Czy po roku przerwy do Uzbekistanu powróci komunikacja tramwajowa? Ambitne plany Samarkandy zakładają budowę nowej linii w zaledwie kilka miesięcy. Do jej obsługi posłużyć mają wycofane z ruchu w maju tego roku wagony Vario LF z Taszkentu, gdzie komunikacja tramwajowa została zlikwidowana.
Wszystko wskazuje na to, że w Uzbekistanie powstanie od podstaw nowa sieć tramwajowa. To szczególnie zaskakujące wobec
błyskawicznej likwidacji dużego systemu komunikacji szynowej w stolicy kraju, Taszkencie, jaka miała miejsce na początku tego roku. Znaleziono bowiem nabywcę na część niepotrzebnego już taboru tramwajowego na wewnętrznym rynku uzbeckim. 17 października w nieczynnej zajezdni do transportu był już przygotowany co najmniej jeden z częściowo niskopodłogowych wagonów Vario LF.
Tramwaj powstanie w rekordowym tempieTramwaj trafi do Samarkandy, 350-tysięcznego miasta leżącego około 300 km na południowy zachód od stolicy kraju. Miasto kojarzone jest na świecie głównie z jego słynnymi atrakcjami turystycznymi z zespołem architektonicznym Registon na czele. W wiekach średnich Samarkanda była jednym z najważniejszych miast tej części świata, a ślady dawnej świetności są na tyle cenne, że ośrodek wpisano na listę światowego dziedzictwa Unesco. Współcześnie to czwarte pod względem liczby mieszkańców miasto Uzbekistanu i prężny ośrodek naukowy i przemysłowy.
Aktualne plany otwarcia nowej sieci – na początek składającej się z jednej linii – są bardzo śmiałe. Budowa ma bowiem przebiegać w ekspresowym tempie i trasa biegnąca z rynku Sieb do osiedla Sar-Tepa ma być gotowa już w pierwszym kwartale przyszłego roku. Miasto zapowiada, że tramwaje rozpoczną kursowanie 21 marca, kiedy przypada obchodzone w Uzbekistanie irańskie święto nowego roku Nouruz.
Tramwaj jest ekonomiczny i wygodny czy blokuje drogi i zużywa masę energii? – Inicjatywa budowy tramwaju ucieszyła mieszkańców miasta – poinformowała telewizja Uzbekistan w programie „Ahborot” (uzb. „Aktualności”) cytowana przez portal gazeta.uz. – To ekonomiczny, czysty i wygodny dla ludności miasta środek transportu – oceniono. Przypomnijmy, że argumentami za likwidacją sieci tramwajowej w Taszkencie miały być... przesłanki ekonomiczne i konieczność wydzielenia dodatkowej przestrzeni dla efektywniejszego w opinii władz stolicy transportu samochodowego.
Tabor nowego systemu mają stanowić według portalu fergananews.com wyłącznie wagony Vario LF sprowadzone ze stolicy. Samarkanda zakupiła już dziesięć tramwajów tego typu wyprodukowanych w latach 2011 – 2012. Łącznie czeski Pragoimpex (skupiający zakłady KOS Krnov i VKV Praha) wyeksportował do Uzbekistanu dwadzieścia takich wagonów. Los pozostałej dziesiątki nie jest na razie znany. Po zamknięciu sieci wagony przechodziły gruntowne przeglądy techniczne wykonywane własnymi siłami likwidowanego taszkenckiego przedsiębiorstwa tramwajowego.
Historia lubi się powtarzaćWarto przypomnieć, że nowa sieć nie będzie pierwszym epizodem tramwaju w historii Samarkandy. W latach 1947 – 1973 funkcjonowała tam jedna linia tramwajowa powstała na bazie przekutej i zelektryfikowanej miejskiej kolejki wąskotorowej. Co ciekawe, również wówczas do obsługi trasy sprowadzono używane tramwaje z Taszkentu. Eksploatowano wówczas wagony KTM-1 i KTM-2.
Korzystałem m.in. z artykułów Uzbekistan: W Samarkand wiernut tramwai, w Urgutie sozdajut swobodnuju ekonomiczeskuju zonu
(msk, fergananews.com) i W Samarkandie zapustiat tramwaj
(gazeta.uz), a także z archiwalnych materiałów zamieszczonych na stronie internetowej Pragoimpex oraz z informacji i zdjęć z portalu transphoto.ru.