Polska w europejskiej czołówce pod względem rejestracji elektrobusów

Na podstawie danych Izby Gospodarczej Komunikacji Miejskiej (IGKM), która jest jednym z partnerów merytorycznych „Polish EV Outlook 2022”, na dzień 31 grudnia 2021 r. w polskich miastach jeździło 615 autobusów elektrycznych. To prawie 5,2% całego parku autobusów miejskich w Polsce.

Największą flotą – składającą się ze 160 e-busów – dysponuje MZA Warszawa. Pojazdy zeroemisyjne stanowią prawie 11% floty stołecznego przedsiębiorstwa. Na kolejnych miejscach znajdują się takie podmioty jak MPK Kraków (79 szt., 13,7% floty), MPK Poznań (59 szt., 18,3%), PKM Jaworzno (44 szt., 62,9% - to najwyższy procentowy udział w Polsce wśród przedsiębiorstw posiadających co najmniej 3 e-busy) oraz MZK Zielona Góra (43 szt., 48,3%). Zeroemisyjny transport publiczny – podobnie jak inne obszary elektromobilności w Polsce – koncentruje się przede wszystkim w największych miastach.

– Ponad połowa (54,1%) wszystkich autobusów elektrycznych zarejestrowanych w Polsce (333 szt.) wchodzi w skład flot kursujących w niektórych miastach powyżej 300 tys. mieszkańców, czyli w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Szczecinie, Bydgoszczy oraz w Lublinie. W wybranych ośrodkach miejskich liczących od 150 tys. do 300 tys. mieszkańców (Katowice, Częstochowa, Radom, Sosnowiec, Rzeszów, Gliwice) jeżdżą 83 takie pojazdy (13,5% floty w Polsce). Autobusami elektrycznymi dysponują zaledwie 3 polskie przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej z siedzibą w gminach liczących od 100 tys. do 150 tys. mieszkańców (Zielona, Góra, Włocławek, Tychy). W ich flotach porusza się łącznie 48 e-busów (7,8% parku takich pojazdów w Polsce) z czego aż 43 w Zielonej Górze. Zauważamy jednak trend polegający na zamawianiu pojazdów zeroemisyjnych również przez mniejsze gminy, nie obciążone obowiązkami wynikającymi z Ustawy o Elektromobilności. To efekt dostępności wsparcia ze środków publicznych – mówi Jan Wiśniewski, dyrektor centrum badań i analiz PSPA.

Zdaniem IGKM, mimo znaczącego rozwoju elektromobilności w komunikacji miejskiej nie można zapominać, że jest to kosztowny proces. Skokowy wzrost kosztów – w tym energii elektrycznej – stawia operatorów komunikacji miejskiej w bardzo trudnej sytuacji ekonomicznej i to w chwili, gdy wciąż są odczuwalne skutki kryzysu pandemicznego. – W obliczu poważnego kryzysu finansów publicznych bardzo niepokoimy się o przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej. Im mniejsze miasto, tym konsekwencje deficytu budżetowego mogą być gorsze dla funkcjonowania sieci transportu publicznego. Musimy pamiętać o tym szczególnie przy wdrażaniu nowych technologii – w tym elektrycznych autobusów – mówi Marcin Żabicki, dyrektor ds. rozwoju Izby Gospodarczej Komunikacji Miejskiej.

Pod koniec ubiegłego roku na dostawę do flot polskich operatorów oczekiwały 233 autobusy elektryczne. Otrzymają je 36 przedsiębiorstwa prowadzące działalność w obszarze zbiorowego transportu publicznego. Najwięcej autobusów zeroemisyjnych trafi do flot PKA Gdynia (24 szt.), MZK Gliwice i MPK Łódź (po 17 szt.), PKM Gliwice (16 szt.) oraz MPK Wrocław 11 szt. Aż 22 operatorów, którzy oczekują na odstawy e-busów, nie dysponowało wcześniej pojazdami zeroemisyjnymi. Do przedsiębiorstw z miast liczących od 300 tys. do 1 mln mieszkańców (Łódź, Lublin, Wrocław, Gdańsk, Szczecin) zostaną dostarczone 42 zamówione elektrobusy (18% wszystkich zamawianych pojazdów). Floty podmiotów z siedzibą w gminach liczących od 150 tys. do 300 tys. mieszkańców (Katowice, Częstochowa, Gdynia, Radom, Toruń, Sosnowiec, Gliwice) otrzymają 72 autobusy zeroemisyjne (31% wszystkich zamawianych pojazdów). Polskie przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej z siedzibą w gminach liczących od 100 tys. do 150 tys. mieszkańców (Zielona, Góra, Opole, Gorzów Wielkopolski) zakontraktowały lub zamierzają zakontraktować w najbliższym czasie 21 e-busów (9% wszystkich zamawianych pojazdów).

– Polska polityka wsparcia elektromobilności w obszarze zbiorowego transportu publicznego przynosi wymierne efekty prowadząc do synergii pomiędzy posiadającymi fabryki w naszym kraju, kreującymi podaż dostawcami e-busów (reprezentowanymi m.in. przez takie podmioty jak Solaris, Volvo czy MAN) oraz infrastruktury ładowania a będącymi odbiorcami tych pojazdów jednostkami samorządu terytorialnego oraz instytucjami udzielającymi wsparcia finansowego, w tym NFOŚiGW, który uruchomił cieszący się znaczną popularnością program „Zielony Transport Publiczny”. W rezultacie staliśmy się nie tylko europejskim centrum eksportowym autobusów elektrycznych, ale również jednym z liderów pod względem rozwoju zelektryfikowanej floty w samorządach. W 2021 w zakresie liczby nowo zarejestrowanych e-busów zajęliśmy 5 miejsce w Europie, a wyprzedziły nas tylko takie kraje jak Dania, Francja, Wielka Brytania oraz Niemcy. Wiele wskazuje na to, że w roku bieżącym Polska umocni swoją pozycję w tym rankingu – mówi Maciej Mazur, dyrektor zarządzający PSPA.