Krajowa Polityka Miejska 2030 (KPM 2030) ma na celu integrowanie i koordynowanie polityk, które odnoszą się do miast i obszarów miejskich. Dokument, przedłożony przez ministra funduszy i polityki regionalnej, określa wsparcie ich rozwoju, poprawę formy zarządzania oraz tworzenie dogodnych warunków życia mieszkańców. Rada Ministrów przyjęła uchwałę w sprawie przyjęcia KPM 2030.
– Według najnowszych danych około 60 procent ludzi na świecie mieszka w miastach i ten odsetek wciąż rośnie. Wyzwania, jakie stoją przed współczesnymi miastami są ogromne. Dotyczą między innymi jakości środowiska, transportu miejskiego, rozwoju przestrzennego miast czy aspektów transformacji cyfrowej i gospodarczej. Drogowskazem do zrównoważonego rozwoju dla miast w Polsce ma być Krajowa Polityka Miejska 2030 – mówi Małgorzata Jarosińska-Jedynak, wiceminister funduszy i polityki regionalnej.
Czym jest KPM?Krajowa Polityka Miejska jest adresowana przede wszystkim do administracji rządowej i obejmuje planowane działania administracji rządowej w zakresie prawnym, finansowym czy organizacyjnym na rzecz zrównoważonego rozwoju miast i ich obszarów funkcjonalnych. Natomiast jest służebna wobec samorządów i społeczności lokalnych, które podejmują konkretne działania na rzecz mieszkańców swoich miast i potrzebują narzędzi oraz możliwości do sprawczego działania. Jej głównym celem jest poprawa jakości życia mieszkańców.
W dokumencie znajduje się diagnoza wyzwań, ale i szeroka paleta rozwiązań, narzędzi i instrumentów, które w sposób elastyczny powinny być wykorzystane przez miasta różnej wielkości i położenia. Ma za zadanie wskazać, gdzie, i jak możliwe jest zwiększenie efektywności działań instytucji publicznych, a także prywatnych i społecznych, tak, aby sprawniej osiągać cele polityki miejskiej.
Polskie miasta powinny rozwijać się w sposób zrównoważony przy jednoczesnym stawaniu się motorami rozwoju w skali regionalnej i lokalnej. Aby osiągnąć ten cel należy się skupić na m.in. przeciwdziałaniu chaosowi przestrzennemu, angażowaniu mieszkańców w zarządzanie miastami, tworzeniu zrównoważonej mobilności miejskiej czy podejmowaniu w miastach działań na rzecz niskoemisyjności i efektywności energetycznej.
Partnerami w realizacji celów Krajowej Polityki Miejskiej powiązanych z zasadami rozwoju miejskiego, są przede wszystkim jednostki samorządu terytorialnego oraz podmioty ze sfery pozarządowej, biznesu, nauki, kultury, organizacji zrzeszających mieszkańców, przedsiębiorców i innych interesariuszy rozwoju miejskiego.
Po co aktualizacja KPM?Aktualizacja Krajowej Polityki Miejskiej ma dostosować ją do najnowszych priorytetów rozwojowych w Polsce i międzynarodowych trendów w rozwoju miast. Aktualizacja Krajowej Polityki Miejskiej zmieni perspektywę jej funkcjonowania z 2023 na 2030 rok.
Na przestrzeni pięciu lat od przyjęcia KPM 2023, wzmocniły się pewne trendy w polityce miejskiej, które powinny znaleźć swoje odzwierciedlenie w KPM 2030. W szczególności, w większym niż dotychczas stopniu, należy pogłębić kwestie związane z jakością powietrza, zmian klimatycznych, Smart Cities czy wzmacniania odporności miast na kryzysy społeczno-gospodarcze i środowiskowe.
Wśród wyzwań Krajowej Polityki Miejskiej 2030 znalazły się między innymi:
- problemy suburbanizacji i ładu przestrzennego,
- współpraca w miejskich obszarach funkcjonalnych oraz wzmocnienie zdolności rozwojowych miast i MOF,
- jakość środowiska przyrodniczego i działania adaptacyjne wobec zmian klimatu,
- mobilność i bezpieczeństwo ruchu drogowego,
- promocja działań społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb mieszkaniowych.