Warszawa: 75 lat Trasy W-Z i 50 lat Trasy Łazienkowskiej. KMKM zaprasza na świętowanie

Wielkie inwestycje dla stolicy – historia

Trasa W-Z (Wschód-Zachód) w Warszawie to jedna z kluczowych arterii komunikacyjnych miasta. Budowa trasy była jednym z pierwszych wielkich projektów infrastrukturalnych powojennej Warszawy. Była także propagandowym dziełem powojennej władzy komunistycznej – budowana przez tysiące osób w ramach planu trzyletniego, nawet przez Bronka Talara, bohatera serialu „Dom”. Decyzja o jej powstaniu zapadła wraz z postanowieniem o wzniesieniu nowej przeprawy przez Wisłę w miejscu zniszczonego mostu Kierbedzia – mostu Śląsko-Dąbrowskiego. Najbardziej spektakularnym elementem trasy stał się tunel przebity pod historyczną tkanką zabudowy Krakowskiego Przedmieścia, Senatorskiej i Miodowej. Wraz ze zwieńczonym łukowo tunelem, obok powstał ciąg schodów ruchomych. Z przystanków przy wschodnim jego wylocie prowadził korytarz pieszy, zakończony ruchomymi schodami produkcji radzieckiej prowadzącymi na parter jednej z kamienic przy placu Zamkowym. Trasę W-Z oficjalnie otwarto 22 lipca 1949 roku – inaugurację uświetniły świeżo dostarczone wagony typu N z chorzowskiego Konstala oraz Lw z Wrocławia. Tego samego dnia wieczorem uruchomiono linię tramwajową 30, łączącą trasę z Pragą i Śródmieściem.

Budowę Trasy Łazienkowskiej rozpoczęto już w latach 60. Z powodów ekonomicznych okrojono pierwotny projekt, a następnie – prace całkowicie wstrzymano. Nowa władza na początku lat 70. w planie pięcioletnim uwzględniła wznowienie w 1971 roku prac nad ciągiem łączącym Przyczółek Grochowski z Ochotą w pełnym jej kształcie – ze wszystkimi wielopoziomowymi skrzyżowaniami. Nowy most wraz z przekopem pomiędzy socjalistycznymi budynkami na południe od Marszałkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej był propagandowym symbolem wielkich inwestycji. O „jasnej, długiej, prostej Trasie Łazienkowskiej” nawet śpiewano. Trasa stała się też plenerem serialu „Czterdziestolatek” – jednym z jej budowniczych był inżynier Stefan Karwowski, główny bohater produkcji. Trasę oddano w lipcu 1974 roku po trzech latach budowy. Widowiskowe otwarcie uświetniło skierowanie do obsługi przebiegających tam linii jelczy PR100, popularnych „berlietów” – kanciaste, niecodzienne fronty pojazdów, z wydzierającymi się przy obu burtach małych trójkątnych i podłużnych oknach, budziły wśród mieszkańców podziw, a przy tym idealnie wpisywały się w mit wszechstronnego postępu epoki Gierka. Były nowocześniejsze i całkowicie różniące się od „ogórków”, które ówcześnie zapełniały place wszystkich stołecznych zajezdni.

Hej młody Junaku
Smutek zwalcz i strach
Przecież na tym piachu już za kilka lat
Przebiegnie być może
Jasna długa prosta
Szeroka jak morze Trasa Łazienkowska
I z brzegiem zepnie drugi brzeg
Na którym twój ojciec legł

„Hej młody Junaku”, sł. Stanisław Tym, film „Miś” (1980)

Tramwajem „W-Z” na 75 lat Trasy W-Z

W 75 rocznicę uruchomienia trasy tramwajowej przez most Śląsko-Dąbrowski i tunel pod Starym Miastem na tory wyjadą zabytkowe tramwaje. Obsłużą one specjalną linię „W-Z”. Ta ruszy z pętli Ratuszowa-ZOO, a następnie przejedzie mostem Śląsko-Dąbrowskim, aleją „Solidarności” i Wolską do Cmentarza Wolskiego. Linię obsłużą wagony, które pamiętają początki Trasy Wschód-Zachód – N z 1952 oraz Lw z 1925 roku. Na pokładzie obecni będą konduktorzy i konduktorki, którzy rozdadzą pamiątkowe bilety.

W niedzielę 21 lipca uruchomiona zostanie specjalna linia tramwajowa W-Z na trasie:
RATUSZOWA-ZOO – Ratuszowa – Targowa – al. „Solidarności” – most Śląsko-Dąbrowski – al. „Solidarności” – Wolska – CM. WOLSKI

Do obsługi linii zaplanowany został wagon typu N nr 734 (brygada M1) oraz Lw nr 541 (brygada M2).

Autobusem „Ł” na 50 lat Trasy Łazienkowskiej

50 lat po otwarciu Trasy Łazienkowskiej ponownie przejadą nią „berliety”, „peerki” i „ikarusy”. Specjalna linia autobusowa przejedzie z ronda Wiatraczna przez most Łazienkowski i aleję Armii Ludowej do Pomnika Lotnika. Do obsługi skierujemy dwa ikarusy – „przeguby” – oraz klasycznego „berlieta” i młodszą „peerkę”.

W niedzielę 21 lipca uruchomiona zostanie specjalna linia autobusowa Ł na trasie:
WIATRACZNA – al. Stanów Zjednoczonych – most Łazienkowski – al. Armii Ludowej – Wawelska – POMNIK LOTNIKA

Do obsługi linii zaplanowane zostały pojazdy: Ikarus 280.26 nr 2600 (brygada 1), Jelcz PR100 nr 3873 (brygada 2), Ikarus 280.70E nr 5715 (brygada 3), Jelcz PR110U nr 5299 (brygada 4).

Organizatorem wydarzenia 75 lat Trasy W-Z oraz 50 lat Trasy Łazienkowskiej jest Klub Miłośników Komunikacji Miejskiej i Zarząd Transportu Miejskiego.