Wiedeń: Zwycięstwo pieszych

Prelegentka zajmuje stanowisko pełnomocnika od 5 lat. – Postawiliśmy sobie za cel wzrost udziału środków transportu przyjaznych środowisku do 80% podróży w mieście. Tylko 20% powinno odbywać się przy pomocy samochodów – opisuje zamierzoną strukturę ruchu. Początki nie były jednak zachęcające: w roku 2013 udział ruchu pieszego w podróżach wewnątrz miasta zmalał.

– Piesi byli pod wieloma względami dyskryminowani. Chodniki miały zbyt małą szerokość. Zaczęłam zastanawiać się nad tym, jak poprawić warunki chodzenia i zachęcić ludzi do poruszania się pieszo – wspomina Jens. Pracownicy magistratu rozmawiali z przechodniami o infrastrukturze do ruchu pieszego, pytając o problemy w tym zakresie. Ankietowani zawsze poruszali dwa tematy: przejść dla pieszych w poziomie 0 i sygnalizacji świetlnej. Postawione we właściwym miejscu sygnalizatory z jednej strony może poprawić bezpieczeństwo, z drugiej jednak – w odczuciu pieszych faza czerwonego światła zawsze trwa zbyt długo, a zielonego – za krótko.

Część mieszkańców stolicy Austrii mogło czuć się zniechęconych do poruszania się pieszo na większą skalę przez obawę stania się ofiarą wypadku. W zabiegach o poprawę bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu przydatnym rozwiązaniem okazało się poszerzanie chodników na narożnikach ulic. Dzięki temu piesi czekający na przejście przez skrzyżowania mają do dyspozycji więcej miejsca, podnosi się też ich poczucie bezpieczeństwa. Wśród podejmowanych przez miasto działań warto wymienić także wyniesione przejścia dla pieszych, liczne strefy z ograniczeniem prędkości do 30 km/h, podniesione przystanki zwane u nas właśnie wiedeńskimi.

Infrastruktura piesza to jednak nie tylko chodniki, przejścia i sygnalizacja świetlna. – Są nią również ławki, drzewa, fontanny i inne elementy uprzyjemniające przebywanie w przestrzeni miejskiej. To także drogowskazy i inne punkty orientacyjne ułatwiające trafienie do celu. Do poruszania się pieszo mogą też zachęcić ogólnodostępne toalety – wylicza przedstawicielka władz Wiednia – czy ogólnodostępne „źródełka” ze zdatną do picia wodą.

Jednym z ciekawszych pomysłów wprowadzonych przez władze austriackiej stolicy jest oznaczanie miejskich skrótów pokazujących pieszym, przez które bramy i podwórka można sobie skrócić drogę. Dzięki temu jeszcze więcej przestrzeni może być wykorzystywane do poruszania się przez mieszkańców. Obecnie w Wiedniu takich skrótów jest już ok. 700.

Według badań, na które powołuje się Jens, najczęstsze cele podróży pieszych to zakupy i rekreacja. Istnieje zatem związek między stopniem dostosowania miasta do potrzeb pieszych a kondycją lokalnego handlu i usług, tym samym – panującym w mieście dobrobytem. Problemem do rozwiązania pozostaje jednak transport ciężkich ładunków między sklepem a domem – dziś niezmotoryzowany klient jest zdany na korzystanie z taksówki lub roweru towarowego. – Mimo rozwoju nowych technologii w transporcie, nie ma jeszcze takich innowacji, które pod tym względem ułatwiłyby pieszym życie – przyznaje Jens.

Polityka sprzyjania ruchowi pieszemu przynosi w austriackiej stolicy zauważalne skutki. – W 2017 roku 28% podróży po mieście odbywało się pieszo. Po raz pierwszy był to odsetek większy, niż podróży samochodowych – triumfuje pełnomocniczka. Do zakładanej struktury modalnej wiele jeszcze jednak brakuje. Według oficjalnych danych w 39% przypadku poruszający się po Wiedniu skorzystali w ubiegłym roku z transportu publicznego (wzrost o jeden punkt procentowy w porównaniu z poprzednim badaniem w 2014 r.), w 7% wybrali rower (bez zmian), a samochód – w 27% przypadków (spadek o 1 punkt).