Świętokrzyska po audycie: Czego unikać w przyszłości

Ulica Świętokrzyska została kompletnie przebudowana w związku z realizacją centralnego odcinka II linii metra. To jedna z ważniejszych metamorfoz minionego roku. Jak podkreślają autorzy opracowania, ulica należy „z pewnością do najbardziej eleganckich i przyjaznych pieszym ulic w stolicy”. Zastosowano tutaj wiele nowatorskich rozwiązań, jak pasy ruchu i drogi dla rowerów, ścieżki dotykowe dla niewidomych, czy miejsca oczekiwania na przystankach autobusowych. – Świętokrzyska była poligonem nowych rozwiązań zarówno rowerowych, dla niewidomych, ale także dla osób niepełnosprawnych poruszających się na wózkach. Teraz należy je ocenić, gdyż jak każde rozwiązania stosowane po raz pierwszy, mogą zostać wykonane niewłaściwie – mówi Adam Piotr Zając z Siskomu.

– Diabeł tkwi w szczegółach. My pokazujemy zarówno dobre, jak i złe rozwiązania i chcielibyśmy, aby projekty inwestycyjne były weryfikowane na etapie sprawdzania dokumentacji pod kątem tych utrudnień. Tym bardziej, że wszelkie zmiany na Świętokrzyskiej w tej chwili będą trudne do wdrożenia. Zastanówmy się, co jest źle i zróbmy to lepiej, gdzie to jest możliwe. Zapytajmy użytkowników, ale nie zza biurka – dodaje Zając.

Więcej miejsca dla pieszych

Sporo na przebudowie Świętokrzyskiej zyskali piesi. Ulica została zwężona, a parkujące samochody wyrzucone z chodników. Pojawiły się dodatkowe przejścia przez jezdnię. Powstała atrakcyjna przestrzeń, która wizualnie nie odstaje od Traktu Królewskiego. Funkcje chodnika po północnej stronie podzielono na komunikacyjną, wolną od przeszkód i społeczno-kulturalną, oddzielone małą architekturą.

Zdaniem Siskomu największe problemy z poruszaniem się piesi będą odczuwać w rejonie wyjść ze stacji Świętokrzyska i Rondo ONZ. – Duża liczba pasażerów będzie w tym miejscu odczuwać niedogodności związane zarówno z umieszczeniem na chodniku dróg dla rowerów oraz ograniczeniem widoczności przez budowle metra – wskazuje Siskom. W jednym miejscu na środku chodnika znalazł się np. hydrant. Zdaniem organizacji w tych miejscach przejazdy rowerowe mogłyby być wytyczone w ciągu jezdni.

Dostępna ulica

Na Świętokrzyskiej zastosowano komplet oznaczeń dla niewidomych. Odbiegają one jednak od rozwiązań, które już można spotkać na innych ulicach. Pasy nawigacyjne w postaci żłobień umieszczono tylko w rejonie skrzyżowań, na pozostałych odcinkach występuje pas komunikacyjny wolny – teoretycznie – od przeszkód. Problem polega na braku wyraźnego połączenia tych dwóch obszarów, co może doprowadzać do dezorientacji osób niewidomych. Pasy nawigacyjne urywają się też przy instalacjach podziemnych i drogach rowerowych – brakuje ostrzeżenia o możliwym wejściu na drogę rowerową.

Ulica jest dostępna dla osób niepełnosprawnych na wózkach oraz rodziców z wózkami, ale niektóre rozwiązania utrudniają korzystanie i obniżają komfort, jak np. źle obniżone krawężniki czy nieodpowiednio wykonane odwodnienie (wgłębienia i wpusty kanalizacji przy pasach).

Kolizja rowerzystów z pasażerami

W przypadku pasażerów komunikacji miejskiej na pochwałę zasługują brak zatok, co ułatwia wsiadanie, duże powierzchnie przystanków oraz strefy oczekiwania dla niewidomych. Problem występuje przy stacji Świętokrzyska – stare wejścia odstają estetycznie, ponadto nie doprowadzono tutaj pasów nawigacyjnych dla niewidomych. W niektórych miejscach nieoptymalnie poprowadzona jest droga rowerowa względem lokalizacji przystanków oraz chodników.

Rowerzyści zyskali kompletną infrastrukturę rowerową w postaci pasów w jezdni i na chodniku. Droga w poziomie chodnika jest asfaltowa. Problemem są jednak nierówności przy przejazdach przez jezdnię, spowodowane sposobem wykonania odwodnienia.

Główne problemy

Jako główne problemy autorzy wskazują brak jednolitości i spójności zastosowanych rozwiązań. Widać to chociażby po drogach rowerowych i źle zaprojektowanych pasach prowadzących (nawigacyjnych) dla niewidomych.

Niestety, projektu przebudowy ulicy nie poddawano szerokim konsultacjom, a ostateczne rozwiązania były nieznane do ostatniej chwili. – Większa przejrzystość na etapie koncepcyjnym mogła pozwolić na uniknięcie chociaż niektórych z wymienionych w dokumencie błędów związanych z projektowaniem przestrzeni – wskazuje Siskom. Wiele decyzji podejmowano na późnym etapie inwestycji, stąd nie udało się uniknąć błędów i rozczarowań. Przykładowo, nie udało się poprowadzić instalacji podziemnych w taki sposób, żeby możliwe było posadzenie szpaleru drzew. Lokalizacja obiektów technicznych metra (wentylatornie) często jest niedogodna – zasłania widok bądź utrudnia komunikację.

Stowarzyszenie wskazuje, że miasto powinno przyjąć – tak jak w Gdyni – jednolite standardy projektowania przestrzeni pieszych, które byłyby uzgodnione ze środowiskiem osób niepełnosprawnych. Zasady mogłyby obejmować pasy nawigacyjne dla niewidomych, sposób odwodnienia ulicznego. – Gwarantuje to maksymalną użyteczność wprowadzonych rozwiązań, które realizowane są przecież z publicznych pieniędzy – przekonuje Stowarzyszenie.

Cały raport dostępny tutaj