Powiat częstochowski pod koniec 2015 r. przyjął plan transportowy, którego lektura może napawać optymizmem pasażerów obecnego transportu zbiorowego opartego na zasadach komercyjnych. Komunikacja zostanie podporządkowana potrzebom pasażerów.
Podobnie, jak dla miasta Częstochowy, projekt planu transportowego przygotowała firma BlueOcean, ale
w przeciwieństwie do tego miejskiego przewiduje wiele konkretów. Lektura tego dokumentu może napawać optymizmem mieszkańców regionu obecnie zdanych na transport zbiorowy organizowany przez przewoźników na zasadach komercyjnych.
Koncesja w miejsce samowoliRewolucyjnym motywem planu transportowego jest koncesyjny tryb obsługi sieci. Plan nie wiąże wykonawcom rąk w zakresie szczegółów – przytacza tylko granice ustawowe dla terminów ogłoszeń oraz obowiązywania koncesji. Starostwo powiatowe będzie mogło koncesjonować sieć w całości, albo tylko grupę linii, a nawet wybrane linie pojedynczo.
Przewoźnicy będą zapraszani do postępowania o udzielenie koncesji, a po spełnieniu warunków zawierana będzie umowa koncesyjna. W dokumencie przewidziano także, że wybrane trasy mogą nie gwarantować przewoźnikowi wystarczających przychodów, więc przewoźnik będzie mógł kolejno: wnioskować o dopłatę od gmin obsługiwanych tą linią, w następnej kolejności rozrzedzić kursy, a w ostateczności zamknąć trasę.
Stałe linieIstotnym postulatem jest wykrystalizowanie 29 stałych linii różnych kategorii: łączące siedziby gmin z siedzibą starostwa, łączące siedziby gmin z ich terenami, przebiegające poza siedzibami gmin oraz integrujące wschodnią część powiatu.
Każda będzie miała swój numer – dziś prezentuje się jedynie miejscowość docelową. Obecnie trudno nawet ustalić, ile linii komunikacyjnych funkcjonuje w regionie.
Informacja pasażerskaPlan transportowy wskazuje zalety dobrze zorganizowanej informacji pasażerskiej, a autor zauważył, że kraje europejskie inwestują w budowę systemów informacyjnych także w oparciu o technologie teleinformatyczne. Podkreśla się podniesienie atrakcyjności transportu przez dobrą informację pasażerską.
Wśród zalet systemu opartego o IT wymienia się możliwość koordynowania rozkładów jazdy, czy przesiadek, a także prowadzenie zdanego monitorowania bezpieczeństwa, a nawet zarządzanie ruchem drogowym na newralgicznych skrzyżowaniach. Dostrzega się możliwość dystrybucji i identyfikacji biletów. Dokument uwypukla też fakt, że dla pasażerów ważna jest obsługa przed podróżą, dlatego jedną z rekomendacji jest utworzenie Centrum Obsługi Pasażera oferującego m.in. informację o trasach, rozkładach, możliwych przesiadkach, taryfie, dystrybucję biletów, a także szeroko pojętą informację turystyczną – powiat leży na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej bogatej w tereny atrakcyjne dla różnych dziedzin turystyki od rajdów pieszych po wspinaczki.
Czytelne oznaczeniaPlan porządkuje kwestię oznaczania tras. Obecnie każdy z przewoźników stosuje własne techniki, a najczęściej ma to postać malutkiej tabliczki z nazwą miejscowości docelowej umieszczonej z przodu, a w lepszych przypadkach – także z boku.
Koncesjonariusze będą musieli oznaczać kursy dużymi tablicami płytowymi (niezależnie od wyposażenia autobusu), na których zawarty zostanie numer linii oraz miejscowość docelowa. Na tablicach bocznych obowiązkowo będzie musiał znaleźć się wykaz przystanków lub miejscowości na trasie (to główny powód stosowania płyt).
W przypadku tras współorganizowanych z miastem Częstochowa, na tablicach dodatkowo musi się znaleźć informacja o strefach taryfowych i czasach przejazdu wewnątrz pojazdu oraz wykazem przystanków na zewnątrz.
Czytelne rozkłady jazdyUporządkowane zostaną rozkłady jazdy. Obecnie przewoźnicy stosują własne wzory będące najczęściej spisem godzin zawartym na kartce przyklejonej taśmą do wiaty (jeśli w ogóle). Największy – PKS Częstochowa – wywiesza duże plansze z godzinami odjazdu przyporządkowanymi do miejscowości, prawdopodobnie docelowych, co zrozumiałe jest jedynie dla stałego i doświadczonego pasażera.
Plan wprowadza jeden wzór oparty na częstochowskim, tj. zawierający: oznaczenie linii, nazwę przystanku bieżącego i docelowego, symbol graficzny organizatora lub herb powiatu, wykaz kolejnych przystanków oraz godziny odjazdu w rozbiciu na dni robocze w dni nauki szkolnej, robocze w wakacje i ferie szkolne, soboty, niedziele i święta. Ponadto zawarte będą musiały być: kontakt do organizatora i operatora, legenda (do pięciu wierszy), oznaczenia kursów obsługiwanych taborem niskopodłogowym oraz datę obowiązywania rozkładu.
Zaznaczono, że taka informacja pasażerska oprócz utrzymania dotychczasowych pasażerów przyciągnie nowych, nie potrafiących korzystać z obecnej komunikacji.
Dostępna komunikacjaPlan wymaga udostępnienia komunikacji osobom niepełnosprawnym poruszającym się na wózkach oraz rodzicom z dziećmi na wózkach. Dlatego akcentowane jest dążenie do stosowania pojazdów z niską podłogą lub windą, usuwanie barier architektonicznych, czytelna informacja pasażerska, czy wiaty przystankowe.
Przewidziano również nacisk na dogodną lokalizację przystanków, bezpieczną drogę dojścia, a także na wzrost atrakcyjności komunikacji względem transportu indywidualnego.