VDL: Nowy elektrobus o zasięgu do 600 km [wizualizacje]

Opracowywanie nowej platformy Citea rozpoczęło się w 2015 r. – jak wielokrotnie podkreślali przedstawiciele VDL – od czystej kartki. Nowe modele autobusów nie będą adaptacjami pojazdów spalinowych, lecz konstrukcjami projektowanymi od początku z myślą o napędzie elektrycznym i wykorzystaniu wszystkich jego zalet. Punktem odniesienia były potrzeby klientów i pasażerów. – Klucz to efektywne zarządzanie energią, zasięg oraz aerodynamika – podkreślił wiceprezes VDL Henk Coppens.

Niższa masa, większy zasięg…

Zasadnicza część każdej bocznej ściany autobusu będzie wykonana z kompozytów jako jeden element. Zaletą tych rozwiązań jest dalsze obniżenie masy i poprawa efektywności energetycznej. Nowa Citea będzie - zgodnie z zapowiedziami - o 15% lżejsza od obecnej generacji. Dzięki rozmieszczeniu baterii pod podłogą poprawiono natomiast rozkład masy, obniżając środek ciężkości autobusu.

Zarówno obniżenie masy, jak i aerodynamiczny kształt nadwozia mają służyć poprawie efektywności energetycznej, a tym samym – zmniejszeniu kosztów eksploatacji i wydłużeniu zasięgu. Będzie on zależał od wielkości baterii (producent zapowiada dostępność trzech wariantów) i od temperatury na zewnątrz. Średnio o 25% mniejsze zużycie energii, niż w obecnej generacji; – W najgorszym przypadku autobus będzie mógł przejechać na jednym ładowaniu ok. 250 km, w najlepszym – nawet przeszło dwukrotnie więcej – zapowiedział menedżer działu transportu publicznego Alex De Jong. Maksymalny zasięg określono jako 600 km (przy pojemności baterii 490 kWh dla autobusu 12-metrowego).

…i pojemniejsze wnętrze

Nową rodzinę autobusów – według zapewnień producenta – projektowano, począwszy od wnętrza. Wiele uwagi poświęcono optymalnemu rozmieszczeniu siedzeń: ostatecznie jest ich o 4 więcej, niż w obecnej generacji Citea, i o 8 więcej, niż w standardowych pojazdach porównywalnej długości (jest to kolejny czynnik pozwalający na wydajniejsze wykorzystywanie energii). W inny, niż dotąd spotykany, sposób zaprojektowano też system klimatyzacji z podziałem na strefy. – Przyjaźnie zaprojektowane wnętrze zachęca do podróży komunikacją zbiorową – podkreślił Alex De Jong.

Dużą wagę przywiązano także do wygody kierowcy, któremu zapewniono ergonomiczną pozycję za kierownicą (dzięki większemu zakresowi regulacji kolumny kierowniczej i pedałów), a stanowisko pracy wyposażono m. in. w kamery zamiast lusterek. Komfort prowadzenia mają też podnosić obecne już we wcześniejszych modelach wspomagające kierowcę systemy bezpieczeństwa.

Nowa Citea będzie zatem jednym z bardziej innowacyjnych autobusów na rynku. – Z niektórymi rozwiązaniami czekamy tylko, aż rynek będzie gotowy. Będziemy dostosowywać się do rynku, nie do technologii, i odpowiadać na potrzeby klientów, nie na działania konkurencji – zadeklarował wiceprezes Coppens. Twórcy pojazdu starali się jednak łączyć nowatorstwo z nabytym przez lata doświadczeniem (pierwszy autobus elektryczny – na bazie obecnej generacji Citea – dostarczono do niemieckiego Münster w roku 2015). Założenia konstrukcyjne określono w oparciu o rozmowy z zarządami transportu publicznego, przewoźnikami i badaczami. Jak twierdzą przedstawiciele VDL, również taki dialog stanowi część DNA marki.

Ekologiczna eksploatacja i... produkcja

Przedstawiciele VDL mocno podkreślali całkowite podporządkowanie swojego najnowszego produktu wymogom ekologii. Jest ono widoczne nie tylko w przyjętych rozwiązaniach technicznych, ale również w doborze komponentów. Według przytoczonych danych 80% masy nowego autobusu Citea stanowią elementy wytwarzane nie dalej niż 1250 km od fabryki (głównie w Holandii oraz Belgii), co pozwala zmniejszyć związany z produkcją ślad węglowy, ale także usprawnić łańcuchy dostaw. Z Europy pochodzą również zastosowane baterie. – Nie będzie kompromisów w sprawie naszego DNA. Nie przeniesiemy produkcji poza nasz kontynent – zapewnił Coppens.

