Ryjek wraca na Maltankę

– „Ryjek” jest najstarszym, zachowanym w Polsce wagonem z napędem spalinowym. Został wyprodukowany w 1932 roku w warszawskiej fabryce Lilpop, Rau & Loewenstein, w tym roku obchodzi więc swoje 90. urodziny – mówi Krzysztof Dostatni, prezes MPK Poznań. – W minionych miesiącach spółka przeprowadziła remont pojazdu wraz z renowacją jego wnętrza. Jednocześnie przywrócone zostały mu barwy z lat siedemdziesiątych XX wieku. Wkrótce każdy będzie mógł ocenić efekty tych prac.

Przejazdy "Ryjkiem" już w najbliższy weekend

„Ryjek” będzie kursował na Maltance już w najbliższy weekend, czyli 4 i 5 czerwca. W soboty i niedziele kursy odbywają się w godzinach od 10.00 do 18.30, co pół godziny. „Ryjek” będzie odjeżdżał o pełnych godzinach ze stacji Maltanka i 30 minut później ze stacji Zwierzyniec.

– Takie wydarzenia niezwykle cieszą. Kolejka Parkowa Maltanka, obchodząca właśnie swoje 50-lecie, od lat przyciąga rzesze turystów, a dbałość o przywrócenie do ruchu historycznych pojazdów sprawia, że jest znana także w gronie miłośników wąskotorówek – mówi Mariusz Wiśniewski, zastępca prezydenta Poznania.

Pierwsze lata służby w Bydgoszczy

Maltanka to jedna z ostatnich w Polsce kolei wąskotorowych o szerokości toru 600 mm. Dodatkowo, to właśnie tutaj można ujrzeć wyjątkowe w skali kraju pojazdy, jak najstarszy czynny w Polsce parowóz, czy właśnie „ryjek”, który nazywany jest protoplastą autobusów szynowych.

Filip Bebenow, maszynista Maltanki i ekspert z zakresu kolei wąskotorowych: – „Ryjek”, czyli wóz motorowy nr 1, został wyprodukowany na potrzeby wąskotorowej Bydgoskiej Kolei Powiatowej. Początkowo wyposażony był w dwie kabiny maszynisty, przed którymi w przedziałach maszynowych znajdowały się dwie niezależne jednostki napędowe, w charakterystyczny sposób wysunięte przed ścianę czołową. Wóz sprawował się dobrze, jednak z uwagi na bardzo dużą frekwencję pasażerską zdecydowano o uruchamianiu w Bydgoszczy długich składów wagonów osobowych ciągniętych przez parowozy i przekazaniu wagonów motorowych do Witaszyc, na Kolej Jarocińską, gdzie ruch był mniejszy. Około 1955 roku przeprowadzona została naprawa główna pojazdu, połączona z rekonstrukcją pudła. Właśnie wtedy zlikwidowano jedną z kabin maszynisty, a drzwi zamieniono na przesuwane i wagon - zwany w Witaszycach „motorówką z ryjem” - otrzymał dzisiejszy wygląd. Od 1960 roku nosi oznaczenie MBxc1-41. W latach 70. XX wieku zmieniono styl malowania wagonów motorowych, więc „ryjek” uzyskał barwy miętowo-zielone, uzupełnione później o pas barwy pomarańczowej przez całą długość pudła wagonu – ten schemat został odwzorowany podczas niedawnego remontu.

Prawie 20 lat postoju

Po likwidacji kolei wąskotorowej w Witaszycach w 1991 roku wagon MBxc1-41 został przekazany Poznańskiemu Klubowi Modelarzy Kolejowych. Po remoncie, w 1994 roku wszedł do ruchu na Maltance - dzięki możliwości ogrzewania przedziału pasażerskiego kursował w okresie jesienno-zimowym. Po raz ostatni został uruchomiony we wrześniu 2003 roku. W 2021 roku, w wyniku umowy z PKMK, tabor wąskotorowy należący do Klubu został przekazany spółce MPK Poznań. Po krótkim czasie rozpoczął się remont legendarnego „ryjka”.

Pełny remont wąskotorowego wagonu

Naprawiono pudło wagonu, wymieniono lub poddano regeneracji poszczególne elementy oraz instalacje. Wymieniono stopnie wejściowe oraz elementy stolarki. Po serii przejazdów technicznych uzyskano niezbędne pozwolenia na eksploatację. W efekcie przeprowadzonych przez MPK Poznań prac od czerwca br. pasażerowie znów będą mogli wybrać się na przejażdżkę tym najstarszym, zachowanym w Polsce wagonem z napędem spalinowym.

Planując podróż należy wziąć pod uwagę, że pojemność „ryjka” jest niewielka (posiada 27 miejsc siedzących), a z uwagi na stopnie wejściowe dostęp do niego może być utrudniony dla osób z ograniczoną sprawnością.