliczyć można również usługi Kolei Mazowieckich i Warszawskiej Kolei Dojazdowej oraz przejazdy liniami lokalnymi. Korzysta z niego ponad 1 mld pasażerów rocznie. Największe przewozy realizuje komunikacja autobusowa, a w następnej kolejności tramwaje i metro.

Ilu warszawiaków?

Obecnie stolicę zamieszkuje prawie 1,7 mln zameldowanych osób. Plan obejmuje jednak obszar zamieszkały przez 2,5 mln mieszkańców. Rozmieszczenie ludności w poszczególnych dzielnicach miasta jest niejednorodne, a potężny wpływ na to ma postępujący proces suburbanizacji. Liczba mieszkańców obszaru będzie stale rosła.

To, co znaczące, to również fakt, że ludność obszaru objętego planem jest stosunkowo młoda. Przyrost naturalny w ostatnich latach jest dodatni, zwłaszcza przy uwzględnieniu ludności niezarejestrowanej. W następnych dziesięcioleciach sytuacja drastycznie się zmieni. Wskazują na to wszystkie dostępne prognozy.

Najwięcej terenów pod urbanizację mają obecnie: Białołęka, Wilanów, Wawer oraz Ursynów. Dzielnice te charakteryzują się najniższą gęstością zaludnienia wśród dzielnic Warszawy. Większość dokumentów planistycznych przewiduje tam przede wszystkim rozwój funkcji mieszkaniowych. Sprzyja to procesowi suburbanizacji, co może mieć negatywny wpływ ma możliwości zaspokajania potrzeb przewozowych mieszkańców.

Samochód kontra transport publiczny

Mimo, że udział transportu zbiorowego w mieście jest dość wysoki i sięga 68,6% wszystkich podróży, to od wielu lat stale rośnie liczba samochodów w stolicy. Jeszcze w 2009 r. w Warszawie i sąsiadujących z nią powiatach było łącznie ok. 1,35 mln samochodów osobowych. W 2012 liczba ta wzrosła do 1,51 mln. Zauważa się również wyraźny wzrost wskaźnika motoryzacji tj. liczby samochodów na 1000 mieszkańców. Ten, jeszcze w latach 90. XX w. w Warszawie kształtował się na poziomie poniżej 400. Dziś jest natomiast jednym z najwyższych w Europie. To oczywiście przekłada się na zanieczyszczenie powietrza w mieście, którego głównym źródłem jest transport. Dlatego polityka transportowa miasta zmierza do ograniczenia ruchu drogowego, tworzenia stref wolnych od ruchu samochodowego oraz ograniczania ciężkiego ruchu towarowego, w szczególności w pobliżu rejonów mieszkaniowych. Niemniej ważne jest tworzenie zabezpieczeń w postaci ekranów akustycznych czy stosowanie taboru autobusowego o podwyższonych standardach emisji zanieczyszczeń.

Zachowania transportowe mieszkańców

Zdecydowana większość podróży transportem zbiorowym realizowana jest pomiędzy pracą a domem. Stanowią one około 85% wszystkich podróży odbytych w godzinie porannego szczytu (7.00 – 8.00). W okresie szczytu południowego (16.00 – 17.00) 73% podróży to podróże do domu.

Głównymi generatorami ruchu są osiedla mieszkaniowe, obszary koncentracji zabudowy biurowej, kampusy uczelniane, wielkopowierzchniowe centra handlowe oraz czasowo obiekty sportowe. Te najmocniej uczęszczane obiekty w Warszawie obsługiwane są transportem szynowym. Autobusy zaspokajają potrzeby przewozowe w obszarach peryferyjnych. Jednocześnie komunikacja autobusowa charakteryzuje się najwyższym stopniem dostępności.

Co na to wszystko prognozy i plany?

Prognozy przewidują wzrost liczby podróży transportem zbiorowym do roku 2030. Do 2020 r. liczba ta wzrośnie o ok. 3% w stosunku do roku 2014 i o dalsze 13-18% do roku 2030. Niebagatelne znaczenie dla tego procesu będą miały działania podejmowane w kierunku zniechęcania do odbywania podróży samochodami.

Na kształt sieci w najbliższych latach wpływ będzie miała postępująca integracja transportu zbiorowego, zarówno pod względem funkcjonalnym (np. wspólny bilet, informacja pasażerska), jak i infrastrukturalnym. Zakłada się eliminację jego słabych stron, takich jak dublowanie przez linie autobusowe linii komunikacji szynowej, nadmiernie rozbudowany i skomplikowany układ linii, nieczytelny dla użytkowników, czy zbyt długie trasy, utrudniające utrzymanie punktualności i regularności kursowania. Weryfikacji podlegać będzie również liczba przystanków na trasach linii pośpiesznych czy funkcjonowanie linii charakteryzujących się znikomym wykorzystaniem przez pasażerów.

Zgodnie z planem trzonem systemu warszawskiego transportu ma być transport szynowy, a więc kolej, metro i tramwaj. Komunikacja autobusowa rozbudowywana będzie tam, gdzie transport szynowy nie dociera. Ma ona pełnić również funkcję dowozową pasażerów do węzłów przesiadkowych.

Miasto chce przede wszystkim postawić na integrację sieci transportowej i wszystkich podsystemów publicznego transportu, czemu służyć ma powołanie jednostki zarządzającej publicznym transportem zbiorowym w skali aglomeracji. Stałym punktem ma być modernizacja i rozwój komunikacji tramwajowej, a także kontynuacja rozwoju systemu metra i usprawnienie komunikacji autobusowej (w tym modernizacja infrastruktury, np. pętli autobusowych i wprowadzanie ułatwień dostępu pasażerów do pojazdów). Nie bez znaczenia jest również usprawnienie komunikacji kolejowej i zwiększenie udziału kolei w przewozach zarówno w relacjach między Warszawą i strefą podmiejską, jak też wewnątrz miasta. Miasto stawia też na racjonalizację przebiegu linii komunikacji publicznej, a także obiecuje podejmowanie działań zmierzających do wprowadzenia obowiązku wykonywania analiz komunikacyjnych dotyczących obsługi transportem zbiorowym na etapie tworzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i wydawania decyzji o warunkach zabudowy. Kontynuowane będzie także wdrażanie rozwiązań z zakresu ITS.

Główny cel dokumentu to stworzenie takiej sieci transportowej, która umożliwia pasażerom sprawne i bezpieczne przemieszczanie się po mieście przy jednoczesnym ograniczeniu szkodliwego wpływu na środowisko naturalne i warunki życia. Transport publiczny musi być konkurencyjny w stosunku do samochodów i stanowić realną alternatywę dla mieszkańców.