Sformułowanie Smart City przewija się w różnych miejscach, artykułach i konferencjach w różnych odmianach i kontekstach działalności. Mówi się o oświetleniu, inteligentnych skrzyżowaniach, digitalizacji urzędów, nowych formach mobilności, ekologii i wielu innych aspektach codziennego życia. Miasto smart powinno być przyjazne mieszkańcom. Taki powinien być również transport publiczny, być Smart.
Zacznijmy od podstaw.
Zanim przejdziemy do futurystycznych rozwiązań, jakimi są latające drony-taksówki, skupmy się na efektywnym wykorzystaniu już istniejących i działających technologii. Przede wszystkim mam na myśli prezentację informacji. Budowa społeczeństwa informacyjnego, czas jaki możemy zaoszczędzić i co zyskać dzięki skutecznej informacji w transporcie możecie znaleźć tutaj. Dziś chciałbym nieco rozwinąć ideę informacji pasażerskiej. Powiedzieć, jak można ją przedstawiać w nowoczesny sposób, sposób Smart – dla mieszkańca i miasta.
Czemu informacja nie jest SMART?
Sama informacja nie może być SMART, ale możemy w inteligentny i nowoczesny sposób nią zarządzać i ją przedstawić. W większości przypadków wykorzystujemy technologię LCD i LED, niby nowocześnie, ale wciąż nie do końca SMART. Niestety nie wykorzystujemy pełnego potencjału tych wyświetlaczy, a i innych efektywniejszych technologii, przynajmniej nie w takiej skali jak możemy.
Przystanki komunikacji publicznej zgodnie z wymogami prawnymi posiadają statyczne rozkłady jazdy. W niektórych miastach, na części przystanków dostępne są wyświetlacze dynamicznej informacji pasażerskiej. Niestety nie ułatwia to planowania podróży, a jedynie informuje za ile minut przyjedzie dany pojazd (a i nie zawsze!). Nie znając miasta, trudno na przystanku zdobyć informację, gdzie i jak możemy dojechać. Szczególnie, że często pod nazwą jednego przystanku jest kilka wiat pozwalających na odjazd w różnych kierunkach. Nowoczesne wyświetlacze poza prezentacją najbliższych odjazdów pozwalają również na prezentację np. siatki połączeń, tak by pasażerowie mogli zobaczyć gdzie i w jaki pojazd należy się przesiąść.
Po co rozkład jazdy, gdy mamy wyświetlacz?
Często zastanawiam się, czy papierowy rozkład jazdy jest jeszcze potrzebny na przystanku, na którym jest wyświetlacz dynamicznej informacji pasażerskiej, a dostępność aplikacji mobilnych i natywnych w telefonach, czy profili informacyjne w kanałach social media uzupełniają tę wiadomości. Otóż jest potrzebny, by nie ograniczać dostępu do pełnej informacji żadnemu z pasażerów. Także tym którzy na co dzień nie korzystają ze smartfonów, czy social media. Niemniej czy forma papierowa jest odpowiednia? To inna kwestia.
Z jednej strony czytelna i dostępna. Z drugiej, aktualizacja takiego rozkładu generuje ogrom pracy, zabiera dużo czasu i sporo kosztuje – czasem wystarczy zaktualizować odjazd o 1 minutę i pojawia się konieczność wymiany rozkładu na całej linii (niektóre linie to kilkadziesiąt kilometrów!). Dostępne wyświetlacze informacji pasażerskiej niestety nie zastąpią rozkładów jazdy. Nie ma możliwości umieszczenia na nich wszystkich niezbędnych informacji. A sam rozkład z konkretnymi wymaganiami jest konieczny ze względu na ustawę o transporcie zbiorowym. Czy skazani jesteśmy na papier?
Papier tak, ale elektroniczny.
Wyświetlacze w technologii e-papier są przede wszystkim energooszczędne. Zastosowane technologie i systemy wizualizacji pozwalają na wiele możliwości ich wykorzystania.
