Nowe drzewa, kilkanaście obsadzonych zielenią przystanków, zielone torowiska, liczne nasadzenia krzewów i bylin wzdłuż jezdni, chodników i dróg rowerowych, kwietne łąki i korytarz dla nietoperzy – tak po zakończeniu budowy będzie wyglądała nowa linia tramwajowa, która połączy centrum Torunia z północno-wschodnią częścią miasta.
Nowa linia tramwajowa będzie przebiegała z centrum Szosą Chełmińską, ul. Długą, Legionów, Polną, Ugory i Watzenrodego aż do nowej pętli, która powstaje przy ul. Heweliusza. Zakres inwestycji jest bardzo rozległy. Prace toczą się w kilkunastu punktach miasta. Obejmują nie tylko budowę samego torowiska, ale także przebudowę układu drogowego oraz powstanie fragmentu Trasy Staromostowej, czyli alei 700-lecia Torunia. Roboty wiążą się również z budową i przebudową sieci podziemnych, która w niektórych rejonach miasta, np. na Szosie Chełmińskiej, ul. Legionów czy rondzie Czadcy, jest bardzo rozbudowana i – jak często w przypadku starej podziemnej infrastruktury bywa – częściowo niezinwentaryzowana. Niesie to za sobą konieczność prowadzenia rozległych i czasami uciążliwych dla mieszkańców prac. Jednak w efekcie powstają nowe przyłącza energetyczne i wodociągowe, kanalizacja deszczowa i sanitarna oraz sieć teletechniczna, które przez kolejne długie lata będą służyły torunianom.
Na obecnym etapie w wielu miejscach daleko jest jeszcze do doskonałości, ale to stan przejściowy. Z ocenami inwestycji należy poczekać na zakończenie budowy, kiedy to miasto i jego mieszkańcy zyskają możliwość nowych, ekologicznych połączeń w komunikacji miejskiej, bezpieczny układ drogowy oraz infrastrukturę dla pieszych i rowerzystów. Nie zabraknie w tym wszystkim zieleni.
Zielone wiatyWzdłuż nowej linii tramwajowej powstanie 27 platform przystankowych, z czego 14 będzie miało formę zielonych przystanków. Początkowo miało być ich 10, ale uznano, że takie rozwiązanie można zastosować na czterech kolejnych platformach.
Lokalizacja zielonych przystanków:
- Szosa Chełmińska przy targowisku miejskim (dwa przystanki, po jednym w każdym kierunku),
- skrzyżowanie ul. Szosy Chełmińskiej i ul. Bema (dwa przystanki, po jednym w każdym kierunku),
- skrzyżowanie Szosy Chełmińskiej z Trasą Prezydenta Raczkiewicza (dwa przystanki, po jednym w każdym kierunku),
- skrzyżowanie ul. Szosy Chełmińskiej i ul. Żwirki i Wigury (dwa przystanki, po jednym w każdym kierunku),
- skrzyżowanie ul. Długiej i ul. Mohna – jeden przystanek na południowym peronie,
- ul. Polna (po północnej stronie),
- skrzyżowanie ul. Ugory i Watzenrodego (po północnej stronie),
- ul. Watzenrodego za skrzyżowaniem ze Strobanda (dwa przystanki, po jednym w każdym kierunku),
- na nowej pętli przy ul. Heweliusza (w kierunku centrum dla wsiadających).
Wprowadzenie zieleni w przestrzeń przystanku ma na celu podniesienie jakości miejsca pod względem przyrodniczym, klimatycznym i funkcjonalnym. Zieleń pełni nie tylko funkcję estetyczną, ale daje ochronę przed promieniami słonecznymi, pochłania zanieczyszczenia powietrza generowane przez ruch drogowy i zwiększa retencję.
Planuje się, że wiaty przystankowe zostaną zazielenione pnączami wzdłuż tylnej ściany i jednej ściany bocznej, a także w obszarze zadaszenia. Będą wyposażone w system nawadniania. W każdej z wiat znajdzie się ławka i tablica informacyjna.
Zielone torowiskaNowa linia tramwajowa to prawie 13 tys. metrów toru pojedynczego torowiska, z czego ok. 5,2 tys. metrów toru pojedynczego budowana jest w technologii zielonej. To kolejny element przestrzeni miejskiej, który wpłynie na poprawę stanu środowiska naturalnego. Dzięki zastosowaniu specjalnej konstrukcji i nawierzchni roślinnej, zielone torowisko ogranicza drgania i hałas oraz absorbuje pyły z ulicznego powietrza. Zatrzymuje też wilgoć, dzięki czemu minimalizowany jest efekt tzw. miejskiej wyspy ciepła. Zielonych torowisk w grodzie Kopernika przybywa z każdą inwestycją realizowaną przez Gminę Miasta Toruń za pośrednictwem Miejskiego Zakładu Komunikacji.
