Jak poprawić transport publiczny? Kandydatom na prezydentów podpowiada Biała Księga Mobilności

Odpowiedzi na te pytania przynosi Biała Księga Mobilności w Aglomeracjach (BKM) – publikacja zaprezentowana oficjalnie przed miesiącem na Kongresie Transportu Publicznego w Bydgoszczy. BKM powstała z inspiracji Stowarzyszenia Transportu Publicznego, a jej współautorami są m.in. członkowie Zespołu Doradców Gospodarczych TOR, dziennikarze portali transport-publiczny.pl, rynek-kolejowy.pl i rynekinfrastruktury.pl, przedstawiciele stowarzyszeń transportowych (m.in. SISKOM Warszawa), naukowcy zajmujący się tematyką transportową, jak i praktycy – np. przedstawiciele ZTM Warszawa.

Jak napisaliśmy we wstępie, „Biała Księga Mobilności nie stanowi zbioru gotowych rozwiązań. Jej rolą jest prowokowanie dyskusji i pokazywanie najnowszych trendów. Chcemy zwrócić uwagę władz, zwłaszcza tych samorządowych, na nowe idee i wizje rozwoju transportu publicznego. Mamy dostęp do środków unijnych i ogromne zainteresowanie społeczne rozwojem mobilności miejskiej. Nie możemy tej szansy zmarnować”.

Wysoki standard w transporcie publicznym to pewność i terminowość usługi

Ideą BKM jest wykazanie, że działania takie jak budowa bądź modernizacja nowych tras tramwajowych, dróg rowerowych czy ciągów pieszych nie tylko usprawnia ruch w mieście, ale też, bez żadnej przesady, zbliżają polskie miasta do najlepszych standardów zachodnich. Tego rodzaju inwestycje pełnią też bowiem typowo „miastotwórczy” charakter: „porządkują” i kształtują na nowo nowoczesną przestrzeń publiczną. Sprawiają, że przejazdy po mieście nie ograniczają się tylko do podróżowania (starym, zniszczonym tramwajem lub autobusem) w obowiązkowych relacjach praca/szkoła – dom. Nowoczesne miasto to takie, do którego, w ramach czasu wolnego, mieszkaniec chętnie „wraca” w czasie wolnym: wybiera się wieczorem czy w weekend na spacer po centralnej promenadzie, docierając do centrum najpierw, ze swojego osiedla, midibusem, z którego przesiada się (na wspólnym przystanku!) do tramwaju jadącego do centrum, ewentualnie pokonuje część trasy z wykorzystaniem roweru – miejskiego lub własnego.

Standard usługi w transporcie zbiorowym, jak podkreślają autorzy BKM, „musi zawierać nie tylko wysokiej jakości tabor kolejowy oraz bardzo dobrą ofertę (tj. m.in. wysoką częstotliwość kursowania, odpowiedni stan infrastruktury stacyjnej, atrakcyjne rozwiązania taryfowe, synchronizację rozkładów jazdy z innymi gałęziami transportu), ale również gwarancję jakości i pewność terminowości jej świadczenia”. Cytowany fragment Białej Księgi dotyczy akurat transportu kolejowego, jednak zasygnalizowane tutaj czynniki składające się na wysoką ofertę transportu zbiorowego dotyczą naturalnie każdego jego podsystemu.

Do nowoczesnego miasta "wracają" jego mieszkańcy

Jak podkreślili autorzy Białej Księgi, aby rozkład jazdy można było uznać za atrakcyjny, niezbędne jest codzienne kursowanie danej linii komunikacyjnej. Ma to na celu „wykreowanie stałego popytu na usługi przewozowe – potencjalny pasażer, jeśli dostępna jest mu atrakcyjna, rozbudowana oferta, staje się stałym klientem. I odwrotnie: „odchudzanie” oferty, ograniczanie jej tylko do realizacji przewozów w porach największych szczytów przewozowych, automatycznie zmniejsza zainteresowanie podróżnych” – można przeczytać w Białej Księdze. Niestety, poważnym problemem jest obecnie zjawisko, w którym tysiące miejscowości nie posiada np. w weekendy (bądź w dni wolne od nauki szkolnej) żadnej komunikacji zbiorowej. Jest to prosta droga do wykluczenia społecznego tych mieszkańców.

Gdy przesiada się np. pomiędzy autobusem i pociągiem, nie musi zastanawiać się, czy kupować kolejny bilet – bo wie, że w całej aglomeracji funkcjonuje wspólna taryfa. Bilet może kupić w pojeździe w automacie, płacąc za niego kartą zbliżeniową. A w aplikacji mobilnej może sprawdzić bieżące utrudnienia w funkcjonowaniu komunikacji.

Takie m.in. powinno być przyjazne miasto – i takie właśnie postulaty sformułowano na łamach BKM. Postulaty zawarte w Białej Księdze dzielą się na ogólne (w każdej aglomeracji funkcjonować bowiem powinny identyczne mechanizmy, związane choćby z dążeniem do synchronizacji rozkładów jazdy czy taryf), jak i szczegółowe, dedykowane poszczególnym obszarom metropolitalnym. Te ostatnie będziemy sukcesywnie przedstawiać na portalu transport-publiczny.pl od środy do piątku (w sobotę od północy zaczyna się cisza wyborcza). Rozpoczynamy jutro przed południem od przedstawienia postulatów zawartych w BKM dedykowanych konurbacji górnośląskiej.

* * *

Zapraszamy do zapoznania się z artykułami przybliżającymi programy transportowe kandydatów na prezydentów Warszawy, Gdańska i Wrocławia, jak również proponujemy zapoznanie się z odpowiedziami kandydatów na prezydentów największych miast startujących w II turze, udzielonymi w ankiecie zorganizowanej przez nasz portal.

Natomiast z pełną treścią Białej Księgi Mobilności zapoznać się można tutaj.