Po pierwsze mogą i powinny zastąpić papierowe rozkłady jazdy. Atrakcyjna forma, łatwa zdalna i szybka aktualizacja danych, możliwość dostosowania widoku i schematu rozkładu do potrzeb przewoźnika czy pasażerów.
Po drugie mogą łączyć w sobie rozkład i dynamiczną informację pasażerską. Efektywne wykorzystanie technologii, konfiguracja przycisków dla użytkowników, odpowiednie zaprojektowanie layoutów pozwoli na wykorzystanie jednego urządzenia w różnych celach. Z jednej strony możemy wyświetlać odjazdy dynamicznie, z drugiej pozwolić pasażerowi na sprawdzenie rozkładu statycznego, czy siatki połączeń.
Po trzecie ekran może stanowić informację miejską, taryfową czy inną dowolną. Treść prezentowana na ekranach może być dopasowana do wymogów lokalnych. . Informacje miejskie, reklamy, kanały RSS, informacja o taryfach. Dzięki odpowiedniej konfiguracji pasażer w jednym urządzeniu może nie tylko dowiedzieć się wszystkiego o odjazdach, ale poznać np. taryfę biletową, otrzymać informację o incydentach, czy poznać aktualny stan powietrza.
Po czwarte technologia jest dostępna dla wszystkich pasażerów. Osoby niedowidzące lub niewidome mogą skorzystać z modułu zapowiedzi głosowych, który odczyta niezbędne informacje. Intuicyjne menu pozwoli każdemu na dotarcie do interesujących go treści w prosty sposób.
Pojawiają się komentarze, iż technologia jest jeszcze droga. Na ten temat odpowiem w kolejnym akapicie. Słyszałem również o ryzyku zniszczenia urządzeń, wyświetlacze powinny być wandaloodporne, są odpowiednie certyfikaty i normy, które muszą spełniać. Prawdą jest natomiast, że zniszczyć można wszystko, dlatego warto edukować mieszkańców i ubezpieczać także wyświetlacze przystankowe.
Modułowa budowa to kolejny ważny aspekt, by przy ewentualnej awarii czy uszkodzeniu wymieniana jest tylko konkretną część, a nie całe urządzenie.
Czy to się opłaca?
Wykonaliśmy wstępną symulację dla jednego z klientów i przy odpowiednim zarządzaniu, inwestycja powinna zwrócić się w mniej niż 5 lat. Jak to policzyliśmy? Porównaliśmy koszt zakupu urządzeń wraz z gwarancją wsparciem przez okres projektu, z kosztami aktualizacji rozkładów, wydruków, dojazdów, częstotliwość zmian. Wyobraźmy sobie jakie będą dodatkowe oszczędności: brak konieczności doprowadzania prądu do przystanków oraz brak opłat za zużywany prąd, urządzenie może być zasilane przy wykorzystaniu paneli fotowoltaicznych. Warto też wspomnieć, iż na nowoczesne, ekologiczne technologie można pozyskać dofinansowanie unijne.
SmartInfo
Czytniki e-papierowe są bardzo popularne wśród czytelników książek. Mogą stać się również bardzo skuteczną i atrakcyjną formą kontaktu między przewoźnikiem a pasażerem na przystanku. Mieszkańcy SmartCity zasługują na rzetelną i atrakcyjną informację nt. transportu publicznego w ich mieście. Zachęcam do zapoznania się z technologią e-papier, przykładami jej wykorzystania, oraz jakie oszczędności może generować.
Podanie adresu e-mail oraz wciśnięcie ‘OK’ jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na:
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa na podany adres e-mail newsletterów zawierających informacje branżowe, marketingowe oraz handlowe.
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa (dalej: TOR), na podany adres e-mail informacji handlowych pochodzących od innych niż TOR podmiotów.
Podanie adresu email oraz wyrażenie zgody jest całkowicie dobrowolne. Podającemu przysługuje prawo do wglądu w swoje dane osobowe przetwarzane przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa oraz ich poprawiania.