Plany transportowe: nie tak łatwo badać

Wielu decydentów, podczas przygotowywania planów transportowych, decyduje się na przeprowadzenie badań ankietowych, określających m.in. preferencje pasażerów. – Wcześniej decydent odgórnie zakładał pewne rzeczy. Na szczęście pasażer przestaje być masą, którą należy przewieźć. Pasażer staje się podmiotem – patrzymy na jego oczekiwania i potrzeby – mówi dr Tomasz Godlewski, socjolog z Uniwersytetu Warszawskiego, który wykonywał takie badania m.in. dla Zawiercia.

Czy rzeczywiście takie badania są potrzebne? Wydaje się, że przynajmniej wśród przedstawicieli organizatorów, obecnych na Kongresie Transportu Publicznego, panuje zgoda w tej kwestii. – Bezwzględnie tak, musimy zdiagnozować sytuację. Bez badań nie ma możliwości stworzenia porządnego planu transportowego – przekonuje Jerzy Krigier, dyrektor Departamentu Transportu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego.

Swoimi doświadczeniami podzieliła się też Alina Giedryś, była członek zarządu PKP PLK, która obecnie współpracuje z władzami województwa łódzkiego przy sporządzaniu planu transportowego. – Założyliśmy bardzo szeroki zakres badań – muszą dotyczyć obecnych pasażerów oraz określać potencjalny popyt na liniach, które nie miały tradycji przewozów kolejowych lub na których te tradycje przerwano – mówi Giedryś.

Wykonanie odpowiednich badań nie jest jednak prostym zadaniem. – Badania z próbą reprezentatywną są trudne i drogie. Ludzie nie chcą zakłócania miru domowego. Pozostaje kwestia otwarta: jak badać potencjalny popyt. My prowadzimy badania na stacjach benzynowych – wskazuje Alina Giedryś.

Czy da się coś na to poradzić? – Im większa aglomeracja, tym prościej. Można przeprowadzić próbę losowania krytycznych węzłów miejskich, ośrodków skupień typu galeria handlowa – z zachowaniem odpowiednich kryteriów demograficznych. W małych miejscowościach zostaje albo sondaż telefoniczny, albo odwiedzanie domów – podpowiada dr Godlewski.