Wodorowce dla Gdańska w trakcie produkcji

Nowe autobusy to pojazdy w pełni zeroemisyjne i całkowicie produkowane w Polsce. Polską fabrykę pojazdów wodorowych odwiedził Piotr Borawski, zastępca prezydenta Gdańska ds. przedsiębiorczości i ochrony klimatu oraz delegacja Gdańskich Autobusów i Tramwajów – Maciej Lisicki i Jerzy Wiatr. Gdańska delegacja sprawdziła postęp prac w produkcji autobusów zamówionych dla Gdańska.

– Odwiedziliśmy fabrykę, gdzie produkowane są autobusy NesoBus, czyli dokładnie takie, które jeszcze tej wiosny wyjadą na ulice naszego miasta – mówi Piotr Borawski, zastępca prezydent Gdańska ds. przedsiębiorczości i ochrony klimatu. – Zamówiliśmy 10 pojazdów po to, żeby w Gdańsku technologia autobusów wodorowych również się pojawiła. Myślę, że nasi pasażerowie będą zadowoleni, bo autobus jest naprawdę wysokiej jakości i wysokiej klasy. 

Umowa na dostawę oraz pełną obsługą serwisową wyprodukowanych w Polsce autobusów podpisana została 12 września 2023 roku. Wszystkie pojazdy muszą zostać dostarczone do 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy. Dostawy pojazdów będą odbywać się w transzach.

Zero emisyjność i wysoki zasięg

NesoBus to całkowicie nowy, wyprodukowany w Polsce, zeroemisyjny miejski autobus wodorowy. Zasilany zielonym wodorem jest najbardziej ekologicznym autobusem dla mieszkańców miast i transportu miejskiego. Pojazdy zasilane będą wodorem otrzymywanym przy użyciu energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł odnawialnych.

Wymagany gwarantowany zasięg autobusu to 330 km na jednym tankowaniu. Długości zadań całodziennych w Gdańsku wynoszą średnio około 250 km, autobusy wodorowe będzie więc można spotkać na terenie całego miasta.

Niewątpliwym plusem tych pojazdów jest nie tylko wysoki zasięg pozwalający na wykonywanie całodobowych zadań przewozowych, ale również szybki czas ich tankowania, porównywalny do autobusów spalinowych.

– W Gdańsku jeździ około 280 autobusów. 18 autobusów elektrycznych i wynajem 10 autobusów wodorowych stanowi około 10 procent naszej floty – mówi Borawski. – To dobry test, żeby sprawdzić, który z napędów, będzie wiodący i najlepszy do bieżącego użytkowania. Zależy nam głównie na tym, żeby zeroemisyjny pojazd był całkowicie oparty na odnawialnych źródłach energii, a nie na brudnej energii z czarnego węgla. 

Energia elektryczna czy wodorowa?

Autobus wodorowy jest bardzo zbliżony do pojazdów elektrycznych. W praktyce wygląda to tak, że na dachu pojazdów NesoBus znajdziemy elektrownię, która produkuje prąd. Ogniwo paliwowe, które jest sercem autobusu, by funkcjonować, potrzebuje zarówno czystego wodoru, jak i czystego powietrza. Zielony i całkowicie zeroemisyjny wodór, na którym będą jeździły gdańskie autobusy, produkowany jest w polskiej elektrowni w Koninie. Producent zapewnia, że jeżdżąc takimi autobusami, przyczyniamy się również do oczyszczania powietrza.

Autobus do codziennej pracy zużywa około 8 kg wodoru na 100 kilometrów, osiągając zasięg około 450 km. Tankowanie takiego pojazdu trwa 15 minut. Jeszcze w tym roku mieszkanki i mieszkańcy Gdańska przekonają się, ile korzyści wynika z możliwości użytkowania całkowicie zeroemisyjnego pojazdu. 

Ile trwa produkcja?

W nowo otwartej fabryce pojazdów wodorowych w Świdniku wykonywany jest cały proces produkcji. Od spawania, przez lakierowanie w specjalnym pomieszczeniu, po proces montażu. Pojazdy NesoBus, w przeciwieństwie do autobusów elektrycznych, już posiadanych przez Gdańsk, nie są lakierowane w procesie kataforezy, a w specjalnym oddzielnym pomieszczeniu, do którego trafiają po kontroli jakości. Od momentu rozpoczęcia składania pierwszego elementu metalowego do zakończenia całego procesu produkcji mijają niecałe 2 miesiące. Natomiast celem fabryki NesoBus jest skrócenie tego do 30 dni. 

– Z zamówionych przez Gdańsk 10 autobusów, 5 jest już w etapie produkcji. Pięć szkieletów jest całkowicie gotowych, kolejne będą gotowe do końca przyszłego miesiąca – mówi Tomasz Jasłowski, dyrektor Departamentu Produkcji, Polski Autobus Wodorowy. – Następnie będą przechodzić przez kolejny etap w procesie produkcyjnym. Pojazdy lakierowane są w naszej nowo otwartej lakierni, a od przyszłego tygodnia kolejne autobusy wejdą już w proces montażowy. Zamówienie dla Gdańska jest jak najbardziej bardzo mocno zaawansowane. Całość zamówienia powinna zostać zakończona we wrześniu, jednak pojazdy będziemy przekazywać w transzach. 