Zielone torowiska wzdłuż nowej linii tramwajowej zostaną utworzone wszędzie tam, gdzie jest to możliwe, czyli na odcinkach wydzielonych torowisk znajdujących się poza jedniami. Z powodów technicznych i bezpieczeństwa nie będzie ich na rozjazdach, przejazdach drogowo-torowych, w miejscach przystanków. I tak np. na Szosie Chełmińskiej zielone torowisko będzie biegło od ul. Dekerta do skrętu w ul. Długą. Wcześniej, od pl. NOT do Dekerta, torowisko będzie zwykłe, by w razie potrzeby mogły po nim przejechać służby ratownicze. Drugim powodem jest duża liczba przejazdów, np. w rejonie targowiska. Tak samo na ul. Długiej, gdzie gęsto jest od skrzyżowań i przejść dla pieszych, na których zielonych torowisk być nie może. Ponadto w rejonie skrzyżowania z ul. Mohna autobusy będą korzystały z torowiska tramwajowego w celu obsługi tzw. peronu wiedeńskiego.
Obecnie zielone torowiska są na etapie budowy. Na efekty będzie trzeba poczekać, aż się zazielenią. Można już jednak sobie wyobrazić, jak będą się prezentowały, gdy spojrzy się na niedawno zmodernizowane tory w ciągu ul. Bydgoskiej, które teraz cieszą oczy zielenią.
Warto tu dodać, że łącznie w ramach projektu „Poprawa funkcjonowania komunikacji miejskiej w Toruniu – BiT-City II” powstanie łącznie ponad 9,1 tys. mtp zielonych torowisk (już zrealizowanych i w trakcie realizacji).
Zieleń poza torowiskiemNowa linia tramwajowa to nie tylko zielone przystanki i torowiska. Inwestycja obejmuje kompleksowe zagospodarowanie zieleni – nasadzenia nowych drzew, krzewów, traw i innych bylin oraz urządzenie łąk kwietnych.
Początkowo planowano nasadzenia 102 drzew oraz ok. 21 tys. krzewów i roślin ozdobnych, a także założenie ok. 7 tys. m2 łąk kwietnych. Krzewy, zgodnie z pierwotnym projektem, pojawią się np. na skrzyżowaniu Szosy Chełmińskiej z Trasą Prezydenta Raczkiewicza, na rondzie Czadcy, na skrzyżowaniu Polnej i Ugorów, na niektórych skrzyżowaniach wzdłuż ul. Watzenrodego oraz na rondzie Strobanda. W trakcie budowy zdecydowano, że część terenów, które pierwotnie nie były przeznaczone do zagospodarowania trawą, również zostaną obsadzone krzewami i innymi bylinami. I tak kolejne skwery powstaną przy Cinema City, przy al. 700-lecia Torunia i przy parkingu przy ul. Małachowskiego oraz na skrzyżowaniach: Szosa Chełmińska/ul. Długa, ul. Ugory/Watzenrodego (wraz z urządzeniem terenów zieleni przy platformach przystankowych), ul. Freytaga/Watzenrodego i ul. Grasera/Watzenrodego. Ponadto miejsca, które początkowo miały być obsiane trawą, zostaną wzbogacone o dodatkową roślinność. W efekcie ilości krzewów i roślin ozdobnych będzie można liczyć w dziesiątkach tysięcy. Do liczby drzew należy zaś dodać kolejne 46 sztuk, które pojawią się na nowej pętli.
Do nasadzeń wybrano gatunki, które dobrze znoszą warunki miejskie – są odporne na suszę, zanieczyszczenie powietrza i inne niekorzystne czynniki. Będą to dęby szypułkowe i sosny (te na nowej pętli), rozplenica japońska, berberys Red Carpet, berberys Atropurpurea, tawuła Golden Princes, kostrzewa sina, jałowiec płożący, wrzos pospolity i inne.
Nasadzeń nowych drzew nie wprowadzano na ul. Watzenrodego. Tam, zgodnie z decyzją Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Bydgoszczy, bezdrzewny pas ma pozostać jako korytarz dla nietoperzy przemieszczających się tamtędy z okolicznych lasów. W zamian za to zdecydowano o wprowadzeniu w tym rejonie wielkopowierzchniowych łąk kwietnych. Takie rozwiązanie nie tylko realnie ogranicza emisję dwutlenku węgla do atmosfery, ale sprzyja też oczyszczaniu powietrza z zanieczyszczeń. Łąka kwietna jest o wiele silniej ukorzeniona niż trawnik, bardziej odporna na podtopienia i długie susze, a także wzbogaca miejski ekosystem. Ponadto nie trzeba jej często kosić. Jako oaza bioróżnorodności daje pożywienie i schronienie pożytecznym owadom, m.in. pszczołom, a także ptakom i małym ssakom, np. kretom czy jeżom.