Warszawska sieci tramwajowej, mimo szybko postępującej modernizacji, posiada sporo oryginalnego i historycznego wyposażenia. Tramwaje Warszawskie zapowiadają zachowanie zabytkowych elementów infrastruktury. Czasami dochodzi do zaskakujących wydarzeń – przykładowo na pętli Metro Wilanowska zamontowano kilka lat temu stare, półkoliste wysięgniki sieci trakcyjnej.
Najbardziej znanym zabytkiem infrastruktury tramwajowej jest słup trakcyjny z początku XX wieku, z półkolistymi wysięgnikami firmy Siemens, który stoi w ciągu Grójeckiej, po północnej stronie placu Narutowicza. – Słup jest oryginalny, ale wysięgniki są odtworzone na podstawie wzorców historycznych. Obecnie trudno jest określić z którego miejsca został przeniesiony – informuje Michał Powałka, rzecznik prasowy Tramwajów Warszawskich.
Zabytkowych słupów jest jednak więcej – zarówno o konstrukcji kratowej, jak i rurowej. Co ważne, nie znikają, mimo postępującej modernizacji sieci trakcyjnej. – Oczywiście staramy się w miarę naszych możliwości zachować zabytkowe elementy trakcji tramwajowej. Utrzymujemy je i poddajemy renowacjom w ramach realizowanych inwestycji lub remontów torowisk (w zakresie obszarów objętych ochroną konserwatorską otrzymujemy stosowne decyzje i wytyczne nt. renowacji i utrzymania takich słupów od stołecznego konserwatora zabytków) – mówi Michał Powałka.
Słupy pozostają, nawet jeśli nie pełnią już – po modernizacji danej trasy – swojej założonej roli, związanej z podtrzymywaniem sieci trakcyjnej. Wystarczy wymienić te przy placu Bankowym, placu Politechniki czy też na wysokości Hal Banacha. Ten ostatni nosi ślady po pociskach z czasów barykady wrześniowej 1939 r. Nie wiadomo dokładnie, ile zachowało się starych słupów, ani też w jakich lokalizacjach. – Nasza spółka planuje stworzyć ewidencje słupów zabytkowych – zapewnia rzecznik Tramwajów Warszawskich.
Czasem jednak sprawy przyjmują zaskakujący obrót. Przykładowo na pętli Metro Wilanowska na nowo objawiły się stare, półkoliste wysięgniki. – Zostały zamontowane w tym miejscu około pięciu lat temu. Wysięgniki zostały zdemontowane ze starej pętli Wierzbno [zlikwidowanej w 2006 r. – red.] i były w eksploatacji od lat 60. XX wieku – mówi Powałka. Nie wyczerpuje to jednak listy zaskakujących powrotów starych elementów infrastruktury. – Dotychczas zamontowaliśmy jeden wysięgnik na nowym słupie na terenie Zakładu Energetyki Trakcyjnej i Torów przy al. Prymasa Tysiąclecia 102. Chcieliśmy odtworzyć historyczny charakter konstrukcji wysięgnika – informuje Powałka.
Spółka korzysta też z dziedzictwa historycznego przy realizacji nowych inwestycji. Standardem jest stawianie słupów stylizowanych. – Generalnie konstrukcje nowych słupów są „luźnym” nawiązaniem do wzorców historycznych, ale w przypadku np. ulicy Stalowej mamy zaprojektowane słupy, które z racji warunków konserwatora zabytków nawiązują do historycznego wzorca słupa z lat trzydziestych ubiegłego wieku – mówi Michał Powałka.
fot. Mikiapole3, lic. CC BY-SA 3.0 Warszawikia