Najem z pełną obsługą serwisową

Najem w kontekście pojazdów wodorowych jest najwłaściwszym rozwiązaniem. Mamy do czynienia z nową i wciąż jeszcze niepowszechną technologią. I co niezwykle istotne, paliwo do tych pojazdów jest jeszcze bardzo trudno dostępne. Kompleksowa organizacja usługi, czyli połączenie w jednym zamówieniu dostawy autobusów razem z paliwem oraz usługami niezbędnymi do ich eksploatacji zapewniającymi sprawność i bezpieczeństwo, oraz należyte utrzymanie autobusów, ogranicza ryzyka wpisane w najnowsze technologie. Wszystkie ryzyka, co gwarantuje nam umowa, są po stronie naszego partnera. Natomiast bez wątpienia jest to technologia, z której warto korzystać i którą warto wprowadzać do komunikacji miejskiej, ponieważ jest ona bardzo przyjazna środowisku i mieszkańcom.

Umowa obejmować będzie pełną obsługę serwisową pojazdów. Wykonawca jest zobowiązany do utrzymania technicznego pojazdów przez cały okres najmu. Serwis w ramach umowy dzierżawy obejmować ma m.in: obsługę techniczną (przeglądy codzienne i okresowe), naprawy eksploatacyjne wraz z częściami, naprawy komponentów, które uległy awarii w trakcie eksploatacji autobusów, naprawy powypadkowe, czy będące następstwem wandalizmu oraz czynności związane z aktualizacją bądź zmianą oprogramowania, a także sprzątanie i mycie pojazdów. Gotowe do jazdy, zatankowane zielonym wodorem autobusy mają być podstawiane codziennie na teren zajezdni autobusowej GAiT oraz odbierane przez wykonawcę umowy po zakończeniu pracy.

– Zarówno autobusy elektryczne, jak i wodorowe są przyszłością komunikacji miejskiej. Forma najmu, na którą się zdecydowaliśmy, gdzie dostarczone zostanie również paliwo, czyli zielony wodór napędzający te autobusy, pozwoli na przetestowanie ich na żywej tkance komunikacji – mówi Piotr Borawski. – Dzięki tej formy współpracy, w przyszłości, będziemy mogli podejmować rozsądne decyzje dotyczące szerszej wymiany taboru. Jestem przekonany, że zarówno autobusy elektroniczne i wodorowe to przyszłość komunikacji publicznej, a w najbliższych latach będziemy decydować, jakiego typu napęd będzie wiodący. 

Formuła najmu to brak konieczności budowy infrastruktury niezbędnej do obsługi i utrzymania autobusów wodorowych, które wymagają specjalnie dedykowanej infrastruktury (stacja ładowania, hala do obsługi, przeglądów, czy myjnia). W przypadku Gdańska nie ma aktualnie możliwości dostosowania obecnej zajezdni autobusowej w zakresie infrastruktury związanej z taborem wodorowym. Z uwagi na plany przeniesienia zajezdni w nowe miejsce, ponoszenie nakładów finansowych na infrastrukturę dedykowaną taborowi wodorowemu byłoby nieekonomiczne.

Najem autobusów daje możliwość wejścia w nową, przyjazną środowisku technologię już teraz, a nie w momencie powstania planowanej zajezdni dostosowanej do taboru zeroemisyjnego. To także możliwość pozyskania doświadczenia, które zostanie wykorzystane przy projektowaniu nowej zajezdni autobusowej, dostosowanej do obsługi różnych pojazdów zeroemisyjnych.

Autobusy komfortowe i bezpieczne

Zgodnie ze standardami obowiązującymi w gdańskiej komunikacji miejskiej, nowe pojazdy będą przystosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami i osób podróżujących z wózkami dziecięcymi. W autobusach będzie znajdować się wydzielona, oznaczona strefa do bezpiecznego przewozu osoby poruszającej się na wózku inwalidzkim i wózka dziecięcego oraz platforma umożliwiające wjazd wózka. W trosce o potrzeby osób o ograniczonej możliwości poruszania się oraz osób niewidomych i niedowidzących – wszystkie kolumny i poręcze wykonane będą w kolorze żółtym, a przyciski opisane w alfabecie Braille`a. W pojazdach będą znajdować się także pasy do bezpiecznego przewozu rowerów.

Do dyspozycji pasażerów będą wygodne ergonomiczne fotele, wykonane z materiałów o podwyższonej odporności. Pojazdy wyposażone będą w systemy monitoringu i klimatyzacji. Tablice informacyjne dla podróżujących wykonane będą w wysokiej jakości technologii LED. W technologii LED ma być także oświetlenie pojazdów. W autobusach zamontowane zostaną także gniazda USB oraz zautomatyzowane defibrylatory zewnętrzne AED. Pojazdy wyposażone będą również w system liczenia pasażerów.