– Przemysł wysokiej jakości ma przyszłość w Europie – podkreślił prezes VDL Willem van der Leegte. Jak zapewnił, firma nawet w tak trudnym czasie stara się być liderem elektromobilności. W samym tylko 2020 r. inwestycje VDL w badania i rozwój wyniosły 160 mln euro. – Jedną z dobrych stron obecnego kryzysu jest to, że rządy i zamawiający zaczęli mocniej troszczyć się o cele klimatyczne – ocenił prezes.

Elektrobusy – element układanki

Produkcja pierwszej wersji – 12-metrowego autobusu miejskiego – rozpocznie się pod koniec bieżącego roku. Jednym z pierwszych odbiorców będzie firma Hermes z holenderskiego Eindhoven. Rodzina modeli bazujących na nowej platformie będzie się rozrastać: w planach jest m. in. wersja przegubowa, a także niskowejściowe regionalne o długości 12,2 m, 13,5 m lub 14,9 m. Do końca 2022 mają być już dostępne wszystkie konfiguracje. Elastyczność w opracowywaniu kolejnych wersji wynika z przyjęcia modułowej koncepcji budowy. Dalsze plany obejmują – między innymi – wprowadzenie opcjonalnego modułu jazdy autonomicznej, a także opracowanie wersji z napędem wodorowym (do obu tych rozwiązań nowa Citea została przystosowana już na etapie konstruowania).

Jak podkreślił dyrektor handlowy VDL Marcel Jacobs, projekty ekologicznej transformacji miast powinny być kompleksowe. Autobusy elektryczne mają być elementem większej całości – jedną z części składowych „miasta dobrego do życia”. – Nie sprzedajemy tylko technologii, ale tworzymy warunki lepszego życia dla ludzi – zaznaczył wiceprezes VDL. Jak ujawnił, spółka-córka producenta prowadzi prace nad elektryczną śmieciarką.

Odpowiedź na kryzys – przyspieszenie

Coppens przyznał, że pandemia mocno uderzyła w producenta. Już w marcu 2020 r. stało się jasne, że ograniczenia będą miały silny wpływ także na producenta. – Spadek przychodów za cały rok w stosunku do 2019 r. wyniósł 19%, a w najgorszych miesiącach – aż 49%. Sytuacja naszych klientów – firm turystycznych, ale też przedsiębiorstw komunikacji miejskiej – pogorszyła się tak, jak nigdy wcześniej. Pierwszym krokiem było ograniczanie szkód we współpracy z klientami, znaleźliśmy też zatrudnienie w innych naszych zakładach dla bezczynnych pracowników, wobec których jesteśmy lojalni – wspominał wiceprezes. Pomocne okazało się także wsparcie rządowe i przyjęta strategia dywersyfikacji. Formy obecności VDL na poszczególnych rynkach będą odtąd bardziej zróżnicowane.

Omawiając trendy w transporcie publicznym po pandemii, Coppens stwierdził, że dążenie do zrównoważonej mobilności stało się jeszcze silniejsze. – Poza tym długotrwałe ograniczenie możliwości spotkań i mobilności będzie po pandemii skutkowało odbiciem w przeciwną stronę. Inne widoczne tendencje to elektryfikacja transportu, nowe zasady projektowania pojazdów, a także upowszechnienie możliwości „komunikowania się” pojazdów między sobą przy użyciu Internetu Rzeczy. Wszystkie nasze autobusy mają taką możliwość – zaznaczył. Wzrostowi potrzeby mobilności ma – według niego – towarzyszyć w przyszłości rozwój nowych technologii, a także zacieśnienie współpracy między producentami w ramach konsorcjów (VDL zawarło już strategiczne partnerstwo z firmą DAF).

Rynek autokarów ucierpiał mocniej, niż autobusów miejskich. – Nawet wielkie firmy z ambicjami musiały zawiesić działanie. Czekamy jednak, aż odbiją się od dna – zadeklarował prezes. Jak ujawnił, VDL opracowuje projekty zeroemisyjnych pojazdów także w tych segmentach i przygotowuje mapy drogowe ich wdrażania.

VDL przyjęło „podejście 3 kroków”: resetu, koncentracji i przyspieszenia. – Ponownie określiliśmy, na czym chcemy się skoncentrować. Postawiliśmy na nową generację platformy Citea, reorganizację fabryk, a także na nawiązywanie nowych kontaktów biznesowych. Reaktywowaliśmy też projekt budowy zupełnie nowej, neutralnej pod względem emisji dwutlenku węgla fabryki w belgijskim Roeselare – wyliczył wiceprezes. Optymizm VDL budzi zwiększenie w ostatnich miesiącach liczby przetargów na autobusy elektryczne.