Więcej pieniędzy i wieloletnie umowy na FRPA. Sejm głosuje

W tym tygodniu sejm zajmuje się m. in. bardzo obszerną nowelizacją ustawy o publicznym transporcie zbiorowym. Choć prezentując projekt w Komisji Infrastruktury wiceminister Rafał Weber zaznaczył, że to „duży projekt zmian oczekiwanych od lat przez branżę”, w rzeczywistości nie jest to bardzo potrzebna transportowi publicznemu „duża” nowelizacja tymczasowych przepisów które obowiązują już od... 12 lat. Wydaje się, że po kilkunastu (!) nieudanych próbach opracowania dokumentu docelowego, Ministerstwo Infrastruktury porzuciło tę kwestię.

Wreszcie wieloletnie FRPA
Czemu nowelizacja jest zatem tak obszerna? Z pośpiechu przed zbliżającymi się wyborami wrzucono tu kilka niezwiązanych z transportem publicznym tematów, nad którymi rząd pracował od dłuższego czasu. Zajmijmy się jednak na początek kwestiami, które wzbudziły największe zainteresowanie posłów podczas obrad komisji infrastruktury i sejmowej dyskusji, czyli dotyczące transportu publicznego.

Jak relacjonuje ekspert Marcin Gromadzki, właściciel firmy Public Transport Consulting, zapowiedziane zostało zwiększenie puli środków FRPA do 1 mld zł od 2024 r., utrzymanie 3 zł dopłaty do każdego realizowanego wzkm oraz umożliwienie zawierania wieloletnich umów o dopłatę – na okres do 10 lat. Ponadto zapowiedziane zostało utrzymanie funkcjonowania ulg ustawowych w przewozach drogowych realizowanych na podstawie zezwoleń wydawanych na regularny przewóz osób oraz umorzenie wszystkich postępowań administracyjnych rozpoczętych w celu wydania potwierdzeń zgłoszenia przewozów.
Podczas sejmowej dyskusji posłanka Paulina Matysiak, przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu do spraw walki z wykluczeniem transportowym podkreśliła, że choć przepisy wydłużające umowy zawierane w ramach FRPA przychodzą późno, to kierunek zmian jest korzystny. Skrytykowała jednak po raz kolejny brak jakichkolwiek standardów dotyczących realizowanych usług transportowych, co często kończy się np. brakiem kursów w weekendy.

Projekt uwzględnia również nowe unijne przepisy dotyczące praw i obowiązków pasażerów kolei, które w tym miesiącu weszły w życie oraz dostosowanie przepisów polskich do unijnych w zakresie międzynarodowego transportu drogowego i morskiego i szereg drobniejszych zmian w kilku ustawach, na przykład Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.

W ustawie prawo przewozowo wprowadzono możliwość wyrzucenia ze środka transportu osoby, która swoim zachowaniem zagraża bezpieczeństwu lub porządkowi w transporcie – obecnie Policja nie robi tego ze względu na brak podstawy prawnej. Początkowo znalazła się też tu nowelizacja prawa drogowego dotycząca zakazu wyprzedzania się ciężarówek, ale ta została już przegłosowana na poprzednim posiedzeniu w ramach tzw. bezpłatnych autostrad.

PKP PLK przejmuje Cargotor. Bliżej gigainwestycji w Małaszewiczach

Kolejnym celem zmian przepisów jest powrót do ogromnego, wartego 4 miliardy złotych megaprojektu przebudowy tzw. suchego portu w Małaszewiczach przy granicy z Białorusią. Ten najważniejszy element polskiej odnogi Jedwabnego Szlaku czego na inwestycję już niemal dekadę, ale Polska zwlekała z nią tak długo, że sytuacja międzynarodowa zdążyła się radykalnie zmienić. Unia Europejska odmówiła dofinansowania inwestycji na kierunku, którego przyszłość jest w tej chwili bardzo niepewna.

Jak pisaliśmy, polski rząd nie rezygnuje i dalej chce prowadzić tę inwestycję, choćby i w oparciu o środki krajowe. Zarządzająca terminalem spółka Cargotor nie ma jednak tak ogromnych pieniędzy, a dofinansowanie jej mogłoby zostać zakwestionowane przez UE – należy bowiem do giełdowego przewoźnika PKP Cargo. Celem ustawy jest przeniesienie Cargotoru do narodowego zarządcy infrastruktury, czyli PKP PLK. Zdaniem Ministerstwa Infrastruktury, dodatkowe dochody budżetu państwa (w odniesieniu do samego transportu kolejowego w relacjach z Chinami) mogą wynieść w okresie 11 lat ponad 45 mld zł plus 4 mld zł z tytułu cła. Wykup Cargotor sfinansuje państwo dodatkowymi środkami.

Kolejnym celem nowelizacji jest wsparcie realizacji inwestycji kolejowych przez umożliwienie PKP SA dokonywania zamiany nieruchomości z jednostkami samorządu terytorialnego, państwowymi osobami prawnymi lub z państwowymi jednostkami organizacyjnymi. Ułatwić ma się też kwestia przekazywania linii kolejowych pomiędzy podmiotami. Projektowana ustawa ma również na celu rozwiązanie problemu z budową torów postojowych i innych elementów zaplecza technicznego. Znalazła się tu również opisywana przez nas już rok temu możliwość obniżenia stawek za dostęp do infrastruktury kolejowej.

Głosowanie w sejmie powinno odbyć się jeszcze dzisiaj.