Spójność, funkcjonalność i warszawsko-praski charakter. Tak może wyglądać III linia metra

28 lipca 2021 r. Metro Warszawskie otworzyło oferty przetargowe na wykonanie dokumentacji przedprojektowej dla sześciu stacji trzeciej linii metra. Swoje propozycje nadesłały 3 podmioty: ILF Consulting Engineers Polska, Egis Poland oraz konsorcjum Metroprojektu i Politechniki Warszawskiej. Zamawiający na pierwszym miejscu sklasyfikował ofertę ILF (19,2 mln zł), na drugim znalazło się konsorcjum Metroprojektu 23,1 mln zł, a na trzecim propozycja Egis 27,8 mln zł.

Głównymi kryteriami przyjętymi przez zamawiającego były cena (aż 60% oceny), dodatkowo Metro Warszawskie miało uwzględnić doświadczenie oraz sam fakt wykonania uproszczonego projektu koncepcyjnego. Tak skonstruowane podstępowanie tym razem może wyrzucić za burtę ciekawy projekt konsorcjum Metroprojektu. Firma nie składa jednak broni i zapowiedziała już złożenie odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej.

Jak się dowiedzieliśmy, konsorcjum nawiązało współpracę z pracownią Sud Architekt, która przygotowała – na potrzeby toczącego się przetargu – założenia rozwiązań architektonicznych i opracowała wizualizacje stacji. W proponowanym projekcie wszystkie stacje otrzymały spójny, jednolity charakter – ich wyróżnikiem będą natomiast różne kolory elementów wystroju oraz motywy graficzne na szarych płytach włókno-cementowych, którymi obłożone będą ściany zatorowe.

Architekci podkreślają, że priorytetem przy tworzeniu przestrzeni transportowych zawsze powinna być funkcjonalność. Infrastruktura ma w łatwy i czytelny sposób informować i kierować pasażera – przez wyraźne oznaczenie poszczególnych stacji, odpowiednie rozplanowanie tras do znajdujących się w podziemiach metra lokali użytkowych, aż po rozpoznawalność wejść do metra na powierzchni.
Jak dostrzega Dominik Kaczmarek z Sud Architekt, autor rozwiązań architektonicznych, na pozostałych liniach metra nie udało się zachować spójności wiat wejściowych, co nie ułatwia orientacji w przestrzeni miasta. Wychodząc naprzeciw temu wyzwaniu pracownia zaproponowała jednolite systemy wejść dla wszystkich sześciu stacji w kształcie obłej taśmy. W zamyśle projektantów wstęgi mają być częściowo pokryte zielenią i tworzyć wyspy miejskie z ławkami oraz miejscami dla hulajnóg i rowerów. Widoczne nawiązanie do organicznych i miękkich kształtów to wizytówka biura, która ma na celu przełamanie dominujących w mieście kanciastych i ostrych obiektów.

Propozycję powstałą we współpracy ze znanym akwarelistą i architektem Tytusem Brzozowskim wyróżnia „warszawskość” i czysta forma . – Tytusa Brzozowskiego zaprosiliśmy do współpracy z racji na jego doświadczenie jako architekta, ale także z uwagi na jego uznaną pozycję artystyczną w kraju i zagranicą oraz ogromną wrażliwość na historię Warszawy – mówi Dominik Kaczmarek. – Tytus sam jest warszawiakiem, znakomicie czuje i przedstawia genius loci tego miasta, nawiązując do tożsamości poszczególnych stacji. Robi to w sposób nowoczesny, tworząc sztukę na naprawdę wysokim, europejskim poziomie. Zaproponowane przez niego murale mają stanowić dominantę artystyczną na każdej z sześciu stacji – dodaje Kaczmarek.

Zdaniem Nicolasa Roquesa, dyrektora zarządzającego Sud Architekt metro warszawskie może być wzorem dla innych miast i krajów europejskich. Porównując warszawski system transportowy do rozwiązań znanych mu z rodzinnego Paryża zwraca uwagę na to, że nasze metro jest czyste, niezawodne, kursuje często, a stacje oznakowane są tak, żeby ułatwiać podróż pasażerom. Wśród stacji na pierwszej linii metra znajdują się również architektoniczne perełki takie jak np. stacja Plac Wilsona. Elementem, który wymaga poprawy to windy i schody ruchome, które zbyt często nie działają, ograniczając tym samym dostępność do transportu osobom niepełnosprawnym i rodzinom z wózkami dziecięcymi.

– Projektując infrastrukturę publiczną należy pamiętać, że dysponujemy pieniędzmi podatników. Wymaga to pogodzenia użyteczności i trwałości materiałowej oraz estetyki z dużą dyscypliną budżetową. W naszych projektach stawiamy przede wszystkim na rozwiązania, które ułatwią codzienne życie pasażerom, sprawią, że komfort podróży będzie natychmiast odczuwalny. Warstwa wizualna jest ważna, ale priorytetem jest funkcjonalność i trwałość – podkreśla Nicolas Roques.

Rozwój trzeciej linii metra to naturalna konsekwencja rozrastania się miasta w osi wschód-zachód. Choć kształt węzła przesiadkowego na stacji Warszawa Stadion oraz 3. linii metra budził i wciąż budzi wiele kontrowersji, twórcy koncepcji dla nowych stacji skoncentrowali się na zaprojektowaniu jak najlepszych rozwiązań w oparciu o już wcześniej wykonane analizy. – Przy tak skomplikowanym i ważnym dla miasta projekcie zawsze będą się pojawiały różnice zdań. Tym ważniejsze, że mamy tak doświadczonego partnera jak Metroprojekt. Ponadto, po niedawnej zmianie właściciela w Metroprojekt pojawiła się bardzo dobra energia i determinacja, żeby warszawskie metro dostało jak najlepszy, funkcjonalny i nowoczesny projekt – komentuje Nicolas Roques.

Partner architektoniczny Metroprojektu ma ogromne doświadczenie w projektowaniu infrastruktury transportowej na drugiej linii metra (stacje Warszawa Stadion, Młynów i Płocka), przy budowie dworców PKP i PKS w Katowicach. Obecnie Sud Architekt przygotowuje projekty stacji kolejowych w tunelu średnicowym w Łodzi. Ponadto firma zaprojektowała wiele prestiżowych inwestycji m.in. rewitalizację łódzkiej Manufaktury i centrum Łodzi, przebudowę Hotelu Europejskiego w Warszawie oraz Bulwarów Książęcych we Wrocławiu.