Ruchome ścieżki i schody to nieodłączny element każdego współczesnego budynku lub dworca. Podziemne szybkie ścieżki lub stopnie schodzące kilkadziesiąt metrów w dół kojarzą się z wynalazkiem na miarę naszej epoki. Tymczasem pierwsze tego typu urządzenia działały już w XIX i na początku XX wieku.
Ruchome ścieżki czy schody widzimy codziennie na lotniskach, w galeriach handlowych lub na stacjach metra. Obecnie konstruowane są przejścia w postaci ruchomych schodów sięgające nawet kilkuset metrów. Ich pierwowzór został jednak opatentowany już w 1892 roku przez Jessego Reno w Stanach Zjednoczonych. Reno w 1896 roku zbudował pierwsze schody ruchome wzdłuż Old Pier na Coney Island. Przenośnik taśmowy transportował pasażerów, poruszając się pod kątem 25 stopni.
Prototyp prototypu
Prawdziwą sensacją był jednak ruchomy chodnik. Po raz pierwszy został wystawiony na widok publiczny podczas wystawy światowej w Chicago w 1893 roku, również za sprawą Amerykanina, Josepha Lymana Silsbee. Wystawy światowe to cykliczne wydarzenia organizowane na przełomie XIX i XX wieku, mające za zadanie prezentować dorobek cywilizacyjny i artystyczny narodów świata. Ruchoma ścieżka była eksponatem samym w sobie, ale służyła przede wszystkim zwiedzającym do poruszania się pomiędzy obiektami.
Chodnik był drewniany, miał długość prawie 3,5 kilometra i był w stanie przewieźć nawet 160 tysięcy osób dziennie. Składał się z dwóch poziomów – na jednym można było siedzieć, a na stać. Wejście ścieżkę wiązało się z opłatą, co nie przeszkodziło w szerokim zainteresowaniu tą atrakcją.
La rue de l’Avenir
Chociaż współcześnie Paryż i ruchome chodniki nie stanowią najbardziej zgranego duetu – instalacja szybkiej ścieżki łączącej stacje metra zakończyła się w 2009 fiaskiem, z powodu nieprzystosowania parametrów do możliwości pasażerów – historia tego środka transportu ma swój początek również w stolicy Francji. Wynalazek zyskał należny mu rozgłos dopiero w 1900 roku, podczas wystawy światowej w Paryżu.
Była to wersja ulepszona w stosunku do tej pokazanej w Chicago. Przebiegał on równolegle do skonstruowanej specjalnie sieci elektrycznej kolei szynowej. Znajdował się ponad poziomem ulicy i prowadziły do niego specjalne podnośniki taśmowe. Nazywany był La rue de l’Avenir – ulicą przyszłości.
Jak to działało?
Ruchomy chodnik i kolejka znajdowały się po jednej stronie wystawy i łączyły plac Inwalidów z École Militaire. Każdy z pojazdów poruszał się w przeciwną stronę, dzięki czemu zainteresowani mogli wybrać środek transportu zgodnie z celem podróży. Chodnik sunął z prędkością od 4 do 8 km na godzinę (czyli mniej więcej tyle, ile osiągają dzisiejsze ruchome ścieżki) na dystansie 3,5 km. Znajdował się ponad kolejką, czyli zapewne 7 m nad ulicami.
Kolejka biegała około metra niżej, ale czasem te dwa tory zrównywały się, by spotkać się na jednym poziomie w miejscach stacji. Chodnik zbudowany był z poprzecznych wąskich desek i składał się z trzech platform: pierwsza była zupełnie nieruchoma, aby ułatwić przechodniom wstąpienie na drugą, poruszającą się umiarkowanie wolno (4 km na godzinę), by z niej przejść w końcu na tę najszybszą (8 km na godzinę).
Zaskakujące, że trzecia platforma poruszała się z prędkością zbliżoną do TRR (11, a potem 9 kilometrów na godzinę), czyli do szybkiego chodnika zainstalowanego w Paryżu sto lat później, w 2002 roku, a zdemontowanego w roku 2009 z powodu skarg przechodniów na częste upadki i trudności z zachowaniem równowagi.
Podanie adresu e-mail oraz wciśnięcie ‘OK’ jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na:
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa na podany adres e-mail newsletterów zawierających informacje branżowe, marketingowe oraz handlowe.
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa (dalej: TOR), na podany adres e-mail informacji handlowych pochodzących od innych niż TOR podmiotów.
Podanie adresu email oraz wyrażenie zgody jest całkowicie dobrowolne. Podającemu przysługuje prawo do wglądu w swoje dane osobowe przetwarzane przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa oraz ich poprawiania.